сөзіне түсінбей:
– Ол қандай кінәрат? – деп сұрады
– Әйелге шабыты жоқ, тәрізді. Екі күн қасында жатқанда қасына бір бармай ма?
Қарақозы Алдажұманның сөзін енді түсінді. Қарсы айтар сөзі жоқ сияқты көрінді.
Қарақозы қайтадан келіні Жамалға келді. Алайда, Алдажұман аузынан шыққан сөзді айтуға дәті бармады. Ұялды. Басқаша сөйледі.
Ол Жамалдан Шоңның анау Ақмола жақта алайын деп жүрген қызы жоқ па деп сұрады.
Ондай болса айтар еді ғой, айтқан жоқ, -деді Жамал.
– Аналар қыздан қашып жүр дейді. Мынасы ұлкен ұят болды, ішіңнен шыққан бала ғой, өзің сөйлесіп көрсеңші.
Шоңның бұл қылығы шешесін де таңқалдырды.
Жамал Қарақозыны Ағеке дейтін. Сонысына салып:
– Ағеке, Телқазы айтып отыр, қай бала әкесіне қарсы шығады.
– Жамал мен байқап жүрмін, осы баланың мінезінде бір өзгешелік бар. Орысша оқығанның әсері ме, білмедім. Түсініксіздеу өзі…
Жамал Қарақозының сөзіне қарсы ештеңе айта алмады. Ақыры, Шоңды оңаша шақырып алып сөйлескен еді.
– Мына құдалар реніш білдіріп отырған көрінеді. Сен қызына бірдеңе дедің бе?
– Осы сіздердікі қызық, мен көрмей жатып құда түсесіңдер де, енді келіп маған ал дейсіздер. Мен әлі де ойланамын, қызды сынап көремні. Содан кейін барып өз пікірімді айтамын. Қазір қызтуралы ешқандай пікірім жоқ.
Шоңның бұл сөзінде қулық бар еді. Кейінге салып алмай кету ойы бар болатын.
Шешесі басқаша қаттырақ айтқысы келіп еді, көңіліне қарап оны жасаған жоқ.
– Шоң қалқам оның ұят болады. Әкең құда түсіп қойды, енді аласың. Қыздың саған несі ұнамай қалды. Қыз жап-жақсы бала…
Сіз қалай-қалай сөйлейсіз. Қыз сіздерге емес, маған ұнауы керек алдымен…
Енді Жамал қаттырақ кетті.
Қазақтың ежелден келе жатқан ата дәстүрі бар, бала әкенің айтқан жерінен әйел алуға тиісті.
Егер көңілімнен шықпай тұрса қалай аламын?
– Кейін ұнатасың, бәрі де ретке келеді.
– Сіз Телқозыға қосылғанда ұнаттыңыз ба?
Мына сөзді естігенде Жамал сасып қалдыда, есімде жоқ дей салды.
– Сіз енді бұлай жалтармаңыз. Әр уақытта сүйіп алып, сүйіп тию керек. Күміс те мені ұнатпайтын секілді. Екеуміз бір-бірімізді ұнатпай қалай өмір сүреміз.
Жамал сөзі таусылып қалғандай үндемей қалды. Шоң бұдан кейін үйден шығып кетті. Жамал баласының бұл қылығын Қарақозыға айтқан болатын. Ол мына хабарды естігенде ойланып қалды да:
– Бұл жастар өзгере бастаған екен. Біз жас кезімізде әкемізге қарсы сөз айтпай, ал дегенін ала беруші едік.
– Бұл Шоңның мінезі ешкімге ұқсамайды, осындай бір тік кететіні бар.
– Мен әкем мен Телқозыға баланы орысша оқытпаңдар деп баяғыда айтқанмын. Мына орысша оқудың әсері.
– Ағеке бұл одан емес. Шоңның жаратылысы сондай. Мінезінде
