op sy rekenaar deurkyk.
Stephanie loer om die deur. “Jou agtuur is hier.”
Die pasiënt is onmoontlik. Sy kerm reeds en kyk met verskrikte oë na hom nog voor hy die spuitnaald uit die plastiekomhulsel kan haal. Om die pyn te verlig, sê hy vir homself.
Stefanie rol haar oë aan die ander kant van die stoel. Hulle ken al dié ritueel. Dis deel van die pakket – eerder die reël as die uitsondering. Die vrees vir die Stoel en die geluid van die boor, die reuke van narkosemiddels en stopsel. Die wit maskers wat die tandarts en sy assistent dra, die skerp lig in jou oë, die simpatieke gesigte vreesaanjaend vooroor gebuig en te naby aan joune.
“Dit gaan net ’n klein bietjie seer wees as ek jou mond doodspuit en dan gaan jy niks meer voel nie,” paai hy. “Ek moet net jou tand stop. Tjop-tjop, dan is als verby en die pyn is weg.” Hy glimlag, maar hy weet dit help nie.
Die vrou kreun benoud en knyp haar oë toe toe hy die spuitnaald nader bring.
“Groot oop nou.” Sy maak haar mond oop en hy druk die spuitnaald versigtig in haar wang. Sy krimp ineen.
Stefanie gesels oor die weer en ’n fliek wat sy gisteraand gesien het en die debat vanoggend op ’n inbelprogram op die radio oor onverskillige motoriste. Dis moontlik haar grootste bydrae tot die praktyk, al is sy ’n knap assistent. Sy sorg vir ’n rustigheid in die spreekkamer en dit kalmeer die pasiënte se senuwees.
“Ek stem saam oor strenger wetgewing,” speel hy saam, al weet hy daar was nie vanoggend so ’n gesprek op die radio nie. Hulle het hierdie een al ’n paar keer gebruik om ’n pieperige pasiënt tot bedaring te bring. Toe die gespanne lyf in die stoel voor hom verslap, weet hy dit het weer gewerk. Hy glimlag vir Stefanie.
Hy bestudeer die tande in die oop mond wat ’n lewe verklap. Hier kan jy niks wegsteek nie. Die rokers, die drinkers, dié met buitensporige eetgewoontes (en waarskynlik hoë cholesterol), die senuweelyers wat hulle tande kners. Alles sien jy hier. Elke dag. Die mensdom blootgelê in al sy broosheid en ellendes, die verdedigingsmeganismes, die ontsnaproetes. Dit alles lê hier, oop en bloot, in ’n gesperde mond waarin die spoeg opgedroog het, die laaste skanse daarmee heen.
So middeldertigs, skat hy hierdie een. Nie ’n roker of ’n drinker nie, maar die tande word gekners om wal te gooi teen die onheil van die lewe. Vele onheile vir haar, vermoed hy.
Die lyf op die stoel span weer soos ’n snaar toe die boor begin raas. Hy weet hy moet nou gou speel en klaarmaak. Kry die drama agter die rug. Daar is nog ’n span wat wag in die wagkamer.
Stefanie oorhandig die regte instrumente en mengsels sonder dat hy vra. ’n Span is hulle. Soos twee osse wat weet waar om te trek, só maak hulle om die wa anderkant die drif te kry. Om die pyn te verlig.
* * *
Phoebie kyk die ontbytprogram op televisie. Sy onthou vaagweg die knaap wat nou so lekker gesels. Hy’t ’n jaar of twee gelede in ’n melodrama gespeel, die koerante het oor die fliek geskryf. Was dit toe later op kykNET?
Of was dit nou die rooibostee-advertensie waarin sy die man gesien het? Die kuiltjies. Sy probeer die gesig plaas. Ja, dit was die fliek, en dalk die advertensie ook.
Sy skakel die TV af en trek die gordyne oop. Stoot die vensters wyd oop vir vars lug. Sy maak vir haar ontbyt in die glasbakkie wat sy in Venesië gekoop het. All-Bran Flakes (net ’n hand vol) en vetvrye jogurt (net ’n skeut), darem ’n bessiegeur al is dit kunsmatig versoet. Die perske wat sy gister by die groentewinkel gekoop het, word laaste in die bakkie gesnipper.
