kom Arthur te voet aan deur die lang gras, en Alice werp haar asemloos teen hom aan.
“En toe,” vra hy, “wat maak David vir jou?”
“Hy verpes my hele oggend – hy probeer om my te ontnugter oor Ierland, om my alles te laat glo wat sleg is.”
Arthur lag. “Dit hoef hý nie te doen nie – Ierland sal jou self wel ontnugter as jy lank genoeg hier bly.”
“Arthur, dit sal nie!”
“Of anders sal dit jou beetpak, ten spyte van alles wat David of enigiemand anders kan doen of sê.” Hulle stap na die huis toe, Alice aan sy arm. “Dit sal jou beetpak en jou vashou, meer nog as selfs jou eie land kon doen.” David kyk na hom, en vir ’n oomblik lyk hy effens beskaamd oor die gevoel wat hy blootgelê het. “’n Mens kry jou land lief,” sê hy verontskuldigend, “al besef jy dit skaars. Dis hiér waar ons hoort.”
“Sien jy?” vra Alice vir David. “Maar ons sal hom nog bekeer, nè Arthur?”
“Jy sal jou hande vol hê met hom,” sê Arthur, “ná al die jare dat hy hier alleen was en net gemaak het soos hy wou.”
“Maar nou nie meer nie – alles gaan nou anders wees. Jy sal saamkom na die bal by die Cunninghams, sal jy nie, David?”
Hulle bly staan op die trappies voor die huis, Alice aan haar man se arm, en David kyk op na hulle. Ná die intimiteit van die oggend toe hulle saam blomme gepluk het, is sy nou weer verlore, sy en Arthur saam op pad na binne, die heer en vrou van Donore.
“Ek kan nie dans nie,” sê hy.
“Ek sal jou leer – toe, David, kom saam. Dink net aan al lady Elizabeth se dogters wat sonder dansmaat sal wees as jy nie kom nie. Toe, David, om mý ontwil.”
Hy kyk na haar, na haar gesig onder die breë rand van haar hoed waar sy langs Arthur staan. “Goed dan maar,” sê hy.
“O, wonderlik! En dan kan ons hiér ’n bal gee, nè Arthur, wanneer my kamers klaar is. Jy moet kom kyk, hulle het die spieëls al opgehang …”
“Stadig met al die geld,” sê Arthur. “Ek wil nog ’n paar perde koop.”
Hulle is al weg na binne, en David bly alleen agter. Die tuin strek baie groot en stil weg in die sonskyn, en die gekwetter van die voëls kom van ver. Sy en Arthur deel ’n lewe waar hy buite staan, en die besef is soos ’n skielike pyn.
Hy stap weg onder die bome van die park. Hy was nooit bewus gewees van sy eensaamheid nie, so vlot en selfgenoegsaam het sy lewe verloop, maar die bewustheid het gekom, nou ná hierdie samesyn met Alice. Hulle het gelag en gehardloop deur die sonnige velde, en toe het sy aan Arthur se arm na binne gegaan, Arthur se vrou. Waar sal hy nou ronddool totdat dit tyd is vir die middagete? Geen vooruitsig kan hom meer aantrek nie.
Geleidelik begin hy om steeds meer Alice se geselskap te soek, en te verlang na haar jeug en haar geesdrif waarvoor sy eie teruggetrokkenheid ’n bietjie onbeholpe bly staan, maar tog bekoor. Sy begin om hom te leer dans, en die bal – sy eerste bal – word selfs iets om na uit te sien. Toby het êrens in die omgewing ’n vioolspeler uitgesnuffel, ’n armoedige ou blinde man, en elke middag lei een van die diensmeisies hom aan die hand die trap op na die lang gang waar hy op ’n bankie in die hoek sit om vir hulle te speel. Contredanse, boeredanse en kotiljons – een vir een het Alice hulle vir David probeer leer met klikkende hakke oor die vloer: chassé, jeté en assemblé, en so goed as wat hy kan, doen hy dit na. Gewoonlik lag hulle egter soveel dat hulle uiteindelik hulpeloos moet neersak en die les beëindig. Die vioolspeler kan hulle nie verstaan nie, want hy ken slegs gebroke Engels, maar hy glimlag goedig saam, en dan gee Alice hom ’n paar pennies en sê vir Toby om vir hom ’n glasie whiskey te skink, en die ou man bedank haar met sy viool teen sy bors aan gedruk: “Dankie, milady; mag God u seën, milady …”
Dit is mooi dae, die sonnige dae van daardie lente. Arthur is heeldag by die boerdery waar die langbeenvullens nou oor die velde hardloop, of hy ry rond in die buurt om ou vriende op te soek. Noudat die paaie weer begaanbaar geword het, kom die vroue van die omgewing ook om Alice op te soek: mevrou Burnwood, die predikantsvrou van Baile an Laoich, en die juffroue Brady in hul ouderwetse perdekarretjie; mevrou Caldwell van Auburn Park met die koets vol joelende kinders, ou mevrou Townsend van Lochane, en die jong mevrou Frobisher, al die vooraanstaande buurvroue wat kom kennis maak met lady Alice. Wanneer hy die koetse tussen die bome van die oprylaan sien aankom of die geluid van perde hoor voor die huis, glip David altyd weg, ten spyte van Alice se pogings om hom te laat bly. Hy wil tog nie in ’n hoek sit en luister terwyl hulle tee drink, met al hulle skinderpraatjies en maneuwers om hulle dogters getroud te kry, nóg kan hy met hulle mans en seuns gesels, wanneer dié hulle vergesel, oor die enigste onderwerpe waaroor hulle ’n gesprek kan voer: jag, perde, politiek, en miskien ook die boerdery. Hy verdwyn altyd wanneer daar besoek kom.
