uit te haal, maar o, wêreld hy kry niks. Die glimlag verdwyn van sy gesig. Hy soek in al sy sakke, maar kry nie ’n sent nie. Sy gesig word beurtelings rooi en wit van verleentheid.
“Betaal, asseblief,” sê die kelnerin streng.
“Ja … ja!” sê Tom. “Maar ek kry nie my geld nie. Dis vreemd!”
“Baie vreemd!” Die kelnerin klink sarkasties.
“Wat het jy dan daarmee gemaak?” vra Tokkie bang.
“Ek moes dit in my ander klere laat bly het. Na die ontbyt het ek hierdie klere aangetrek en ek het seker vergeet om die geld uit te haal.”
“Ons sal maar soveel betaal as wat ons kan,” sê Kobie. “Ek het ’n bietjie geld, en jy, Elsabe?”
“Nie veel nie.”
“Tokkie?”
“Ook nie.”
“Sal jy maar vat wat ons het?” vra Kobie met ’n pragtige glimlag. “Dan sal Tom vanmiddag die ander kom betaal.”
“Betaal, asseblief!” sê die kelnerin sonder medelye.
Sy is moeg van die hele oggend se staan en sien Kobie se kuiltjies nie eens raak nie. “Mens moet eers kyk wat jy in jou sak het voor jy bestel. As ek nie nou dadelik die geld kry nie, sal ek die bestuurder moet roep.”
Tom word nou regtig bleek.
“Maar dis onmoontlik! Ons is nie diewe nie!”
Die kelnerin kyk hom stip aan.
“Julle is skoolkinders wat meer as gewoonlik bestel het en nou kan julle nie daarvoor betaal nie. Ek gaan die bestuurder roep.”
Tom spring op.
“Jy mag dit nie doen nie. Dis nie die meisies se skuld nie. Ek sal saam na die bestuurder toe gaan.”
“Goed!” sê sy.
Kobie staan ook op.
“Nee, wag! Ons het saam geëet! Jy kan nie alleen gaan nie. Ons kom ook.”
Dis vier verleë mense wat die kelnerin volg. Om darem so voor al die mense in die koffiekamer na die bestuurder se kantoor te loop, is geen grap nie. En op die koop toe hoor Kobie ’n dame sê: “Ag, dis mos die Malan-meisietjie wat so wonderlik klavier speel!” Sy voel of sy in die aarde kan wegsink.
Kobie se vader is ’n bekende parlementslid en haar moeder dien op al wat komitee is. Kobie het self ’n paar weke gelede saam met die orkes in Maasdorp opgetree en dit is dus geen wonder dat iemand haar sou herken nie.
“O, maggies! Dis mevrou Cronje. Sy soek mos witvoetjie by my ma. Dit sal nie lank wees nie dan weet my ma dat ek kantoor toe gesleep is.”
Kobie wil sommer huil.
Elsabe kyk om.
“Kom ons hardloop!” sê sy.
“Hardloop?”
“Ja. Hier is die groot deur. Hulle sal ons nooit vang nie. Dan gaan vra ons gou vir jou pa die geld en bring dit.”
“Vir ’n mens wat net aan die plaaslewe gewoond is, is jy heeltemal dapper!” sê Kobie tussen huil en lag. “As ons probeer weghardloop, sal hulle ons vang en die polisie roep. Ek sal veel eerder die polisie wil teëkom as my ma!”
Op daardie oomblik praat iemand agter hulle.
“Ekskuus!”
Almal, ook die kelnerin, draai om. Die meisies is verras toe hulle sien wie dit is. Hy is groot en sterk, met pikswart hare waarin een silwer streep wys asof ’n gepoeierde vinger daaroor gevee het. Sy oë is donker en sonder vreugde.
“Wat is die probleem?”
Die kelnerin antwoord: “Hulle kan nie hulle rekening betaal nie.”
Kobie verduidelik gou.
“Tom het sy geld in sy ander klere vergeet en nou kan hy nie die rekening betaal nie.”
“Ek sal dit vir julle betaal.”
“O, maar dis te goed van u,” sê Tom verbaas. “Hoekom wil u so iets vir vreemdelinge doen?”
“Hy is nie ’n vreemdeling nie,” sê Kobie vrolik. “Ons ken hom goed, maar miskien ken Meneer ons nie persoonlik nie. Ons is in Maasdorp op skool.”
Dit lyk nie juis asof hy hom aan die inligting steur nie. Hy betaal die rekening en loop sonder ’n woord weg. Die kinders probeer ook so gou as moontlik onder die ander mense se oë uitkom. Hulle haal skaars asem totdat hulle weer in die straat is.
“Haai, dis ’n snaakse man, al het hy ons lewens gered,” sê Tom.
“Ken julle hom regtig? Wat is sy adres sodat ek die geld vir hom kan terugstuur?”
“Dis meneer Van Velde,” antwoord Tokkie. “Hy is baie ryk. Daardie wonderlike huis en tuin langs die skool behoort aan hom, maar hy’s vreeslik nors – net soos jy hom vandag gesien het. Hy haat die Maasdorpmeisies en is net tevrede as hy die skool kwaad kan aandoen. Ek was verstom toe ek sien hy betaal die rekening.”
“Dit spyt my regtig dat ek julle so lelik in die steek gelaat het,” maak Tom verskoning. “Ek weet nie hoe ek so ’n gek kon wees nie!”
“Ag nee wat!” lag Elsabe vriendelik. “Jy kon dit tog nie help nie. Ons sal later nog almal daaroor lag.”
Kobie is woedend.
“O, so! As jy dink my ma sal hieroor lag, maak jy ’n fout. Dit kom daarvan as mens jou ophou met klein seuntjies wat nog nie droog agter die ore is nie!”
Sy stap so vinnig weg dat Elsabe moet hardloop om haar in te haal.
“My tyd!” sê Tom na ’n oomblik van stilte. “Sy is darem kwaai!”
2
_____________
Breggie gaan skool toe
“Ag, hou tog op, Breggie!” soebat Hannie vir die soveelste maal. “Ek sal nooit klaar ingepak kry nie!”
“Ek wil maar net kyk!”
“Hoekom? Dis my gimnastiekrokkie daardie. Jy ken dit goed genoeg en van môre af sal jy om elke hoek en draai een sien.”
“Ja, en ek is bly!” roep Breggie uit. “Dis wonderlik om te dink dat ek regtig alles gaan sien waarvan jy my vertel het. Ai, ek is so bly ek hoef nie tot volgende jaar te wag nie.”
“Ek wonder of jy oor ’n week nog so sal praat!”
Hannie is onrustig oor Breggie. Sy is maar net nege jaar oud en baie bederf. Hul vader is siek en ter wille van sy gesondheid is hy en
