huis op die lemoenplaas Goue Kring. Hy gaan jag selfs saam met haar pa en sy hooggeplaaste vriende en luister met geveinsde aandag na haar ma se boetiekpraatjies wat nooit, maar nooit dieper as die duur klere aan haar lyf gaan nie. Ander kere kry hy Surita weer sover om ’n naweek in te bly en die een of ander kampusaktiwiteit saam met hom te geniet.
Maar daar is tye dat dit broekskeur gaan om nie heftig aan ’t stry te gaan nie. Al rede, dink hy, waarom hy en Surita nog nie werklik vasgesit het nie, is dat hulle albei wil keer dat die bom bars. Dalk is dit goed so. Is dit dan nie wat twee mense in ’n verhouding moet probeer doen nie? Hier keer en daar keer sodat alles mooi glad kan verloop.
“’n Hele sak vol silwer vir jou gedagtes,” fluister Surita skielik by sy skouer en hy sien met verbasing dat hy sowaar al sy vrugtesorbet opgeëet het, die dessertlepel slap tussen sy vingers.
Hy lag verleë, dink vinnig en sê toe: “Wel, ek wonder sommer oor wat die nuwe jaar vir my gaan inhou, en . . . “
“Ag, dis maklik,” flikflooi sy en vee die hare langs sy slaap met haar vingertoppe plat. “Jy gaan soet swot en graad vang en baie, baie by my kuier! “
“C’est la vie,” haak oom François gelate af. “Laat ’n vrou jou maar voorsê, seun.”
Die woorde krap Pietman onmiddellik om sodat hy bitter bly is toe oom François opstaan en tante Yvonne aan die hand saam optrek. “Kom, dit word laat en ek moet môre werk.”
In die deur van La Pomponnette kyk Surita ’n slag oor haar skouer terug. “Ek kon sweer dit was Keppie,” sê sy.
Tuis in die Rue Saint Honoré kry Pietman en Surita kans om ’n uur of wat voor die gloeiende kaggel te sit en koffie drink. Die grootmense het gaan slaap en selfs Jeanne se skamper geskuifel is stil.
Tot Pietman se innige verligting, praat Surita oor niks wat enigsins kan opstootjies maak nie. Hulle sit op die dik mat teenaan die rusbank en sy nestel teen sy bors aan. Hy kyk af na die spel van vuurlig op haar gladde vel; die rosige gloed van haar hals bo die trui wat rond oor haar kurwes span. Sy asem stol in sy bors en hy draai haar met een haal om in sy arms; soen haar asof hy nooit weer hoef asem te skep nie. En hy is roekeloos bly toe sy haar aan hom oorgee. As ek so by haar is, dink hy vlietend, vergeet ek al die ander dingetjies wat soms soos droë grassaad oor my nerf skuur.
Haar mond is soet en warm en sy hart donder in sy ore toe sy met ’n fyn vlindergebaartjie haar trui se hals oor een skouer afstoot. Dis toe dat hy weet ’n man moet liewer asemhaal. Hy teug aan die lug van die verhitte vertrek en glimlag skewerig, vat haar hand opeens stewig vas sodat sy vraend opkyk.
“Wil . . . wil jy dan nie?” vra sy sag en hy sien die donker blos in haar nek opslaan.
Vertedering swiep deur hom. Sy is so weerloos, so geheel en al meisiemens. Hy sal versigtig moet wees. Sy dink emosie werk soos die vlam van ’n aansteker: Knik-knak. Aan en af.
Hy sug diep, maak sy oë toe en buk vinnig af, druk ’n skrams soen op haar roomwit skouer. Die vet weet, as sy oog nou daardie rondings vang, is dit verby met hom. En dis nie wat hy beoog nie. Nie nou al nie.
“Pietman?” Hy hoor die trane in haar stem.
“Ek wil,” sê hy en sug weer, sit terug en kyk haar vas aan. “Maar eers wanneer die tyd reg is.”
Toe trek hy haar aan albei skouers nader en soen haar weer. Soen haar totdat die twyfel en die effense gekrenktheid weg is. “Surita, ek is outyds. Of nee, eintlik is ek baie modern. Ek neem my eie besluite. Niemand sê my voor nie. Net die Woord. En ek wil nie egbreuk pleeg nie.”
“Maar . . . ons is nog nie eens getroud nie! Daar is geen sprake van egbreuk nie!”
