het mens heeltyd in aanraking gebring met die dood, met ’n verskriklike onafwendbaarheid, met hoe verskriklik dinge kan wees,” antwoord hy.
Hulle draai links in Johanna Brandstraat op, begelei deur die maan. Die hemel het oopgegaan soos die pupil van ’n oog.
Sy vertel hom hoeveel sy van sipresse hou.
Hulle stap op die breë sypaadjies verby die groot, ou dorpshuise. Die huise lyk almal bekend, maar sy kan nie een eien nie, dit was te lank gelede.
Sy vertel hom nie met hoeveel onwrikbare aandag sy daagliks en veral snags haar gedagtes aan dood en sterflikheid wy nie. Sy vertel hom nie hoe graag sy dans nie. Sy vra hom nie na Frans uit nie, hoewel sy nuuskierig is om meer omtrent hom te wete te kom.
Jess vra haar uit na Willie. Sy vertel hom dat sy Willie opgelaai het op pad hierheen, dat sy hom nie vantevore geken het nie. Sy vertel dat sy en Willie soggens saam in die veld werk, dat Willie by ’n meneer Isayago bly, by wie hy verder van geneesmiddels leer. Dat sy Willie op dié manier ontmoet het, beskou sy as voorbestemming, hoewel sy tot op hede nie in so ’n verskynsel geglo het nie.
So gesels hulle, terwyl hulle deur die breë strate van die dorp wandel, onder die lig van die stralende maan. Hulle stap tot aan die westelike dorpsgrens, tot by die draad waar die veld begin, voor hulle omdraai en teruggaan hotel toe.
Hy vra of hulle weer kan ontmoet.
Vrydagaand gaan Willie en Karolina snoeker speel.
Eers gaan hulle in die dameskroeg iets drink. Die magistraat, sien sy, is op sy plek in die hoek. Sy besluit sy het geen besondere begeerte om deur hom raak gesien of aangespreek te word nie. Pol is nog nie hier nie.
In die snoekerkamer gaan dit reeds jolig.
Kieliemann kyk vinnig op toe sy en Willie inkom, sersant Frikkie Visser glimlag breed. Behalwe vir sersante Blaf Buytendach en Duif Visagie en die twee onderwysers Kriek en Botha, is daar vanaand nog ’n onderwyser teenwoordig, ene Baluschagne (houtwerk en rugby), wat as Balletjies aangespreek word – ’n korterige, aantreklike kêrel met ’n breë bors en ’n vernietigende glimlag, ’n lady’s man, sonder twyfel. Daar is ’n paar reisigers (in transit), ’n dokter Manie Maritz, een van die dorpsdokters (mank in die een been en wellustig van oog). Asook drie boere uit die omgewing – die twee De Melck-broers is eienaars van ’n reusestoettelery in die distrik, en buitengewoon welaf, sal sy later verneem, ten spyte van die droogte. Die jongste broer is goudblond, strálend blond, soos ’n mens selde teëkom, maar sy merk dat hy hom eenkant hou, selfs in die geselskap van ander.
Toe hulle ’n rondte uitsit, vra Karolina vir Willie of hy dink enige vroue kom ooit hier speel. O ja, sê Willie, as die miere begin vlieg, sal die vroue kom. Op daardie oomblik steek Pol sy kop by die deur in, sien Karolina, hou die kop soetig skuins en wuif glas in die hand vir haar.
Vanaand speel Karolina roekeloos. Sy drink heelwat whisky. Wanneer dit haar beurt is, glinster haar skouers onder die swaar lig bo die snoekertafel. Haar donker haredos kry ’n lewe van sy eie. Die atmosfeer in die snoekerkamer raak digter, soos die aand verloop, van die rook, van die spel, van die verskillende praatjies, van die gelag, van die liggaamshitte van die aanwesiges. Dit is ’n warm nag. Die vensters is wyd oop. Buite is die nag koel en blou. Die warm lig lok die motte; hulle kom in groot getalle, dring daarop aan om in te kom, geïdentifiseer te word.
Die ruimte raak geleidelik meer kloustrofobies. Uit die dameskroeg langsaan kom flardes van liedere na hulle aangesweef, afgewissel deur ’n reëlmatige gelag waarvan die register elke keer hoër word. Dit is die magistraat in sy hoek wat so lag, sien Karolina later.
