roep Hanna geskok uit. “Ek verbied jou om so iets van die dominee se seun te sê.”
Samuel onderdruk sy lag met moeite, maar Clara het dieselfde ontevrede houding as haar moeder.
“As die dominee van jou onverskillige manier van perdry te hore kom, sal hy Charles verbied om weer hier te kom.”
Rosalie kyk na haar.
“Dít kan my min skeel.”
Hanna se grys oë verhard.
“Jy is nie juis in die posisie om vriende te versmaai nie,” sê sy ysig. “Hier op Leydshoop sal daar nie meer vir jou plek wees as Markus Leyds die dag nie meer daar is nie.”
Rosalie draai na haar tante. Moederskap het niks aan Hanna gedoen om haar harde gelaat te versag nie. Verbittering het haar oud voor haar tyd gemaak en op ses-en-vyftig is daar niks meer van haar eertydse skoonheid te bespeur nie. Rosalie het die geleidelike verandering opgemerk, en met haar besondere skerpsinnigheid het dit haar nie lank geneem om te besef dat die Wepeners nie net maanskyn en rose beleef nie.
“Ek en oom Markus weet dat ek dan nie meer welkom sal wees nie, tante,” sê sy en wag nie om te kyk wat die reaksie op haar woorde is nie. Sy draai om en stap deur na die eetkamer waar een van die bediendes die klok begin lui.
Tant Hanna en Frank wissel vinnige blikke. Hulle sê niks, maar elkeen weet wat die ander dink. Markus het die testament met Rosalie bespreek, en dis moontlik dat hy ’n deel van die geld tóg aan haar bemaak het.
Teen Vrydag staan die gerwe geelryp koring oor een hele land versprei. Die snyers het vroegoggend in ’n nuwe land ingesak en elkeen ywerig aan sy vak begin sny. Hulle wedywer met mekaar om eerste by die onderpunt aan te kom. Al is die wedywering hoog, word daar geen afskeepwerk gedoen nie. Niemand is daarvoor lus om sy vak weer van voor af te begin en oor te doen nie.
Rosalie luister na die grts-grts van die sekels deur die halms. Sy kan net die rûe van die snyers sien, elkeen met sy hoed op teen die warm son. Verder na agter word die are in gerwe gebind met ’n paar los stingels wat behendig in ’n band gedraai word. Dis ’n hele kuns om die are bymekaar te maak en in ’n stewige bondel regop te laat staan en vas te bind. Hulle ken hulle werk egter, en vir Rosalie lyk dit amper maklik om die gerf te bind. Sy weet egter van beter omdat sy dit een keer tevore probeer en die hele gerf in ’n deurmekaar hopie koringstingels laat tuimel het.
Telkens kyk sy op in die rigting van die pad wat na Rusoord lei. Sy het meer as twee uur gelede gesien hoe Clara op Poon in daardie rigting ry, en sy het nog nie teruggekom nie. Sy kan haar nie voorstel wat Clara op Rusoord gaan doen het nie. Daar het ook geen uitnodiging gekom nie.
Die feit dat Clara so lank wegbly, maak haar rusteloos. Sy wil dit nie erken nie, maar sy hou nie daarvan dat Clara in Renier se geselskap is nie. Sy is self net ’n vondeling, ’n naamlose meisie wat deur Markus Leyds se goedheid ’n heenkome gevind het. Sy het op niks en niemand aanspraak nie, nie eens op ’n deeltjie van die huis en die grond waarvoor sy so lief geword het nie. Dalk mag sy eendag een van haar lieflingsperde saamneem, maar selfs dít is ook nie seker nie.
