gespeel nou,” sê Berna en sleep met ferm greep vir Ronnie en Mientjie uit die stof om hulle te gaan bad. Die badkamer is op die agterstoep, en hiervandaan kan sy ook die buitevertrekke sien waarvan Dawie aanvanklik gepraat het as tuisgaanplek vir haar.
Dis sommer teenaan die agterstoep, en stilletjies en loer-loer stel sy vas dat dit twee ruim vertrekke en ’n besemkamertjie is, laasgenoemde groot genoeg om as ’n kombuisie te dien. Wat meer het jy nodig, as die badkamer bowendien so naby is?
Ronnie sit in die bad sy “r” en oefen. Lammie het hom eers “bdood” laat sê, al hoe vinniger en vinniger, totdat hy onverwags “brood” uitgekry het. Toe is dit weer “tdein” en so al voort. Berna is later skoon moedeloos vir al die geoefen. Dit was ’n lang, lang dag.
En dit is ook nog glad nie verby nie, vind sy uit toe Dawie haar net voor ete sitkamer toe kom roep vir ’n besoeker. Sy is onmiddellik hoogs agterdogtig. Roux, natuurlik, wat stilletjies ontbied is om haar te kom deurkyk, om haar waarde en kondisie vas te stel en ja of nee te sê vir die ingevoerde produk.
Toe dit lyk of sy gaan weier om vorentoe te gaan, kom Dawie met die waarheid uit: “Dis die dominee wat gehoor het hier is ’n nuwe intrekker, hy kom besoek aflê.”
“Maar waar op aarde kon hy gehoor het?” vra Berna oorbluf.
“Manie het glo vir hom gesê.”
“Manie, die verkeerskonstabel? Het hy reguit pastorie toe gery en gaan vertel? Is my spoedboete ’n saak wat onder die kerkraad se aandag moet kom?”
“Nee, Manie was op pad pastorie toe om te gaan reël vir doopkategese vir die doop van sy kind volgende Sondag, maar toe het hy eers vir ons gesien jaag, en ons gevang.”
Dit klink eienaardig, maar Berna verstaan. En sy voel op ’n manier nogal uitgesoek en heel spesiaal toe sy die besoeker te woord gaan staan. In die duiwehokke van ’n betonoerwoud was dit ’n gans ander saak, met pastorale besoeke naastenby ’n onmoontlike wonderwerk, omdat lidmate gedurig wissel.
Sy kom agter dat sy, tipies mens, haar verdediging agter mekaar aan ’t kry is terwyl sy deur die breë, krakende gang stap. Haar kinders se geestelike opvoeding het sy darem nie verwaarloos nie. Gereeld vir hulle uit die Bybel gelees en gebid, en soms kerk toe gevat, al was dit meestal na die Engelse kerkie wat so gerieflik teenaan die straat net langs die woonstelblok gesit het. Meermale het sy ook sommer net daar ingeglip om ’n wyle te peins en siel en liggaam bymekaar te kry.
Dis ’n taamlike jong ou wat beleef opstaan toe sy inkom, die spreekwoordelike bure-se-seun met vaal kuif en skraal gesig. Tussen sy oë en langs elke mondhoek het hy drie regop plooitjies, wat ’n gemoedelike voorkoms aan hom gee. Hy het ’n somerhemp en kasuele langbroek aan.
“Dis te warm vir ’n pak, ek hoop nie u het beswaar nie,” maak die jongman wat hom voorstel as Johan Jonker verskoning en haak sy duim onder ’n denkbeeldige lapel in.
“Glad nie, dominee. Liewe land, ek is so verbaas om ’n gesalfde te sien, dat u net sowel in ’n swembroek kon gekom het.”
Hy lag spontaan. “Dan sal ek tog oom Joppie se gesig wou sien,” sê hy gedemp.
“Oom Joppie?”
“My koster, en gewete. Elke gemeenskap het mos maar so ’n wagter op die mure, wat toesien dat ’n ou nie die spoor byster raak nie. Ekskuus … het ek gesit en skinder?”
“Nie so dat ek agtergekom het nie.” Dis haar beurt om te lag.
“Vergewe tog maar. ’n Vreemdeling is ’n weelde vir ’n ou wat nêrens stoom kan afblaas nie.” Hy haal ’n wit kaartjie en ’n rolpuntpen uit sy hempsak en voordat sy nog kan waarsku dat sy môre teruggaan, het hy begin invul. Die wyk se nommer en die straatadres, kan sy onderstebo lees. Sy het doodgewoon nie die moed om hom te stuit nie. Die kaartjie is in elk geval klaar bederf, hy sal dit nie maklik weer kan gebruik nie.
