die rak af. “Hierdie een is vir die spens,” sê sy en gee dit vir Giepie. “Daar is beskuit, kerse, blakers, vuurhoutjies en alles wat julle nodig sal kry. En hierdie een sluit die pakkamer oop. Daar lê matrasse wat ongelukkig baie oud en verweer is, maar sal help dat julle nie té hard slaap nie. En onthou om my selfoon saam te neem.”
Karel haal sy selfoon uit sy hempsak. “Dis nie nodig nie, dankie, Tannie. Ek het een. Gee asseblief net Tannie se nommer vir ons.”
“Bel as julle iets nodig het,” sê tannie Letsie en skryf haar selnommer en hulle landlynnommer op ’n stukkie papier en gee dit vir Karel. “Of sommer as julle bang voel.”
“Bang voel?” Wikus frons. “Hoe bedoel Tannie nou?”
“Ag . . .” Sy vroetel aan haar rok se kraag. “Die huis staan so eenkant. Dis maar al.”
5
“Ek gaan trek solank die jeep uit,” sê oom Hans later en fluit vir Skottie en Mac wat hom opgewonde volg.
Nie lank daarna nie sleep die seuns drie gehawende matrasse uit die pakkamer en sit dit agterin die jeep. Hulle pak ook alles wat hulle dink hulle sal nodig kry in ’n stewige kartondoos. Dan kry hulle gou hulle bagasie uit die motor en sit dit ook in die jeep.
Hulle gaan groet vir tannie Letsie en Giepie se ma-hulle en almal wat nog in die rondte is.
Oom Hans wag in die jeep, die twee Skotse terriërs sit voor langs hom en Wikus, Karel en Giepie moet maar agter inklim.
“Uiteindelik!” lag oom Hans. “Ek dog julle gaan nooit klaar gepak kry nie.” Hy skakel die enjin aan, trek stadig weg en ry in die rigting van die houthuis.
Behalwe vir die volmaan wat deur die yl vlieswolke skyn en die jeep se kopligte is daar geen ander lig nie. In die verte kom die skuimende branders soos wilde seeperde aangerol. Die fosfor blink silwer op hulle maanhare.
Sover hulle ry, wys oom Hans plekke aan die seuns uit. “Daar’s die Lazzaretto-begraafplaas . . .” beduie hy na grafte wat tussen die see en die land staan. “Die oudste leesbare grafsteen dateer uit 1809. Die ander is so deur die tyd verweer dat die name en datums heeltemal onleesbaar is.”
Wikus staar na die grafstene wat soos skewe vingers na die volmaan wys.
Giepie ril. “Ek háát begraafplase. Veral in die aand. Dis baie . . . uhmm . . . grillerig en spokerig.”
“Begraafplase,” sê Karel en stel sy kameralens voor hy soos ’n vlermuis by die venster uithang om die maanverligte grafte af te neem, “is een van my gunstelinge. Dit maak baie kunstige foto’s.” Hy lag. “Dis nou te sê as die fotograaf weet wat hy doen.”
“Jy wen darem gewoonlik een of ander prys met jou foto’s,” merk Giepie droog op.
Oom Hans verwissel van rat. “Daar is ’n bygeloof wat sê dat spoke bang is vir water en daarom het die vroeëre mense die begraafplaas so na as moontlik aan die see aangelê.”
“Dit hang af watter soort spook dit is,” sê Wikus. “Landspoke en lugspoke is bang vir water, maar seespoke sweef vreesloos oor die water.”
Oom Hans lag uit sy maag. “Nou toe nou, jy klink regtig soos ’n kenner.”
“Wikus ken tot die verskil tussen ’n verskynsel, gedaante, poltergees en ’n dwaalgees,” sê Giepie trots. “Of so sê hy.”
Hulle ry verby ’n paar lendelam huise wat onbewoon is. “Hier,” beduie oom Hans met ’n breë handgebaar, “kom nuwe uitbreidings. ’n Mens kan maar sê Mosselbaai gaan sy eie Waterfront kry . . .”
