Daardie nag voel Rina koorsig en siek van die verkoue. Sy neem maar weer haar toevlug tot die hoofpynpille en raak eindelik aan die slaap.
Die volgende oggend voel sy werklik lusteloos en koorsig toe sy traag uit die bed klim. Sy dam dadelik weer die pille by, daarna gaan bad en trek sy haar aan.
Die hele dag slenter Rina saam met die vyf Amerikaners rond. Sy laat niks blyk van haar verkoue wat nou veel erger skyn te wees as vanoggend nie. Sy is heimlik bly toe oubaas Summers vieruur die middag aankondig dat dit tyd is vir hulle om terug te gaan na die hotel, aangesien die drie vroumense nog moet inpak vir hul vertrek sewe-uur die volgende oggend.
Na aandete kondig Rina aan dat sy nou maar gaan slaap. Sy groet haar tafelgenote, aangesien sy hulle nie weer voor hul vertrek sal sien nie, en wens hulle ’n voorspoedige reis toe.
Dié nag voel sy sommer werklik siek en koorsig. Haar bors voel benoud en as sy hoes, voel dit behoorlik asof haar longe wil uitskeur.
Sy neem die sakwoordeboekie wat voor haar bed op die tafeltjie lê ter hand, want sy sal die kamermeisie moet vra om vir haar ’n dokter te ontbied.
Met koorsige oë en hande probeer Rina die regte woorde opsoek, maar sy vind dit ’n hopeloos onbegonne taak.
Die woordeboekie bevat geen grammatika nie. Al wat sy kan wys word, is dat ’n dokter médico genoem word; dis nou as dit ’n man is. Maar wat nou van die res?
Die noodlot was Rina egter goedgesind, want toe die kamermeisie haar opwagting maak om die kamer aan die kant te maak, het sy dadelik gemerk dat Rina ernstig siek is. Hierdie bevinding het sy onverwyld aan die bestuurder gaan meedeel. In die geselskap van die kamermeisie het die bestuurder, wat Engels darem op ’n manier kan praat, Rina besoek om te verneem of daar iets is wat hy vir haar kan doen.
In ’n hees stem, amper fluisterend, het sy hom vertel van die koue wat sy twee dae gelede opgedoen het en hom daarna gevra om asseblief vir haar ’n dokter te ontbied.
Dit het ook nie lank geduur nie, toe maak ’n gryskopdokter sy verskyning in die siekekamer. Dié kan ook nie ’n woord Engels verstaan nie, gevolglik kan Rina hom niks vertel nie en ook hy kan háár niks vertel nie.
Maar die dokter is nie dom nie. Met handgebare en verduidelikende geluide, vind hy gou uit waar Rina oral pyn het. Nadat die ondersoek afgehandel is, ontbied hy die bestuurder, met wie hy ’n kort gesprek voer, na die siekekamer. Daarna groet die dokter Rina met ’n vriendelike “Adeus, señorita,” en vertrek.
“Wat is die dokter se diagnose, señor?” wil Rina dadelik van die bestuurder weet.
“Die dokter sê u het longontsteking in ’n ligte graad en u moet sonder verwyl na die hospitaal gebring word. Ek sal ’n kamermeisie stuur om vir u die nodige in te pak wat u na die hospitaal sal moet neem. Terloops, ek sal een stuur wat ’n bietjie Engels kan verstaan.”
Rina bedank die bestuurder vir sy behulpsaamheid.
Daarna vra sy hom om asseblief nie haar kamer te verhuur nie. Sy is bereid om volle losies te betaal vir die tyd wat sy in die hospitaal sal moet vertoef. Hy moet net die kamerdeur sluit en die sleutel by hom in die kantoor hou. Aan die marquesa De Valcada wat veronderstel is om haar vanoggend te besoek, moet hy asseblief verduidelik wat gebeur het.
’n Uur later word Rina in die hospitaal opgeneem sonder enige besonderhede. Daar word slegs na haar verwys as die sul-africana.
’n Rukkie later kom die vyf-en-dertigjarige superintendent, dokter Alvaro Pereda, Rina se kamer binne. Gelukkig kan die man Engels redelik goed praat. Hy is ’n aantreklike en vriendelike man wat haar dadelik op haar gemak laat voel.
