Кызыксына бит… (Җавап булмагач, ул, сагая төшеп.) Аннары авыру тагын аңын җуйгандай булды.
Билгиз. Ничек?
Тәкыя. Шулай. Ул саташа ук башлады. Бер «Билгиз!» ди, бер «улым!» ди, «кичер…» дип тә өстәп куя. Тагын ниләрдер әйтергә тели, сүзләрен бик аңлап бетереп булмый… (Кыенсынып, иңбашларын җыера.)
Билгиз. Саташу төрлечә була инде ул… (Пауза.) Иң мөһиме, аңына килүе яхшы… Тәкыя! Сез хәзер аны игътибарсыз калдырмагыз, яме. Әйтелгән тиешле ярдәмне күрсәтә күрегез. Ул яшәргә тиеш!..
Тәкыя. Яхшы!..
Тәкыя кире палатага керә. Билгиз шулвакыт коридор өстәлендә шалтыраган телефон трубкасын ала.
Билгиз. Алло! Әйе мин, Зәбидә… Кайтыргамы? Мин бераз соңарам әле. Көтелмәгән, ашыгыч операция килеп чыкты. Безнең авылның председателе Җәләй авариягә очраган. Әйе, операцияне миңа ясарга туры килде. Ник дип? Нишлим соң? Нейрохирургия минем эшем булгач… «Ул минем әти» дип сәбәп таба алмыйм бит инде. Аннары… Ярар, ярар. Болай операция әйбәт узды. Авыру аңына килде килүен, миңа әле монда булырга кирәк. Ярар, ярар… (Ул, телефоннан сөйләшеп бетергәч, баскан урынында уйланып тора.) Нишләргә?.. Җәләй күзен ачканда янында мин басып торганны күргәч, ни дияр икән?.. Бәлки, гомер буе көткән сорауларыма җавап табылыр?.. Бәлки, ул, ниһаять, үз улын таныр?.. Хәер, анысы аның вөҗдан эше… (Юлын дәвам итә.)
Ут сүнә.
Пәрдә.
Бишенче күренеш
Башы марля белән бәйләнгән авыру Җәләй больница бакчасындагы агач төбенә куелган эскәмия янында йөренә, үз-үзенә сөйләнә.
Җәләй (сөйләмен язмада ирештерергә мөмкин). «Шушы көнемдә дә миңа җан газаплары кичерергә язган икән… Әйтерсең йөрәгемдәге төзәлмәс ярам мине утлы күмердәй өтәли. Әйе, мин бик нык хаталандым, акланып булмастай ялгышлык эшләдем. Кешеләр күзенә күтәрелеп карарга оят, шушындый малаең әтиле ятим булып үссен дә… Хәзер мин аның күзләренә карарга кыенсынам, куркак җанымны яшерәм сыман… Нигә дип Мәрвиямне рәнҗеттем? Ул мине чын күңеленнән яратты, ә мин аның саф мәхәббәтен аңламадым… Райком алдында акланып, кеше сүзеннән куркып, аны, яшь баласыннан аерып, Урал, Себер якларына торф отрядлары белән мәҗбүри эшкә җибәрттем. (Пауза.) Ул шул китүдән кайта алмады… Юкса ул чибәр дә, сөйкемле дә иде… Ялгыштым… Бүген шуның мең газапларны кичермәгән дә булыр идем. Миңа Мәрвиямнең каргышлары төшкәндер… (Пауза.) Хатыным Наҗия бала таба алмады. Ә аның Билгиземне кабул итәсе килмәде, гомер буе аның эчен көнләшү корты кимерде… Хәзер кем мин, мине кем кичерер, кем? Гомеремне саклап калган улым Билгизме? (Пауза.) Эх, дөнья, нинди генә сынаулар китермәдең син миңа?! Улым Билгиз күзләренә тыныч кына карый алма инде. Оят! Нинди түбәнчелек!.. Рәхмәт, улым, кеше булып кала белдең!..» (Эскәмиягә килеп утыра.)
Узып барышлый, Тәкыя Җәләй янында тукталып кала.
Тәкыя. Исәнмесез, Җәләй Һашимович!
Җәләй. Исәнмесез!
Тәкыя. Кәефләрегез ничек? Сәламәтләнеп буламы?
