дарди менга кўчгандек бўлди.
Чуқур кўчаси
Қаро тун қўйнида бир дам ёришди.
Қашшоқ оиланинг мурғак мўчаси
Дунёга келди-ю,йиғлаб тиришди.
Дунёни кўрмасдан дод солган гўдак
Бу ҳаётнинг аччиқ шўриш ғавғосин
Туғалоқ зеҳнида ёд олган гўдак
Олдиндан сездими умр савдосин?!
…Қўй, уни овутма, қўявер эна.
Наманган кўчаси, тор деб йиғласин!
Дунёга келди у қаро ер мана
Одамлар нақадар хор деб йиғласин!..
Хўб энди ўқувчим, ғамгин сатрлар
Қалбингга наштардек ботмасин энди.
Кўзингга кўринсин кўм-кўк адирлар.
Қон қусиб лайли тонг отмасин энди.
Оҳ, шуни истардим, аммо азизим,
Олам ўзи кўҳна, дардлари кўп-ку!
Найлайин, азага тушди юлдузим,
Айтмасам бўлмайди, кечиргил…
Ёҳу!
Ўша он шеърдан таъсирланибман-у, бироқ айрим сатрларга етар-ли эътибор бермабман. Кейинчалик “Наманган кўчаси, тор деб йиғласин!” сатрининг маъносини ўйлай-ўйлай, шоир Усмон Носир назарда тутилганмикин, деган фикрга бордим.
Ўшанда мен унинг сатрларидан мутаассир бўлиб турганимда дардли ҳолатини ўзгартирмасдан ҳасратли овозда шеър ўқий бошлади:
Мен – одамман. Кўзни очмасдан
Бешигимни тебратди ўлим.
Дунё кўриб, кўрмасдан унум.
Чидолмадим, йўққа қочмасдан:
Мен ўлганман кўзни очмасдан!
Ўлим! Ўлим! Хунук зарурат!
Тур, эй шоир, руҳингни уйғот.
Ачин! Агар, фиғон билан зор
Айланолса эди тушунча,
Мен кўрган зулм, мен тортган озор
Бутун ёруғ жаҳонни мозор –
Қилиб, буркаб қўярди шунча!..
Мана бу кул, биласанми, ким?
Бу мен эмиш. Кулки! Инонма!
Мен одамман. Мана имон. Ма,
Буни олгин. Мана пичоқ, жим,
Ҳовлиқмасдан дилингни кес. Бер,
Мен тирилмоқ истайман, шоир!
Шу сатр охирлагач, чуқур хўрсиниб, давомини ўқимади. Усмон Носирнинг “Тушимдаги одам” шеърини мен билардим. Ён дафтарчамга ёзиб ҳам олган эдим. Шоирлар юракларини зириллатган шеърларни ёдлаб олишларини билардим. Лекин Асқарнинг Усмон Носирга қаттиқ ихлос қўйгани у дамда менга маълум эмасди.
Бир куни Асқар фотосурат ишлайдиган хонамга кириб келди.
– Гинзбургнинг шеърларини ўқийвериб кўнглим айниб кетди, – деди у кулимсираб, – яхшиям ўзбекча ёзмайди.
– Жудаям ерга уриб юборманг, Тошкентда яшайдиган рус шоирларингизнинг шеърлари буникидан баланд эмас.
– Ҳаммаси бозордан қочган. Яхши ёза олганида Москвада керилиб яшаб юрарди.
Шундай деб столим устидаги Усмон Носирнинг китобига ва дафтарчамга кўзи тушди. Дафтарчани варақлаган бўлди.
– Китобни қаердан олдингиз?
– Абдужалил ошнам юборди.
– Шеърга қизиқишингизни билмаган эканман.
– Шеърга
