Ogniem i mieczem. Henryk Sienkiewicz

Чтение книги онлайн.

Читать онлайн книгу Ogniem i mieczem - Henryk Sienkiewicz страница 78

Ogniem i mieczem - Henryk  Sienkiewicz

Скачать книгу

      Lubnie — miasto na Poltawszczyznie, na sr.-wsch. Ukrainie, rezydencja ksiazat Wisniowieckich.

      144

      barwa — umundurowanie lub element stroju, swiadczacy o przynaleznosci noszacego.

      145

      waci — skrot od: waszej milosci.

      146

      Sicz Zaporoska — wedrowna stolica Kozakow Zaporoskich, oboz warowny na jednej z wysp dolnego Dniepru.

      147

      pan krakowski — Mikolaj Potocki, zwany Niedzwiedzia Lapa, herbu Pilawa (ok. 1593–1651), kasztelan krakowski, hetman wielki koronny w latach 1646–1651.

      148

      wascin a. wasciny — nalezacy do waszej milosci; dzis: pana, panski.

      149

      oprymowac (z lac.) — napasc.

      150

      Zaporozcy — Kozacy z Zaporoza.

      151

      ekonomia — dobra ziemskie, z ktorych dochod przeznaczony byl na osobiste potrzeby krola i dworu; tu: dzierzawiony przez Czaplinskiego majatek.

      152

      rarog — ptak drapiezny z rodziny sokolowatych, ceniony w sokolnictwie, zwany dawniej sokolem polskim a. sokolem podolskim.

      153

      barwa — umundurowanie lub element stroju, swiadczacy o przynaleznosci noszacego.

      154

      wasze — tu: pan; skrot od: wasza milosc.

      155

      hajdawery — szerokie, bufiaste spodnie, typowy element stroju polskiej szlachty w XVII w.; szarawary.

      156

      cyga a. fryga — wirujaca zabawka dziecieca, podobna do baka.

      157

      rogal (pogard.) — rogacz, zdradzony malzonek.

      158

      Vivant — niech zyja.

      159

      wisniowiecczyk — zolnierz ksiecia Wisniowieckiego.

      160

      oblan — dzis: oblany.

      161

      gonic w pietke — coraz gorzej sobie radzic, tracic zdolnosc logicznego myslenia i dzialania.

      162

      ogar — pies gonczy, tu pogard. o krewkim Czaplinskim.

      163

      kundys — kundel.

      164

      Galata — dzis dzielnica Stambulu, polozona po europejskiej stronie ciesniny Bosfor, dawniej osobne miasto tureckie.

      165

      A taki breszesz i breszesz (ukr.) — No wlasnie klamiesz i klamiesz a. No wlasnie szczekasz i szczekasz; ukr. brechaty — klamac (o czlowieku); szczekac (o psie).

      166

      Szelma jestem bez uszu — aluzja do zwyczaju obcinania uszu skazancom.

      167

      sloboda — nowa osada, ktorej mieszkancy sa poczatkowo zwolnieni od oplat na rzecz wlasciciela.

      168

      ekonomia — dobra ziemskie, z ktorych dochod przeznaczony byl na osobiste potrzeby krola i dworu.

      169

      znosic sie z kims (daw.) — spotykac sie z kims.

      170

      duchowienstwa obydwoch obrzadkow — tj. ksiezy katolickich i prawoslawnych.

      171

      wisniowiecczyk — zolnierz ksiecia Wisniowieckiego.

      172

      Wisniowiecki, Jeremi Michal herbu Korybut (1612–1651) — ksiaze, dowodca wojsk polskich w walkach z kozakami; ojciec pozniejszego krola polskiego, Michala Korybuta Wisniowieckiego (1640–1673).

      173

      nad hetmany — dzis popr. forma N. lm: nad hetmanami.

      174

      Wladyslaw IV Waza (1595–1648) — krol Polski w latach 1632–1648.

      175

      Quatuor articuli judicii castrensis: stuprum, incendium, latrocinium et vis armata alienis aedibus illata (lac.) — Cztery artykuly sadu polowego: gwalt, podpalenie, rozboj i napasc zbrojna sila na czyjs dom.

      176

      vis armata (lac.) — sila zbrojna.

      177

      gluszec — duzy ptak z rodziny kurowatych, przyslowiowy ze wzgledu na swoje obyczaje godowe, kiedy to puszy sie i spiewa piesn godowa, nie zwracajac uwagi na zadne niebezpieczenstwo, nawet na

Скачать книгу