Julius de Koning, Renier se pa, is ’n waardige ou heer en baie gesteld op sy goeie naam. Dáár, weet sy, sal daar nooit ’n plekkie vir haar wees nie. Vir hom is sy net ’n optelkind al het hy dit nog nooit in soveel woorde gesê nie. Sy kan dit aanvoel, sien dit in sy houding van hooghartigheid teenoor haar. Soms het sy hom al betrap met ’n minagtende blik in haar rigting, en dit het haar innerlik laat kook. Hoekom moet sy geoordeel word aan dinge waaraan sy geen aandeel gehad het nie? Toe oom Markus haar op die stoep gevind het, was sy ’n hulpelose baba en het nie eens geweet wat die groot vreemde wêreld om haar beteken nie. Sy was maar skaars ’n jaar oud, en tog word sy volgens daardie deel van haar geskiedenis geoordeel.
Rosalie byt op haar tande en klim op haar perd. Iewers in die groot, wye wêreld sal daar iemand wees wat haar om haarself lief sal kry en nie omdat sy dié of daardie se dogter is nie.
Sy kry koers in die rigting van die spruit wat die grens tussen Rusoord en Leydshoop vorm. Daar gly sy uit die saal en maak die dier aan ’n boomtak vas terwyl sy na die water toe loop en op ’n klip gaan sit. Sy is besig om klein, plat klippies oor die poel te skiet toe sy die hoeweslag skuins links van haar hoor. Sy kyk fronsend op, en dan sien sy Clara net vlugtig tussen die bome deurry terug na Leydshoop toe.
Rosalie haal haar skouers op. Vir Clara is daar baie deure oop omdat sy ’n erfgenaam van Leydshoop sal wees. Oom Frank is al een-en-sestig, en sy gesondheid is nie meer van die beste nie. Samuel sal seker die plaas uiteindelik erf, maar Clara sal ook haar deel kry. Net om daardie rede word sy in die beste families se huise toegelaat. Sy self, Rosalie, word verdra bloot omdat sy oom Markus se aangenome dogter is, en niemand bevraagteken iets wat oom Markus sê of doen nie.
“Rosalie!”
Sy kyk vinnig op en sien Renier oorkant die water staan met sy hande in sy sye. Hy lag en wuif vir haar en kom vinnig deur die stroom gestap. Die water spat teen sy rystewels op. Die res van sy rydrag beklemtoon net sy sterk manlikheid, sy aantreklikheid en sjarme.
“Wat maak jy hier?” vra sy en dan onthou sy vir Clara … “Dit was ’n dom vraag. Ek het my niggie so pas hier sien wegry.”
Daar is ’n flikkering in sy donkergroen oë.
“Het jy? Ek wonder wat dit kan beteken?”
Sy bloos liggies.
“Jy’s onmoontlik!”
Hy lag opgewek en gaan langs haar op die klip sit.
“En wat doen jy hier?”
“Ek kom baie hierheen.”
Hy kyk ondersoekend na haar.
“Ek het dit nie geweet nie. Dis maar min dat ek spruit toe kom.”
Sy druk haar neusie in die lug.
“Vandag het jy ten minste ’n baie goeie rede gehad om hier te wees, of hoe?”
Hy lag weer sag.
“’n Baie goeie rede. Ek het die grense sedert vanoggend nagegaan en die bakens bekyk. Ek was juis op pad na die suidelike hoek van die plaas toe om te sien of alles nog in orde is.”
“Ek kan nie glo dat Clara jou op daardie rit vergesel het nie.”
“Sy het nie.”
Sy kyk vinnig op.
“Maar … ek het haar dan hier sien verbyry!”
Hy haal sy skouers op.
“Sy het seker moeg geword van wag by die opstal en toe huis toe gegaan. Ek het ongelukkig vir niemand gesê dat ek die plaas se bakens gaan inspekteer nie. Anders was sy lankal by die huis.”
Rosalie voel skuldig oor haar verligting, dus staan sy vinnig op.
“Ek moet terug huis toe. Niemand weet waar ek is nie.”
Hy staan ook op.
“As ek my perd hier by my gehad het, het ek met jou resies gejaag tot by die afdraaipad.”
Sy
