haar salaris. Sy het die vragmotors by die grenspos gesien wat onwettige werkers terugneem Mosambiek toe en sy het die stories gehoor van weke in aanhoudingsentrums as jy in Suid-Afrika betrap word sonder ’n werksvisum.
Sy pak haar goedjies netjies terug in die rooi koekblik en nuwe trane stroom oor haar gesig. Die stil vertrek bied geen troos vir die pyn wat sy voel nie.
Sy het geen keuse nie.
Hoofstuk 2
—
Januarie 2014
Rachel trek Maia se lyfie styf teen hare as troos teen die skril geskree van die wekker wat die begin van haar dag beteken. Hulle deel die enkelbed en dit werk goed in die vreeslike winters, maar in die somer, veral ’n warm een soos dié, is dit ongemaklik. Sy voel Maia se borsie lig en val, haar hartklop in pas met elke asemteug.
Toe die plastiek-wekkerradio op die bedtafeltjie aanklik, word die kamer gevul met die vrolike stemme van ’n gospelkoor wat in Tswana God en sy goedheid besing. Sy praat die taal nie eintlik nie, maar sy het darem deur die jare genoeg woorde geleer om die boodskap te verstaan. Sy maak haar oë oop en sien dis inderdaad vyfuur. Dit is klaar effens lig in hulle kamer, maar sonsopkoms is eers oor ’n uur.
Sy staan suutjies op van die dun matras sodat Maia nie wakker word nie. Sy haal haar kamerjas af van sy haak agter die deur.
Die gospelliedjie is klaar en die aanbieder begin praat; heeltemal te opgewek vir dié tyd van die dag, dink Rachel. Sy slof saggies tot by die skakelaar en skakel die lig aan. Die vertrek word dadelik tot in elke hoek deur die kaal gloeilamp verlig. Daarna stap sy na die stofie en gooi twee koppies mieliemeel in ’n kastrol. Sy voeg vier koppies water uit die kombuiskraan by en skakel die plaat aan.
Met die pap liggies aan die prut, maak Rachel die badkamerdeur oop en tap warm water in die bad. Sy trek vinnig haar nagklere uit, klim in die water, smeer haar waslap vol seep en begin haar was. Sy spoel die skuim af, was haar gesig en klim uit om haar met die verslete blou handdoek af te droog voor sy room aan haar gesig smeer.
Ouerword en moederskap het merke gemaak en al weeg sy net vyf kilogram meer as toe sy ’n tiener was, is haar ferm lyf besig om die jeugdigheid te verloor wat sy tevore as vanselfsprekend aanvaar het. Sy kyk na haar maag toe sy lyfroom smeer aan die growwe litteken waar hulle Maia uit haar gesny het.
Rachel los die water in die bad en glip ’n paar jeans, hemp en trui aan – alles klere wat Michelle uitgegooi het. Een van die byvoordele van haar werk is dat sy dieselfde nommer as haar werkgewer dra, wat beteken elke keer as Michelle haar kas skoonmaak, kry sy eerste keuse van dit wat uitgegooi word. Daarom het sy jare laas vir haarself klere gekoop en kan sy die geld wat sy hierop sou uitgee, ook huis toe stuur.
Rachel stap uit die badkamer na die stofie om te kyk hoe ver die pruttende pap is. Daarna loop sy tot by die bed en skud Maia liggies aan die skouer.
“Kom kindjie, jy kan nie vandag laat lê nie.”
Stadig begin die kombers beweeg en Rachel kyk hoe haar dogter se slaperige gesig onder die beddegoed uitkom. Sy gee een lang gaap en sit met toe oë regop. Sy is op die punt om weer terug te lê. Rachel glimlag – sy ken die versoeking maar te goed – en skud die dogtertjie weer.
“Gaan badkamer toe en maak jou reg vir skool. Ons kan ontbyt eet wanneer ek terug is.”
Met haar oë steeds toe knik Maia haar kop. Sy klim uit die bed en stap stadig badkamer toe. Rachel kyk by die venster uit. Dit gaan ’n mooi dag wees. Die voëls is aan die sing in die bome. Sy loer vinnig by die badkamer in. Maia sit steeds half aan die slaap in die bad en spat water oor haarself. Sy kyk op en glimlag vir haar ma.
Rachel glimlag terug. “Ek is nou-nou terug. Was mooi.” Sy maak die deur oop en stap vinnig uit na die oprit wat haar blyplek van die groot huis skei. Die plaveisel is toe onder dou wat in die oggendlig weerkaats en terwyl sy vinnig by die dubbelmotorhuis verbyloop, herinner sy haarself dat sy later die week moet ruite was. In die middel van die oprit is ’n reuse-eikeboom. In die somer is hy oortrek met ’n vrag groen blare wat skadu gee en vir haar ’n sitplek word wanneer sy haar middagete buite wil eet. Sy kyk op en sien die oggendson begin net-net tussen die blare deur loer.
