Идегәй. Татар халык дастаны. Эпосы, легенды и сказания

Чтение книги онлайн.

Читать онлайн книгу Идегәй. Татар халык дастаны - Эпосы, легенды и сказания страница 29

Идегәй. Татар халык дастаны - Эпосы, легенды и сказания

Скачать книгу

style="font-size:15px;">      Ябынча – яңгырдан бөркәнчек яки ат ябуы.

      174

      Шайман – корал һәм кием көбәләре.

      175

      Җанбәк – 1342–1357 елларда Сарай ханы булып торган.

      176

      Бирдебәк – Җанбәк улы. Тарихчылар аның явыз һәм холыксыз булуын хәбәр итәләр. Хан булгач, ул барлык кардәш-ыруларын үтертеп бетергән. Үзе 1360 елда Кулна мырза та-рафыннан үтерелә. Сарай чуалышлары шул хан заманында башлана.

      177

      Ыгына керү – ышыгына керү, баш салу.

      178

      Туктага, Туйгуҗа – Туктамыш ханның бабасы белән атасы.

      179

      Санай – җәянең бер төре.

      180

      Солан – салават күпере.

      181

      Энҗү, Бәнҗү – Амудәрья белән Сырдәрьяның борынгы исемнәре.

      182

      Гавер – кяфер.

      183

      Утчагыр – туп, пушка.

      184

      Беткән – үскән.

      185

      Корык – бер башы җеп элмәкле озын таяк, ат өереннән теләгән атны тотып алу өчен муенына шул ыргытыла. Сугыш вакытында сөңге сабында да шундый корыклар булып, дошманның муенына ыргытып, ат өстеннән ега торган булганнар.

      186

      Текәр – текәп, кадап утыртып куяр, ягъни үзәксез, байраксыз халыкларга байрак утыртыр.

      187

      Савыр – арт сан, бүлтәк.

      188

      Җайдак – иярсез, ягъни бер атыңны иярләп менәр, икесен запаска саклык өчен янга тагып алыр.

      189

      Нугайлының агыр йорт – Нугай мирзадан соң Алтын Урда дәүләте үз эчендә күбрәк «Нугай йорты» дип йөртелә. Агыр йорт – хөрмәтле йорт.

      190

      Айдынлы булак – якты чишмә, инеш.

      191

      Кузы – куй бәтие.

      192

      Табан телү – табанны пычак белән телеп, ярага ат кылы җибәрү. Ул чорларның иң рәхимсез җәзасыннан саналган.

      193

      Тиген – буш, түләүсез.

      194

      Саркыт – эчкәннән соң кәсәдә калган эчемлек. Ханның үзе эчкән кәсәдән бер-ике йотым калдырып кемгә дә булса эчәргә бирүе аның хөрмәте дип саналган.

      195

      Бапсыз – әзерлексез, дирбиясез.

      196

      Тел алып китү – сүз алып китү, яшерен хәбәр алып китү.

      197

      Какшаю – чигенми каршы тору, кыю каршылау.

      198

      Бүз Урда – Ак Урда.

      199

      Кәгел – атның маңгай ялы.

/9j/4QAYRXhpZgAASUkqAAgAAAAAAAAAAAAAAP/sABFEdWNreQABAAQAAAA8AAD/7QAsUGhvdG9zaG9wIDMuMAA4QklNBCUAAAAAABAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA/+4AJkFkb2JlAGTAAAAAAQMAFQQDBgoNAABHjAAAeFcAAMBSAAEbRv/bAIQABgQEBAUEBgUFBgkGBQYJCwgGBggLDAoKCwoKDBAMDAwMDAwQDA4PEA8ODBMTFBQTExwbGxscHx8fHx8fHx8fHwEHBwcNDA0YEBAYGhURFRofHx8fHx8fHx8fHx8fHx8fHx8fHx8fHx8fHx8fHx8fHx8fHx8fHx8fHx8fHx8fHx8f/8IAEQgCzgJYAwERAAIRAQMRAf/EAOcAAQACAwEBAAAAAAAAAAAAAAAFBgMEBwIBAQEAAwEBAAAAAAAAAAAAAAAAAQIDBAUQAAAGAQMCBgIBAwMEAwAAAAABA

Скачать книгу