style="font-size:15px;"> Фикердәшләрен һәм шәкертләрен үз тирәсенә җыеп.
8
Сәкафе – түбәсе.
9
Шәдид мокатәлә кыйлып – бик каты сугышып.
10
Шәһид булды – батырларча үлде.
11
Мәрҗани Ш. Мөстәфадел-әхбар фи әхвали Казан вә Болгар. – Икенче кисәк. – Казан, 1900. – 2 б.
12
Худяков М. Очерки по истории Казанского ханства. – Казань, 1923. – 152 с.
13
Ш. Мәрҗани аның сигез манаралы булуы турында яза.
14
Әхмәт Ясәви турындагы бу мәгълүматлар академик М. З. Зәкиевнең «Тарихны шәхесләр ясый» дигән мәкаләсеннән алынды. – «Ватаным Татарстан». – 1994. – 9 июнь.
15
Таһирҗанов Г. Тарихтан – әдәбиятка. – Казан, 1984. – 61 – 62 б.
16
Бу исем төрле чыганакларда төрлечә язылган: «Кыйссаи Хөбби Хуҗа» әсәренең китап нөсхәсендә. – Әскар, кулъязма нөсхәдә – Әсхәр, Ф. Көпрүлезадә китабында – Әсгар. Без бу исемне Әсгар дип алдык.
17
Бу исем «Кыйссаи Хөбби Хуҗа» әсәренең ике текстында да Мәхмүд дип, ә Ф. Көпрүлезадә китабында Мөхәммәд дип бирелә. Чынлыкта ул Мөхәммәд булган булып, Кол Шәриф аны, шигъри әсәр таләпләренә туры китереп, Мәхмүд дип алган булырга кирәк (поэма 14 – 14 иҗекле мәснәви формасында язылган; әгәр Мөхәммәд дип алсаң, иҗек саны артып китә һәм шигырьнең төзеклеге бозыла). Шул сәбәпле без дә бу исемне поэма текстында Мәхмүд дип калдырдык.
18
«Төрек әдәбиятында беренче суфилар».
19
Бу өзек төрекчәдән бүгенге татар әдәби теленә тәрҗемәдә бирелә.
20
Фуад Көпрүлезадә. Төрек әдәбиятында илек мөтәссөүвефләр. – 7 нче басма. – Әнкара, 1991. – 90 – 91 б. Бу китапта шулай ук Кол Шәрифнең шушы әсәренең чәчмә белән язылган өлешенең дә башка төрле интерпретацияләре, комментарий-аңлатмалары китерелә.
21
Һу кошы – Аллаһка бирелгән кеше.
22
Гарше шахи – дини тәгълимат буенча, күкнең иң югары катлавында (тугызынчы катында) урнашкан Аллаһ тәхетен тотып торучы агач ботагы.
23
Нияз – Алладан үтенү, үтенеп сорау, ялыну, ялвару.
24
Һиммәт – теләккә омтылу, тырышлык.
25
Ләббәйкә – биредә: хуплау сүзе.
26
Риязәт – теләкләрне тыеп тору, ашау һәм эчүдә чикләнгәнлек.
27
Оят җирне – биредә: гафләтне, битарафлыкны.
28
Тәүфыйк-тәгать – тыйнаклык белән Аллага гыйбадәт кылу.
29
Хәерле бер өммәт – Мөхәммәд пәйгамбәр өммәте (өммәт – бер пәйгамбәрнең