“Pas op, Oom!” skree Wikus skielik. “Daar’s ’n man in die pad . . .”
Oom Hans trap so hard rem dat die seuns se koppe ruk en die honde van die voorste sitplek aftuimel.
Wikus staar verleë na die pad. “Nee, nou . . . nou weet ek nie,” stamel hy. “Hy’t seker so geskrik dat hy tussen die bosse ingevlug het.”
“Mannetjie,” sê oom Hans kwaai, “as jy my vir die gek hou, is daar groot moeilikheid.”
“Nee, Oom! Daar wás ’n man. Ek het hom gesien.”
“Dit sê niks,” brom Giepie en vryf sy kop.
“Hier’s nog heelwat kleiner wildsbokkies, blouapies en ’n paar bobbejane,” sê oom Hans toe hy weer die enjin wat intussen gestol het, aanskakel en verder ry. “Dalk was dit een van hulle.” Hy klink nou nie meer so omgekrap nie.
“Hier is veral een duikertjie wat hondmak is – so ’n witterige bokkie met kort, regop horinkies. Ons noem hom sommer Bokkie, want die rammetjie en ooitjie lyk dieselfde. “Kyk!” roep oom Hans en wys na die strand. “Daar’s hy nou!”
“Wat gaan van hom word as hier nuwe uitbreidings kom?” wil Wikus bekommerd weet toe hy sien hoe die silwergrys bokkie alleen op die strand ronddwaal.
“Ou Gert Mossel sal seker vir hom sorg,” antwoord oom Hans. “Hy dink mos dié strook strand behoort aan hom.”
Hoe nader hulle aan die afgeleë houthuis kom wat heel op die punt van die doodloopstraat staan, hoe stiller word die seuns.
Hulle hou voor die agterdeur stil. “Ek het nie meer die voordeur se sleutel nie. Maar dit maak nie juis saak nie. Die huis word in elk geval gesloop.”
Oom Hans skakel die enjin en hoofligte af en trek die handrem vas. Hy maak die jeep se deur oop en klim uit. “Die volmaan is so helder, ons het amper nie eens ’n flits nodig nie,” sê hy en stap om die voertuig om die goed te begin aflaai.
Die twee terriërs tuimel blaffend agterna en snuffel aan die skulpe en vygiebosse. Hulle blaf uitgelate en hardloop in sirkels voor hulle koers kry strand toe.
Wikus voel die seebries teen sy gesig. Dis koud en klam. Hy trek sy asem diep in, frons en snuif-snuif in die lug. “Het Oom nou net Oom se pyp opgesteek?” vra hy nadat hy en sy vriende uitgeklim het.
“Nee, definitief nie. Ek het nie eens my pyp saamgebring nie. Hoekom?” vra oom Hans.
“Ek ruik tabakrook. Ek weet, want my oupa rook pyp.”
Oom Hans maak ook ’n paar snuifgeluide in die lug. “Nee . . . ee,” sê hy stadig en skud sy kop. “Ek ruik net die see . . . en vis.”
“Dis eintlik jammer dat so ’n mooi ou plek gesloop moet word,” mymer Karel hardop terwyl sy oë oor die simmetriese houthuis gly. Daar is twee hoë vensters aan weerskante van die agterdeur en op die dak twee regop skoorstene.
“Die huis lyk nes ’n Kaapse ooruil met sy blink oë en horinkies.” Wikus lag en beduie na ’n aangelapte kamertjie. “Dit lyk skoon uit plek uit.”
“Dis die toilet, of kleinhuisie soos die oumense gesê het,” antwoord oom Hans. “Toemaar,” voeg hy vinnig by toe hy die seuns se geskokte gesigte sien. “Julle hoef nie in die nag buitentoe te gaan as julle dit wil gebruik nie. Daar is ’n binnedeur wat die toilet met die badkamer verbind.”
Giepie trek sy sweetpakbaadjie stywer teen sy lyf. “Die plek gee my die creeps.”