“Daar is, ja,” sê hy ferm. “Ek wil juis nie by die huwelik inbreek nie!” Daar’s hy! Dis gesê. Hierdie ding wat nou al maande lank in ons nek blaas en ons albei verwar, het tot ’n punt gekom.
Hy sien hoe die óú kommerfronsie as diep dinge ter sprake is, tussen haar oë saamtrek. En hy gee haar kans om haar antwoord agtermekaar te kry. Miskien begin ek haar nou verstaan, dink hy en leun terug teen die bank, sy vingers agter sy kop ineengestrengel. Sy het tyd nodig om my soort sêgoed te verwerk. Later sal dit makliker gaan. Yster slyp mos yster – so staan dit geskryf.
Surita skud haar hare terug, trek skugter aan die rand van die trui sodat dit weer op haar skouer sit. Toe sê sy met stugge nadenke: “Jy is tóg lief vir my, nie waar nie?”
“Ek . . . voel ernstig oor jou,” antwoord hy effens stram. Dink: Deksels! Nou moes ek gesê het: Ek hét jou lief, Surita! Baie lief. Liewer as myself! Maar hoekom kom die woorde dan nie?
Hy byt opeens sy lip vas. “Ag, tj! Ek druk myself swak uit, jy weet mos!”
Tot sy innige verligting glimlag sy, streel met haar hand oor sy opgetrekte knieë. “Vir seker, ja, maar miskien is dit beter so. Ek dink nogal jy’s eintlik die macho tipe. Stil en sterk. En soms ru.”
“Sjoe!” Hy lag. “Dit klink gevaarlik baie na ’n sepiekarakter! Net skuim – en as die wind dit skep, is daar niks!”
“Toe nou, dis nie wat ek bedoel nie! Buitendien klink jy nou erg teatraal!” sê sy.
“Ek wou eintlik ernstig klink, Surita. Dis hoog tyd dat ons praat. Ek . . . ons kan nie maar net so aankarring nie.”
Sy vou haar arms driftig oor haar bors, maar haar oë ontwyk hom. “Dis wat baie van ons vriende maar doen, hoor. Veral as hulle reeds weet hulle gaan eendag trou.”
Pietman kyk haar ongelowig aan, sit orent en vou sy arms om sy knieë. En toe kom die woorde – nie dié wat hy weet sy wil hoor nie, maar sy eie, eie woorde wat in sy bloed en sy gebeente is: “Surita, die massa laat my koud. Of hulle saamslaap, skeel my nie. Ek het jou gesê ek is my eie mens. En ek wil nie voor die huwelik seks hê nie. Jy eintlik ook nie . . .”
“Ek dag jy gee om vir my!” val sy hom in die rede en vir die eerste maal dat hy haar ken, drup daar trane oor haar wange sodat sy dit met ’n ergerlike gebaar wegvee. “Ek dag jy wil eendag my man wees! Ons . . . ons is albei grootmense en teen dié tyd behoort jy mos te weet!”
Die woorde ruk hom soos daardie aand toe oupa Murray hom kom sê het dat sy pa eindelik dood is ná ’n ses maande lange lyding. Hy voel onverklaarbaar verpletter. Binnekant rou en buite broos. Want dis ook so ’n oopruk-situasie hierdie. Al is dit skoon anders as daardie aand toe hy gehoor het sy pa is weg om nooit weer te kom nie. Dit voel kompleet asof hy afkyk en sy hart rooi tussen sy ribbes sien pomp. Toe hy praat, is sy stem hees.
“Surita . . . Ek weet dat ek ernstig oor jou voel, maar ek weet niks van die toekoms af nie.” Die drif kom terug in hom en sy hande praat saam: “Ek het ’n probleem met dié wat so maklik sê hulle gaan mos eendag trou. Hoe weet hulle wat voorlê?”
“Hoe weet ’n mens jy gaan nie eendag skei nie?” kap sy terug, haar wange bloesend.
Hy kyk lank na haar, toe trek hy haar nader tot sy weer teen sy bors sit, haar kop in die holte van sy nek.
“’n Mens weet nie, Surita. ’n Mens weet eintlik niks. Daarom verkies ek om nie slimpraatjies te maak oor diep dinge nie. Ek verpes filosofietjies en pasklaar antwoorde. En . . . ek weet goed dit word as intellektueel naïef beskou as jy die Tien Gebooie te ernstig opneem. Maar vir my is dit veel makliker as om maar net voort te vaar in die hoop dat alles eendag maar reg
