om haar kennis te gebruik om haar eie geslag te help … om hulle in die lang maande van wag by te staan met raad en daad en hulle te help om hulle kinders uiteindelik veilig en gesond in die wêreld te bring.
In stilte ry hulle verder, elkeen besig met sy eie gedagtes. Die pad begin nou tussen lae rantjies deurvleg en opeens verskyn daar ’n pragtige plaashuis aan die linkerkant van die pad. Dit is ’n groot wit gewelhuis, omring deur hoë bome, met ’n netjiese ringmuur wat die huis en vrugteboord omsluit.
“Wat ’n pragtige ou plaas,” sê sy saggies, bewonderend, en terwyl hulle verder tussen die rantjies inry, vertel Hugo haar van die plaas, Elandsdrif, en van die egpaar wat alleen daar woon. Hulle enigste dogter het teen haar ouers se sin getrou en haar pa het haar onterf en haar verbied om ooit weer ’n voet op die plaas te sit. Twee jaar nadat die dogter getroud is, het hulle enigste seun, ’n jong man van twintig, verongeluk, en die man en vrou woon sedertdien alleen op Elandsdrif.
“En waar is die dogter?” vra Karin. Hoewel sy die mense nie ken nie, is sy onmiddellik diep getref deur die verhaal.
“Ek weet nie,” antwoord hy. “Sy het weggegaan en niemand hier het ooit weer iets van haar gehoor nie. Die man en vrou is albei ons pasiënte – eintlik dokter Truter s’n – daarom dat ek jou die verhaal vertel. Ons word dikwels uitgeroep na Elandsdrif om mevrou Jordaan te behandel en dis miskien goed dat jy die geskiedenis ken.”
“Dit help baie,” sê sy. Hy het ’n oomblik effens ontspan toe hy haar van Elandsdrif en sy mense vertel het, maar sy houding teenoor haar bly koel en onpersoonlik. Sy wonder waarom hy die moeite gedoen het om haar vanmiddag saam met hom te bring. Dit moet bloot uit hoflikheid wees, of pligsbesef. Dis seer sekerlik nie ter wille van haar aangename geselskap nie!
Die pad word nouer en meer stamperig, en Hugo is verplig om ’n bietjie stadiger te ry. Karin moet vastrap om nie te veel rondgegooi te word nie en ná ’n rukkie vra sy: “Is dit die soort plaaspad wat ’n mens te wagte moet wees as jy in die distrik uitry?”
“Hierdie pad is glad nie so sleg nie,” antwoord hy. “Jy sal agterkom daar is ander paaie wat nog baie erger is. Jy kan eers begin kla as die swart turfgrond nat word.”
“O,” sê sy. Dis of hy daarop uit is om haar kort-kort op haar plek te sit.
Die pad kronkel nog steeds tussen die rantjies in en sy wonder of sy ooit alleen by die plaas sou uitgekom het. Met soveel verwarrende uitdraaipaadjies sal dit vir ’n vreemdeling feitlik ’n onbegonne taak wees.
“Wel, hier is ons,” sê Hugo toe ’n vaalgepleisterde platdakhuisie skielik in ’n opening tussen ’n klompie doringbome voor hulle opdoem. Voor die deur in die stof speel ’n paar kaalvoetkindertjies met ’n hanslam. Toe hulle die vreemde motor gewaar, los hulle egter alles net so en verdwyn om die hoek van die huis.
Hy klim uit en word onmiddellik deur twee yslike rifrughonde bestorm. Hy steur hom egter nie aan hulle nie, maar maak die motor agter oop en haal sy tas uit. Karin wonder of sy veronderstel is om te bly sit, maar hy stap na haar kant van die motor en maak die deur oop.
“Kom saam,” nooi hy haar en gedwee klim sy uit. Hulle stap saam na die huis toe met die twee agterdogtige honde snuiwend op hulle hakke, maar Karin slaag daarin om – uiterlik altans – net so kalm soos Hugo te bly.
’n Skraal, middeljarige vrou kom hulle vanuit die huis tegemoet. Jare van bekommernis en swaarkry het ’n duidelike stempel op haar gesig en persoon afgedruk, maar haar klere is skoon en netjies en sy maak ’n goeie indruk. ’n Verligte glimlaggie verhelder haar gesig toe sy sien wie die besoekers is.