Kieliemann hou haar onderlangs soos ’n valk in die oog. Waar moontlik probeer hy agter haar staan, sodat hy as sy vooroor buig om ’n skoot te skiet, onopgemerk die blou terylene-bult teen haar boude kan aanvryf. Dokter Maritz met die mank been probeer ook sy bes om die een of ander liggaamlike kontak te bewerkstellig, maar hy is minder beweeglik as Kieliemann.
Karolina speel roekeloser, haar kop begin draai, sy voel of sy hallusineer van die groen tafeloppervlak, die effek van die whisky en die hitte. Die mure weerkaats ’n gevaarlike geel, die lug is dik van die rook, daar word baie gepraat. Die De Melck-broers bespreek Hereford-stamlyne met die reisigers, drink brandewyn. Hulle praat oor spermtellings en teelballe. Die onderwysers praat oor rugby. Die vaalste van die drie (meneer Kriek) het twee brandende rooi kolle op die wange van opgewondenheid. Geleidelik begin die Boere-psiges uitrafel. Die lug word swaar van onartikuleerbare verlangens, diep verskuilde vrese en vooroordele, en ’n latente histerie wat geleidelik na die oppervlak beweeg. Dit kan op verskeie maniere uitbars, vanaand of later. In ’n kaalswemmery, ’n klopjag of ’n middernagtelike strooptog. In die een hoek vertel Balletjies hoe hy lanklaas so ’n voël aan hom gehad het (hoor Karolina in die verbygaan), en langsaan is Pol se liedere en die magistraat se gelag in vlae hoorbaar.
Net ná hy sy skoot gespeel het, hoor Karolina sersant Frikkie vir Kieliemann vra hoe laat hulle vanaand moet uitry. Sy spits haar ore, maar sy hoor nie meer as dit nie.
’n Rukkie later gaan sy (so ongemerk moontlik) deur die agterste deur toilet toe. Toe sy by die damestoilet uitkom, wag Kieliemann haar in die donker gangetjie in.
Hy druk haar, soos die vorige keer, teen die muur vas. Dié keer het hy meer gedrink en is sy versoeke dringender: “Assebliéf,” smeek hy. “Moenie my weier nie.”
Karolina druk hom met geweld weg.
“Los my verdomp uit, Kieliemann,” sê sy.
Maar net voor sy die deur oopmaak om weer by die snoekerkamer in te gaan, vra sy hom: “Waarheen is julle van plan om vannag uit te ry?”
Hy kyk haar ’n oomblik vreemd aan voor hy vra: “Hoekom, wil jy saamgaan?”
“Ja,” antwoord sy, op die ingewing van die oomblik.
“Daar’s kak in die lokasie,” sê hy. “As jy dit wil sien, is jy welkom om saam te gaan.”
Karolina gaan die snoekerkamer binne, Kieliemann volg op haar hakke.
Anderkant die bedreigende groen oppervlak van die snoekertafel staan kaptein Gert Els. Hy moet ingekom het toe Kieliemann besig was om haar in die gangetjie om die hoek lastig te val.
Kleurlose hare, kleurlose vel; bleek, uitdrukkinglose oë (rooi om die onderste lede), voorkop natgesweet, groot sweetvlekke onder die arms. Karolina verbeel haar die lug is koud óm hom.
“Sy ma se móér,” sê hy nadruklik vir iemand. Hy piets reëlmatig met die knuppel teen die bobeen.
Hy wink Kieliemann met die kop nader. Hulle konfereer vlugtig. Sersante Frikkie, Blaf en Duif word ook nader geroep, en die hele groep vertrek; Kieliemann sonder ’n blik in Karolina se rigting.
“Dis te benoud hier,” sê sy vir Willie. “Ek gaan buitetoe.”
In die koelte buite op die stoep sê sy vir hom: “Kieliemann sê daar’s moeilikheid in die township – hulle is seker op pad soontoe.”
“As daar moeilikheid is,” sê Willie, “kan jy maar weet hulle het daarvoor gesorg.”
Hy spoeg iets waaraan hy gekou het heftig uit. “Dis ná middernag,” sê hy, “die uur van die