Aldus verskaf sy outomaties en nie sonder die gewone tikkie ongemak oor die oordaad nie, haar drie name: Bernadine Magrietha Jacosa. Die “Jacosa” boei hom uitermate. Toe moet hy eers gou die grappie vertel van die klerk wat wou weet of Jacobus en Jacomina met ’n “c” of “k” gespel word, en hoe die vader tuis gaan vertel het van die onnosel klerk wat “Kacobus” en “Kacomina” wou skryf. En Berna moet weer lag.
“Hoe weet u my van?” vra sy nuuskierig toe sy “Joubert” onderstebo lees. “En of ek ooit aan ’n kerk behoort?”
“Wat kerkverband betref, ek werf u nou en hier. Herdersinstink,” sê hy sonder omhaal. Sy pen kras fluks. Hy het ’n mooi skrif, ferm en vry. “En Manie het gesê u is Joubert.”
“Dis reg. My nooiensvan is Viviers, of is dit nie nodig nie?” Om die een of ander rede het sy gedwonge gevoel om dit te sê. Sy kan dit nie verklaar nie. Dalk was sy bang dat hy kan dink haar twee fraai kindertjies is buite-egtelik. Of laat hom dink dat sy geskei is. Enigiets wat vir hom ’n beswarende faktor sal wees. Want daar is net te veel gemoedelikheid in sy benadering. Sy is bo alles kopsku en versigtig.
Dalk is sy heeltemal verkeerd, dalk is hy getroud, al sien sy geen troupand aan sy versorgde hande nie. Dalk het mense hier maar net ’n intenser manier van kyk, van kontak maak, van belangstel. Wie is sy in elk geval om haar te verbeel dat die eerste die beste man op Rensdal haar op ’n sekere manier sal aankyk?
Sy gesig verstrak ’n paar oomblikke. Dit kon sy haar beslis nie verbeel het nie. En asof hulle juis vir hierdie oomblik bestel is, kom die tweeling huilend en gillend oor die plankvloer aangestommel sitkamer toe.
Dis beslis ’n heftige onderonsie waarvoor hulle ’n skeidsregter kom soek. Die vraag “Jou kinders?” wat reeds op Johan Jonker se gesig gevorm het en nog net deur sy mond uitgespreek moes word, verdwyn toe Ronnie lostrek: “Mamma, Mientjie sê tdein-tdein-tdein en sy mag nie! Net ekke mag … net ekke!” ’n Vinger vol kuiltjies word teen ’n mollige borsie in slaapklere gedruk.
“Ekke wil ook sê tdein-tdein-tdein,” huil Mientjie met ’n mond so wyd oop dat jy elke tandjie apart kan sien. “En as ek dit gesê het, wil ek sê bdood-bdood-bdood, tot ekke klaar is.”
Berna paai na die beste van haar vermoë en belowe om vir hierdie oom te vra of hy nie nog sulke woorde ken nie. Dis genoeg om hulle stil te kry en in verwondering na genoemde oom te laat staar.
“Die twee mooiste goedjies wat ek ooit in my lewe gesien het,” sê hy, en dan vra hy verwonderd: “Wat op aarde is tdein en bdood?”
Berna verduidelik, en hy haal ’n skat van nog sulke woorde te voorskyn: groot, bruin, traan, kroes, vroetel. Laasgenoemde is so ’n tongknoper dat hy en Berna dit spoedig ewe hard saam sit en oefen.
“Ek glo dit nie,” sê Johan Jonker later met ’n lag. “Ek wou jou as ’n nuwe besoeker ’n ernstige verwelkoming kom gee, en ’n vermaning om tog in te skakel by ons gemeentelike aktiwiteite … en hier sit ek sowaar my r’e en oefen. Het daar dalk te min kind in ons almal oorgebly?”
“Ek was ook nie van plan om te sit en klank nie,” lag Berna saam. Om te dink sy het al ’n volle drie keer gelag die afgelope tien minute. Sy het regtig gedink daar is niks meer in die lewe om oor te lag nie. Sy neem haar kans waar: “Ek wil net sê ek gaan nie permanent hier bly nie.”
“Maar hoe dan nou?” vra hy verward. “Oom Dawie het die dorp vol verkondig van die bekwame hulp wat vir Koskas op pad is.”
