Ҳаёт қайиғи (1 китоб). Тохир Хабилов

Чтение книги онлайн.

Читать онлайн книгу Ҳаёт қайиғи (1 китоб) - Тохир Хабилов страница 14

Жанр:
Серия:
Издательство:
Ҳаёт қайиғи (1 китоб) - Тохир Хабилов

Скачать книгу

опалари бўлиб, зурриётлари билан қариндошлик ришталари ҳозиргача сақланиб қолган. Дадажонимизнинг Буважон ва Шокиржон исмли тоғалари ҳам бўлган. Кичик тоғаларининг зурриётлари ҳозир Янгийўлда истиқомат қилишади. Дадажонимнинг акалари Тошматжон ака ҳам тўқувчи бўлган эканлар. Урушда фронт орти батальонига хизматга олиниб, Урал томонлардаги оғир шароитларда худди қул мисол ишлатилганлар, ўша ерда хасталанганлари туфайли 1944 йилда Марғилонга қайтиб, вафот этган эканлар. Ўзим кўрмаган амакимнинг Шаҳодат исмли қизлари бор эди. Акаларининг вафотидан кейин дадажонимиз жиянларини Тошкентга олиб келиб, кейин қовунчилик (Янгийўл илгари шундай аталган) йигитга турмушга узатганлар. Биз Шаҳодат опани ўз туғишган опамиз каби билардик, ўзаро меҳр ҳам шу даражада эди. Дадажонимнинг тоғаваччаларини “опоқ дада”, холаваччаларини “амма”, деб улғайганмиз. Аяжонимнинг ўгай оналарини ҳам “катта буви”, ҳатто у кишининг кейинги эрларини “опоқ дада” дердик. Бизни шундай тарбия қилишган ва опоқ дадалар, аммалару бувилар бизларни ўз набираларидай севишарди.

      Аяжонимиз – Санобархон бинти Исмоилхўжа Андижонда, айрим гапларга кўра, Ўшда таваллуд топганлар. Бу мавҳумликка сабаб, катта опоқдадамиз Муҳаммадалихўжа ҳожининг бу икки шаҳарда уйлари, Булоқбошида ерлари бўлган экан. Аяжоним бу уйларнинг қай бирида, қайси йили туғилганлар, ўзлари ҳам билмасликлари табиий ҳолдир. Демак, Андижон ва Ўшни “она шаҳрим” десам янглишмайманким, тарих китобларида Мирзо Бобур ҳазратлари ажиб меҳр ила тасвир этмишлар (Тушунишингиз осон бўлсин учун бугунги адабий тилдаги баёни):

      “Жанубий тарафидаги қасабалар(шаҳар)ларидан бири Андижондурким, ўртада жойлашган. Фарғона вилоятининг пойтахтидур. Ғалласи мўл, меваси фаровон, қовун ва узуми яхши бўлур. Қовун пишиғида полиз бошида қовун сотмоқ расм эмас. Андижоннинг ношвотисидин яхшироқ ношвоти (нок) бўлмас. Мовароуннаҳрда Самарқанд ва Кеш (Шаҳрисабз) қўрғонидин сўнгра мундин улуғроқ қўрғон йўқтур. Уч дарвозаси бор. Арки (подшоҳ саройи) жануб тарафида жойлашган. Тўққуз тарнов сув кирар. Бу ажабтурким, бир ердин ҳам ташқарига чиқмас. Қалъанинг гирдо-гирди хандақнинг тош ёни тош тўкилган катта кўчадир. Қалъанинг гирдо-гирди (атроф-айланаси) маҳаллалар билан қуршалган. Бу маҳаллалар билан қалъа оралиғи хандақ ёқасидаги катта кўчадир. Ов қушлари ҳам кўп бўлур, қирғовули беҳад семиз бўлур. Андақ ривоят қилдиларким, бир қирғовул гўштини тўрт киши еб тугата олмайдур. Эли туркдур (ўзбекдур). Шаҳр ва бозорисида турки билмас киши йўқтур. Элининг тили адабий тилга мувофиқ. Шунинг учун ҳам Мир Алишер Навоийнинг асарлари гарчанд Ҳирийда (Ҳиротда) шуҳрат қозонган бўлса-да, бу тил билан ёзилган. Элининг орасида санъаткорлари кўп. Юсуф Хожаким, мусиқида машҳурдир, Андижонийдур. Ҳавосининг рутубати бор. Куз кунлари халқ кўп безгакка чалинади.

      Яна бир Ўш қасабасидур. Андижоннинг шарқи-жанубий тарафидур, шарққа мойил, Андижондин тўрт йиғоч йўлдур. Ҳавоси хўб ва оқар суйи фаровондур.

Скачать книгу