Die eerste keer toe Rachel die Jordaans se huis binnestap, kon sy haar oë nie glo nie. Sy het in Maputo groot huise gesien, maar dit behoort aan politici en ryk sakemanne wat ’n leeftyd lank al hard werk, nie aan gewone mense wat net so oud soos sy is nie.
Sy loop met die trappe op na die voordeur. Die donker hout word omring deur klipwerk wat dit verwelkomend laat lyk, maar ook asof geen boef maklik daar sal inkom nie. Rachel haal haar bos sleutels uit. Eers sluit sy die metaalveiligheidshek oop, toe die deur. Die skarniere kraak toe sy dit oopstoot. Die alarm biep dringend en voor dit kan afgaan, tik sy vinnig die kode in op die paneel langs die interkom.
Haar vroeë inkomtyd is deel van ’n ooreenkoms met die Jordaans: As sy die skottelgoed en wasgoed aan die gang kan kry, kan sy Maia tussen halfsewe en agtuur by die skool besorg.
Sy kyk af na Hugo, die snaakse hondjie wat die Jordaans die vorige maand hier aangebring het, wat met sy kwispelende stompiestert vol verwagting na haar opkyk. Sy skud haar kop en hou hom met een voet terug terwyl sy die portaalligte aanskakel om die donker gang voor haar te verlig. Die hele muur is behang met foto’s wat op seildoek gedruk is van die Jordaans op hulle troudag. Hulle lyk heelwat jonger en baie verlief op die foto’s vol son en lig. Blykbaar het hulle een van die beste fotograwe in Suid-Afrika gehuur om hulle troue af te neem; daar is ook ’n spogboek wat in die sitkamer uitgestal word met foto’s wat alles wys wat daardie dag gebeur het, van die voorbereidings tot die onthaal. Dikwels wanneer die Jordaans nie hier is nie en Rachel moet wag dat die wasmasjien klaarkry, blaai sy deur die boek en staar na die pragtige foto’s van haar werkgewers. Hulle het soos van die modelle gelyk wat sy op die voorblaaie van tydskrifte in die winkel sien. Soms wonder sy of sy ook so mooi sou lyk in ’n trourok.
Rachel loop kombuis toe met Hugo kort op haar hakke en maak die blindings oop. Die oggendlig val die vertrek vol en sy draai om om die espressomasjien en die ketel aan te skakel. Daar is ’n plassie op die teëlvloer langs Hugo se mandjie. Sy skud haar kop toe sy afbuk om dit op te vee met papierhanddoeke. Dit is elke oggend se ding vandat die hond hier aangekom het. Sy is dankbaar dat dit ten minste nie ’n groot hond is nie. Sy weet Hugo sal om haar bly maal tot hy kos kry, dus haal sy die hondepille uit en skud die regte hoeveelheid soos Chris vir haar gewys het, in sy plastiekbak en sit dit op die vloer neer. Dadelik druk Hugo sy hele gesig daarin.
Voor sy dit in die skottelgoedwasser pak, spoel Rachel gisteraand se vuil borde en eetgerei af. Van al die take wat van haar as huiswerker verwag word, is skottelgoed die een wat sy nie omgee om te doen nie. Die warm water is vertroostend en die afspoel van die borde en koppies is ’n eenvoudige takie waar jy dadelik die vrug op jou arbeid sien. Maar Michelle verkies dat sy die skottelgoedwasser gebruik, daarom pak sy nou die masjien, druk die tablet in sy vakkie en stel die masjien om sy wassiklus te begin. Toe sy opkyk na die groot muurhorlosie, sien sy dis 05:50 en nadat sy twee bekers op die warm espressomasjien neergesit het, stap sy vinnig terug kamer toe.
Sy maak die deur oop en daar sit Maia lepel in die hand aan tafel, aangetrek en reg vir ontbyt. Rachel glimlag vir haar dogter en trek die deur agter haar toe. Sy haal die kastrol van die plaat en skep die dik, wit pap in hulle bakkies. Sy sit een bakkie voor Maia neer en kyk haar stip aan toe sy die suiker aangee. Maia is gek na suiker en skep altyd ’n paar ekstra lepels as sy nie kyk nie.
“Een lepel, Maia,” sê sy outomaties.
Maia sit die lepel wat reeds gelaai is
