бўйсунди. Кийимларини скамейкага тахлади-да, совуқ бетон полда яланг оёқларини галма-галдан босиб турди. Қўллари билан авратини бекитди.
Шифокор яқинлашиб келиб, унинг қўлларини икки тарафга ёйди, диққат билан кўксини ва пастроғини текширди. Оғзини очишга, орқага бурилишга, сўнгра энгашишга мажбур қилди. Бир неча марта ўтирғизиб турғазди. Ютаро Тода аввал бунинг сабабини тушунмади, кейин фаҳмлади: мабодо ичига бирор нимани бекитганида, у тушиши керак эди.
Шифокор унинг алоҳида белгиларини паст овозда айта бошлади: “Чап елкасининг пастида катта холи, ўнг қўлининг елка тарафида икки сантиметрча узунликдаги чандиғи бор…”
Капитан ёзиб олди. Сўнгра поручикнинг бўйини ўлчашди, девор олдига тик турғизишди, уч оёқли лампани ёқишди. Ёрқин нурдан Ютаронинг кўзлари қисилди, унга шунча одам орасида, айниқса, аёллар олдида қип-яланғоч туриш ўнғайсиз эди, лекин унинг хижолат бўлишига ҳеч ким эътибор бермади. Уни ёндан ва олд томондан суратга олишди, сўзма-сўз портретини тузишди ва буни ҳам қайдномага киритишди.
– Энди ювинишга, – деди капитан. – Кийимларни ол.
Кийимлари ўзида қолди, лекин пўстин, телпак ва этикни бояги аёл олиб қўйди. Этик ўрнига поручикка кийилган шиппакни ташлашди.
– Бу-чи?.. – пўстинини кўрсатди у.
– Бу ерда унинг кераги бўлмайди, – жавоб берди капитан ва чарчоқни ҳайдаш учун бор вужуди билан керишди.
– Ахир нима учун қамоққа олиндим? – ўзини тутолмади Ютаро Тода.
Капитан оғзини кафти билан бекитиб эснади.
– Терговда билиб оласан.
Назоратчилар поручикни ювиниш хонасига олиб борди. Бу охири симтўр билан туговчи ва қувурлар остига тахта тўшама қопланган узун, тор хона эди. Назоратчилардан бири жўмракни очди, поручикка бир бурда қора хўжалик совунидан берди-да, ичкарига итариб киргизди. Ютаро Тода бўйсунди. Сув сал илиқ эди, лекин у роҳатланиб ювинди. Ўн кунлардан бери ечинмаган, кийими билан ухлар ва энди ўзини айнигандек ҳис этаётганди. Сочиқ кирроқ ва дағал, лекин танлаш имкони йўқ эди.
Ювинганидан сўнг уйқуси келаётган бўлса-да, чарчоғи пасайди. Олдинда узун тун турар, назоратчилар эснашар, бир-бирига тушунарсиз иборалар орқали гап ташлаб қўйишарди.
Ютаро Тодани охири кўринмайдиган йўлаклар бўйлаб олиб кетишди. Темир зинапоялардан кўтарилишди ва тушишди, оғир темир эшикли камералар ёнидан ўтишди, йўлакларни иккига ажратувчи панжарали эшиклар олдида тўхташганида, поручикка юзини деворга ўгириб туришни буюришди. Калитлар шиқирлади, панжара эшиклар очилди, яна кетишди. Қаватлар ўртасидаги зинапоялар темир симтўрлар билан билан бекитилганди. Олдинда кетаётган назоратчи белига осилган узун, оғир калитини қайишига ҳар-ҳар замонда уриб қўярди. Кескин товуш бўғиқ йўлак узра узоқларга тараларди. Нима учун бундай қилинаётганини поручик тушунмади. Хулласи калом, турмахонадан поручикда қолган илк таассурот – бўғиқ жимжитлик, саноқсиз лампаларнинг ғира-шира ёруғлиги ва димоққа бирдан уриладиган хлорнинг ўткир ҳиди бўлди.
Йўлаклар бўйлаб юраверишганидан Ютаро ҳар қандай мўлжални йўқотди. Эндиликда