Cassie is lankal weg. Haar kort mannetjie met die plooi tussen die oë. Hy wheel en deal oor die wêreld heen, sê sy altyd vir mense as hulle vra watse werk hy doen. In dollars en euro en jen en ander geldeenhede waarvan jy nog nooit gehoor het nie. Jy wil nie weet nie, sê sy effens blasé, asof sy nie omgee nie. Tog weet sy almal kan aan haar stem hoor en in haar oë sien hoe trots sy op die pokkeltjie (haar ma se woord) is.
Sy gaan staan by die groot geraamde foto in die gang van haar en Cassie en die res van die familie wat ’n professionele fotograaf op haar ma se sewentigste verjaarsdag geneem het. Soos die koningin van Skeba sit haar ma voor in die middel in die wynrooi rok wat Gert-Johan Coetzee spesiaal vir die geleentheid ontwerp het. Die modieuse maar statige kapsel wat die haarkapper op die dorp ’n paar keer moes kom oefen voordat haar ma tevrede was. Die spysenier wat spesiaal vir die geleentheid van die Kaap laat kom is. Die vars oesters, die oggend nog van Knysna ingevlieg. Die bakke vol disse en konkoksies. Eg inheems, het haar ma bestel. Smoorsnoek, waterblommetjiebredie, gedekonstrueerde bobotie. Eg maar vernuwend, was die opdrag.
Die toesprake en die heildronke en haar ma wat soos ’n ware koningin tussen die keurig gedekte tafels beweeg het. ’n Geselsie hier, ’n drukkie daar. Sy onthou hoe sy haar ma dopgehou het. Die sewentig jaar sou jy nie sommer kon raai nie, en sy was trots op haar mooi, statige ma.
Moet sy nie maar weer probeer nie? Is Soekie reg dat jou ma jou laaste bastion is, al weet jy dit nie? Sou haar ma maar net goed met haar bedoel, al voel die aanhoudende kritiek soos Macbeth se dolkwond, oor en oor en oor? Is sy maar net kleinserig?
Sy gaan sit met ’n notaboek op die klipbankie in die agtertuin en begin ’n lys maak. Wat kan sy doen om haar ma se kuier spesiaal te maak? Dinge wat haar ma hopelik met ander oë na haar dogter sal laat kyk.
Sy het al ’n hele paar nuwe uitrustings aangeskaf sedert sy so baie gewig verloor het, maar sy sal weer die boetieks invaar. ’n Paar goed kry wat haar ma se oë sal laat rek (in haar verbeelding sien sy die goedkeurende glimlag). Cassie sal verstaan as sy effens oorboord gaan met die kredietkaarte. Sy skryf:
• Nuwe klere (om Ma te beïndruk)
• Dalk iets nuuts vir die gastekamer, iets wat Ma nie sou verwag nie
• Middagete saam met Soekie en Ingrid
Sy kou aan die pen se agterkant. Haar ma hou baie van haar vriendinne, meer as van háár, het sy al dikwels jaloers gedink. Maar ’n middagete saam met Soekie en Ingrid en haar ma sal sy doen ter wille van ’n onvergeetlike kuier. Sy skryf verder:
• Die kosmark in Hazelwood
• Google die name van kunsgalerye in Hatfield en omgewing, soek vernuwende kunstenaars (naaktheid is in orde, dalk aan te beveel)
Sy het tóg aanbeweeg in hierdie lewe, hoop sy, maar sy is nie seker nie.
• Vind uit watter flieks wys by Cinema Nouveau en doen huiswerk daaroor (kies die weirdste een en maak agterna asof jy als verstaan het en mál was daaroor)
• Shopping, shopping, shopping (daar is geld in hierdie huis)
Miskien moet sy haar ma vat om vir haar ’n paar peperduur nommers in die boetieks te gaan uitsoek.
• Google nuwe, interessante (maar maklike!) resepte en toets voor die tyd uit
• Cassie moet sjampanje koop en ’n paar bottels landgoedwyn
• Google eksotiese drankies, mojitos en sulke goed vir skemeraand op die stoep
Al hou sy nie van eksotiese drankies nie. Sy sal self die bestanddele daarvoor moet gaan koop, Cassie is te besig. Dalk moet sy ’n paar drankies in vreemde kleure oefen. Sy waai ’n vlieg weg en skryf verder:
• Koop boeke by Exclusives