“Kom binne, Dokter,” nooi sy vriendelik. “Ek is so bly Dokter het gekom.”
“Dit is dokter De Wet, Mevrou,” stel Hugo vir Karin voor. Die vrou vergeet vir ’n oomblik haar bekommernis terwyl sy nuuskierig na die meisie voor haar kyk.
Dit is vir Karin of haar stem iets van sy vriendelikheid verloor het toe sy sê: “Kom binne, dokter De Wet.”
“Wie is die pasiënt, Mevrou?” vra Hugo terwyl hulle saam met haar binnetoe stap.
“Dit is Elsie, Dokter. Sy is al byna ’n week lank siek. Sy het pyn in haar bene, is koorsig, keelseer en lusteloos, en sy wil nie eet nie …” Haar stem breek af toe hulle by die eetkamer kom en sy staan opsy sodat Karin en Hugo voor haar by die vertrek kan instap.
’n Dogtertjie van omtrent agt jaar lê op ’n ysterbedjie in die een hoek van die eetkamer. Die vertrek is verder karig gemeubileer met slegs ’n tafel, ’n paar goedkoop stoele en ’n paar paraffienkissies wat teen een muur op mekaar gestapel is en as bêreplek dien vir borde, koppies en kruideniersware. Maar die laatmiddagson val warm en koesterend oor die voetenent van die bedjie waarin die siek dogtertjie lê en Karin dink dit kon erger gewees het.
Elsie is blond met groot blou oë waarin daar nou angs en onrus skuil. Die ronde gesiggie is bleek en daar is donker skaduwees onder die blou oë. Sy draai haar kop verleë weg toe die twee dokters langs haar bed kom staan.
“Kom, Elsie, sê hallo vir Dokter,” moedig die ma haar dogter aan. “Dokter kom jou gesond maak.”
Hugo Slabbert gaan sit op die kant van die bed en neem een klein handjie in syne.
“Hier is vandag twee dokters,” sê hy. “Jy kan self kies watter een jy wil hê.”
Skaam kyk sy van hom na Karin en dan weer terug na hom, en verleë skud sy haar kop.
“Jy wil liewer nie kies nie, nè?” sê hy glimlaggend. “Dan vra ons vir dokter De Wet om te kom kyk wat jou makeer. Sy is eintlik jou dokter; ek het maar net saamgekom om vir haar die pad te wys.”
Hy staan op om vir Karin plek te maak en sy gaan sit op die bed by Elsie, effens uit die veld geslaan deur die onverwagte verloop van sake.
Sy is in elk geval bereid om te probeer!
Hugo Slabbert sit sy instrumenttas op die tafel neer en maak dit oop, en Karin begin met haar ondersoek. Sy ondervra ma en dogter om die beurt en haar hande is vlug en seker. Koorsigheid … pyn in die bene … ’n hewig ontsteekte keel … sy het ’n sterk vermoede sy weet wat Elsie makeer. In haar vier maande in die kinderafdeling van die hospitaal het sy heelwat ondervinding van rumatiekkoors opgedoen en sy het geleer om op sekere simptome te let. Toe sy die laken en kombers versigtig van die pasiënt aftrek, sien sy dadelik die een rooi, effens geswelde kniekoppie en sy weet haar vermoede is reg. Die knie voel warm onder haar hand en Elsie se gesiggie vertrek selfs toe sy net liggies daaraan raak.
“Van wanneer af is die knie so geswel, Mevrou?” vra Karin.
“Ek het vanoggend opgemerk haar een knie is effens geswel, maar ek het gedink sy het haarself seergemaak. Dit lyk nou erger,” sê die vrou met ’n bekommerde plooitjie tussen haar wenkbroue.
“Was sy die hele tyd in die bed vandat sy siek geword het?” vra Karin.
“Ek het haar gister ’n bietjie laat opstaan, maar sy was so pap dat ek haar maar weer dadelik terug bed toe laat gaan het.”
“Dis goed. Sy mag glad nie opstaan nie, Mevrou,” sê Karin. “Onder geen omstandighede nie – al lyk sy ook vir jou beter. En neem die lakens weg sodat sy net tussen die wolkomberse lê. Sy moet die hele tyd warm en stil gehou word. Julle moet veral oppas dat sy nie koue kry nie.”
“Wat makeer sy,