Maar tog hinder die koms van al hierdie mense hom nie soos dit vroeër sou gedoen het nie. Die getimmer in die huis, die gewerskaf van diensmeisies wat vloere vrywe of vensters was onder Toby se vitterige toesig, die man wat die gras sny – al hierdie bedrywigheid is iets nuuts en nogal opwindends, soos ook die koms van die besoekers en die geleenthede wanneer Alice uitgaan om besoek af te lê by een van die groot huise in die omtrek. Wanneer hy dan alleen tuis bly, is die eensaamheid en stilte van die leë huis nie meer so aantreklik vir hom soos voorheen nie. Hy sien uit na die dansles op die spieëlgladde vloer van die lang gang, en selfs na die bal by die Cunninghams.
Daar heers groot bedrywigheid op Donore vir dié geleentheid, en Alice is so opgewonde soos ’n skooldogter, want sy het nog nie veel bals bygewoon nie, en Toby het haar uitvoerig vertel op hoe ’n luuksueuse skaal die Cunninghams onthaal. Lady Elizabeth is lid van ’n vooraanstaande Engelse gesin, en nooit vergeet sy die glorie van haar huis of laat sy toe dat iemand anders dit doen nie, al is sy nou die vrou van ’n onbelangrike Ierse grondeienaar. Die geld wat haar man nie aan perde en kaartspeel spandeer nie, word dan ook op rojale wyse bestee aan bals, dinees en reise na Dublin vir die Seisoen.
Die lenteaand is nog helder toe hulle by Killcummin aankom vir die bal, die lug besig om te verkleur anderkant die bome wat die huis insluit. “Cunningham het nog ’n goeie klomp hout wat hy van die hand kan sit,” merk Arthur op terwyl hy uitkyk deur die venster van die koets.
Die huis is verlig, livreiknegte in die portaal, en lady Elizabeth by die deur om hulle welkom te heet met vere in haar hare. “Sir Arthur, lady Alice, ek is so bly om julle hier te sien. En David! Ek het nooit verwag dat jy sou kom nie – hoe het jy dit reggekry, lady Alice? Maria, sien jy wie gekom het? Hou jou oog op hom, my kind, en sorg dat hy vanaand élke dans dans.”
Maria, skraal en onaantreklik in haar wit aandtabberd, het hom reeds aan die arm beet en lei hom weg. “Ja, meneer David, ons het juis vanaand so ’n goeie orkes – hulle het spesiaal van Dublin gekom. Was jy al dikwels op danse in Dublin?”
“Ek was nog maar selde in Dublin.”
“O ja, jy hou ook nie veel van die sosiale lewe nie, nie waar nie?” Sy lag senuweeagtig. “Maar ek is so bly dat jy vanaand kon kom; daar was so lank laas ’n bal gewees hier in die omgewing, en Mammie het soveel moeite gedoen vir die geleentheid. Is sir Arthur van plan om ’n bal te gee noudat hy weer terug is by die huis?”
“Ek kan regtig nie sê nie – ek weet nie wat sy planne is nie …”
Sy lei hom die groot saal binne, helder verlig met die gloed van waskerse. Die gesinne van die omtrek is reeds bymekaar, die meisies wat opgewonde hul waaiers laat fladder en met mekaar giggel, die mans ongemaklik saamgebondel op ’n afstand;