Dokter Pereda groet haar met ’n vriendelike stem en neem voor haar bed op ’n stoel plaas. In sy hand hou hy die vorms wat ingevul moet word.
Dít afgehandel, gee hy die vorms aan ’n non wat skynbaar die saalsuster is. Hy ondersoek Rina weer baie deeglik, vra haar ’n paar roetinevrae in verband met vorige siektes. Daarna verlaat hy die siekekamer in die geselskap van die witgeklede non.
Na ’n paar minute keer dieselfde non weer terug en dien Rina ’n inspuiting toe.
Rina sluit haar koorsige oë met die lang ligbruin wimpers en raak byna dadelik aan die slaap. Hoe lank sy geslaap het, weet sy nie, maar toe haar oë swaar oopgaan, merk sy op dat haar bed omring is deur mense. Dis die marquês, sy ma, tante, neef en niggie. Op elkeen se gesig is ’n trek van kommer en besorgdheid.
Rina verwelkom hulle met ’n waterige glimlaggie en sê fluisterend: “Dit spyt my dat ek julle almal so ongesellig ontvang het. As ek vooraf van jul besoek geweet het, sou ek probeer het om nie te slaap nie. Ek vrees ek het gisternag baie min geslaap.”
“Moet jou glad nie daaroor bekommer nie, Rina,” stel die marquesa haar met moederlike besorgdheid gerus. “Waarom het jy ons nie gisteraand gebel en gesê dat jy ernstig siek is nie, kind?”
“Ek is ’n volslae vreemdeling vir u, señora,” antwoord Rina nouliks hoorbaar. “Hoe op aarde kan ek u met my ongesteldheid belas?”
“As jy my van jou ouers se adres voorsien,” kom dit van die marquês, “sal ek hulle onverwyld van jou siekte in kennis stel, señorita.”
“Nee, moet dit asseblief nie doen nie, señor!” keer Rina haastig. “Ek is my ouers se enigste kind. As hulle moet hoor dat ek my hier in die vreemde in die hospitaal bevind, sal hulle sommer die eerste vliegtuig haal en hulle hierheen haas. My pa kan nie alles sommer net so laat en hierheen kom nie; hy is die superintendent van ’n ortopediese kliniek en het ’n groot verantwoordelikheid wat op hom rus. Ek sal my ouers se adres aan jou verstrek, señor. Maar jy moet hulle asseblief nie van my siekte in kennis stel nie, tensy dit dringend noodsaaklik is.”
“Ek wil jou pa vanaand bel.”
“Maar ek is nog lank nie sterwend nie, señor marquês,” val sy hom met haar hees fluisterstem in die rede.
“Jou ouers moet weet dat jy ernstig siek is,” hou die man vol. “Dit is nie regverdig om hulle in die duister oor so iets te hou nie.”
Die man is gek, dink sy, maar sê net hardop: “Dan kan jy maar netsowel vir hulle ’n dubbelkamer in die een of ander goeie hotel ook bespreek, señor. Want nadat jy my pa gebel het, sal my ouers hulle so gou moontlik na hierdie hospitaal haas en . . . wel . . . hulle gaan nooit in ’n minderwaardige hotel tuis nie. My ma sal die piep kry as sy in die Hotel Universo moet tuis gaan. Sy is net aan die allerbeste gewoond.”
“En jy, señorita?” wil Conzalo met vreemde belangstelling weet.
“O, ek aard na my pa. By ons twee is daar geen aansien des persoons nie. Ons oordeel mense gewoonlik na meriete en nie volgens status, titel of bankrekening nie. Dit is ’n groot fout dat my ouers slegs een kind gekry het. As my ma ’n halfdosyn kinders gehad het, sou sy miskien nie vandag so puntenerig en kieskeurig gewees het nie. Sy sou ook minder op my gekonsentreer het as daar ander kinders was wat haar aandag geverg het.”
“Dit is baie prysenswaardig van jou ma om soveel aandag aan jou te gee, señorita,” meen die jong edelman. “Jy behoort dit te waardeer.”
“O, ek is baie lief vir my ma, señor,” help Rina hom reg. “Ek hou net nie daarvan om so gepamperlang te word asof ek nog steeds ’n dogtertjie
