бири савол билан мурожаат қилади:
– Бизнинг юртимизга қачон бормоқчисиз?
– Агар сафарни ташкиллаштира олсангиз, келаси ҳафтада. Биргина шартим – дастхат-сессиядан сўнг зиёфат ҳам ўтказилса.
Аёллар каловланишади.
Хитой бамбуки!
Моника менга даҳшат билан қарайди:
– Биз жадвални кўриб чиқишимиз…
– Софияга келаси ҳафтада учиб боришга тайёрман, – гапини бўламан ва португалчада қўшиб қўяман: – Кейин сенга ҳаммасини тушунтириб бераман.
Моника қарайдики, мен ҳазиллашмаяпман. Ношир аёллар эса ҳали ҳам иккиланишмоқда. Улар муносиб қабул уюштиришга улгуришлари учун ташрифни бироз кечиктиришни сўрашади.
– Келаси ҳафтада, – туриб оламан мен. – Акс ҳолда ташрифни ноаниқ муддатга кечиктиришга тўғри келади.
Гапларимнинг мутлақо жиддийлигини улар энди тушунишади ва Моника билан музокарага киришишади. Шу пайт олдимизга испан ноширим келади. Суҳбат вақтинча тўхтатилади, ҳамма бир-бири билан танишади ва испаниялик ноширдан ҳам ўша савол янграйди:
– Испанияга яна қаъъъъъъъъъъъчон ташриф буюрмоқчисиз?
– Болгариядан кейин тўғри сизлар томонга бораман.
– Аниқроғи?
– Тахминан икки ҳафталардан сўнг. Дастхат-сессияларни Сантьяго-де-Компостелада ва яна бирини Басклар Мамлакатида ўтказишимиз мумкин. Сессиялардан сўнг китобхонларни ҳам таклиф қилса бўладиган зиёфат уюштирилади.
Болгариялик аёлларнинг нигоҳларида яна ишончсизлик зоҳирланади, Моника эса табассум қилади.
«Масъулиятни бўйинга олишга қўрқманг!» – деган эди Ж.
Лобби одамлар билан тўлади. Барча катта кўргазмаларнинг қатнашчилари, у китоб ярмаркаси бўладими ёки оғир саноат дастгоҳлари кўргазмасими, одатда битта меҳмонхонага жойлашади ва энг муҳим учрашувлар меҳмонхона барлари, лобби ёки бугунги каби кечки овқатларда бўлиб ўтади. Мен ҳар бир ношир билан саломлашаман ва “Бизнинг юртга ҳам борасизми?” деб мурожаат қилганларга розилик билдираман. Моника мени четга тортиб, “Нималар бўляпти ўзи, жин урсин?” деб сўрашига имкон бермаслик учун уларнинг ҳар бири билан иложи борича кўпроқ суҳбатлашишга интиламан. Унинг келишилаётган ташрифларни кундалигига қайд қилиб боришдан ўзга чораси қолмайди.
Яқин вақтларда нечта мамлакатга боришим кераклигини билиш учун араб ноширим билан суҳбатни бўламан.
– Менга қара, мени аҳмоқона ҳолатга тушириб қўйяпсан, – безовталик билан шипшитади Моника португалчада.
– Хўш, нечта экан?
– Беш ҳафтада олтита мамлакат. Умуман, бу ярмаркалар ноширлар учун ўтказилмоқда, ёзувчилар учун эмас. Ҳамма таклифни қабул қилишинг шартмас. Ахир мен…
Моника гапини тугатмай олдимизга португалиялик ношир келади ва бизнинг суҳбатимиз узилади.
