stopni (nie martw się, nie musisz zabierać kątomierza – pamiętaj o złotej zasadzie: „nie zawsze musi być dokładnie, czasem wystarczy mniej więcej”).
Etap 3
Dach uszczelnij tym samym materiałem, który zastosowałbyś w przypadku szałasu wspartego o pień drzewa (patrz strona 60). Podobnie wypełnij obie ściany boczne. Całą konstrukcję możesz obciążyć dodatkowo większymi gałęziami, jeśli spodziewasz się silnego wiatru.
Etap 4
Szałas otwarty
Ognisko jest czynnikiem decydującym o jakości schronienia. Przede wszystkim powinno być rozciągnięte na długości twojego ciała, dzięki czemu będzie równomiernie cię ogrzewać, gdy będziesz leżał w szałasie. (Informacje na temat rozpalania ognisk znajdziesz się w rozdziale 4). Budując dwa szałasy, skieruj je otwartymi przestrzeniami do siebie – w ten sposób dwie osoby będą mogły ogrzać się przy jednym ognisku. Obie mogą na zmianę podkładać w nocy drewno do ognia, no i oczywiście jest to rozwiązanie bardziej towarzyskie.
Szałasy o przekroju trójkątnym – zwane też wigwamami – to jedna z najstarszych form schronień. Typowe duże wigwamy indiańskie to dobre i solidne konstrukcje, ale ze względu na ich rozmiary trudno je przykryć, przez co niezbyt nadają się na krótkoterminowe schronienia, nie można ich też wznosić przy szybko pogarszającej się pogodzie. Jednak prostsze formy szałasów trójkątnych stanowią dobrą alternatywę dla szałasów opisanych wcześniej: nie wymagają powalonego pnia drzewa, a jeśli są dobrze skonstruowane, zapewniają lepszą ochronę niż szałasy z otwartym frontem.
Etap 1
Znajdź długą, prostą gałąź, nieco dłuższą niż ty sam, i dwie krótsze proste gałęzie. Długość tych ostatnich również powinna być dostosowana do twojego wzrostu: szałas ma mieć taką wysokość, byś mógł swobodnie się w nim położyć. Zacznij od budowy konstrukcji zgodnie z ilustracją obok, mocno wiążąc końce żerdzi liną lub jakimkolwiek sznurem. Ułatwisz sobie pracę, jeśli położysz żerdzie na ziemi i zwiążesz je razem, a dopiero później ustawisz w odpowiednim położeniu. Da ci to pewność, że węzeł jest solidny.
Etap 2
Zbierz odpowiednią ilość prostych gałęzi, aby móc zbudować z nich ściany szałasu, tak jak pokazano to na ilustracji poniżej. Pamiętaj, aby żerdzie układać możliwie najściślej – uszczelni to szałas i zapobiegnie dostawaniu się wody do środka.
Etap 3
Szałas trójkątny
Przykryj szałas liśćmi lub innym materiałem uszczelniającym. Postaraj się, by warstwa ta była jak najgrubsza.
Wiązanie węzłów jest jedną z najprzydatniejszych umiejętności w terenie. Zanim jednak będziesz mógł się pochwalić swoimi umiejętnościami, musisz mieć coś do zawiązywania, a liczba lin, które możesz zapakować do swojego ekwipunku, jest ograniczona. Jeśli chcesz odnieść sukces w życiu na łonie natury, musisz nauczyć się samodzielnie produkować sznury. Na szczęście jest to o wiele prostsze, niż można by sądzić, a produkt końcowy jest wyjątkowo uniwersalny. Naturalne sznury są pomocne przy budowie schronień i innych elementów obozowiska; mogą też służyć do robienia łuków, łowienia ryb, konstruowania sideł oraz naprawiania ubrań. Krótko mówiąc, warto się tego nauczyć.
Sznur możesz przygotować z każdego materiału o charakterze włóknistym. Jeśli sznury są dostatecznie długie, można je spleść i uzyskać wytrzymałe liny. Najpierw jednak należy znaleźć odpowiednie źródło materiału. Powinniśmy wziąć pod uwagę cztery rzeczy:
1. Czy materiał jest dostatecznie długi? Proces przerabiania włókien na linę spowoduje ich skrócenie, dlatego materiał wyjściowy musi mieć odpowiednią długość.
2. Czy materiał jest wystarczająco wytrzymały? Kiedy włókna zostaną skręcone i splecione, całość stanie się o wiele bardziej wytrzymała, ale byłoby dobrze, gdyby już pojedyncze włókna były mocne. Aby sprawdzić ich wytrzymałość, szarpnij je mocno. Następnie skręć je i rozetrzyj między palcami. Jeśli włókno się nie przerwie, zawiąż prosty węzeł i ponownie szarpnij. Jeżeli i tym razem włókno nie zostanie rozerwane, to znaczy, że jest odpowiednio wytrzymałe.
3. Czy włókno jest dostatecznie elastyczne? Gotowa lina będzie często narażona na rozciąganie i skręcanie!
4. Czy włókna trzymają się razem? Jeżeli są zbyt „luźne”, niełatwo będzie je spleść.
Może się wydawać, że są to warunki trudne do zrealizowania, ale w rzeczywistości całkiem sporo materiałów spełnia te kryteria: wysokie trawy; chwasty takie jak pokrzywy (pokrzywy zrywamy tuż przy ziemi, a następnie składamy palce razem i przeciągamy w górę przez całą długość łodygi – w ten sposób zerwiemy wszystkie listki i nie poparzymy się); wodorosty; włókniste elementy łodyg niektórych krzewów; a nawet wyleniała sierść zwierząt. Prawdopodobnie najlepszym materiałem do produkcji sznurów są jednak pnie obumarłych drzew, szczególnie wierzby i lipy. Korę wraz ze znajdującymi się pod nią włóknami odrywaj długimi pasmami, a następnie oddzielaj poszczególne pasma, aż otrzymasz włókna o odpowiedniej długości oraz grubości.
Pamiętaj, że większość naturalnych włókien po wyschnięciu kurczy się, co może rozluźnić plecionkę. Niektóre materiały są trudniejsze do obróbki po wysuszeniu. Dobrym rozwiązaniem jest więc namoczenie suchych włókien w wodzie, przed przystąpieniem do ich zaplatania: ulegną mniejszemu skróceniu, niż gdyby wyschły bez tej ingerencji. (Proces ten nazywa się odseparowywaniem włókien. Jeśli zdejmiesz pasy kory z młodej lipy, wierzby lub kasztanowca, a następnie namoczysz je w rzece, naturalne włókna same odejdą od kory. Gdy potem pozostawisz je do wyschnięcia, zrobią się miękkie, sprężyste i będą gotowe do użycia). Każde włókno, które nie poddaje się łatwo obróce, warto wcześniej namoczyć.
Gdy masz już gotowy materiał wyjściowy, możesz przystąpić do produkcji. Sposobów jest wiele. Metoda, którą ja chcę przedstawić, jest bardzo prosta i zapewnia uniwersalny produkt końcowy, do wykorzystania w różnych sytuacjach.
Plecionka to termin używany na określenie każdego rodzaju liny wykonanej ze skręconych ze sobą włókien.
Etap 1
Weź długie pojedyncze włókno. Skręcaj je w jednym kierunku, aż powstanie naturalny skręt.
Etap 2
Złóż skręcone włókno mniej więcej w jednej trzeciej długości. Nie składaj go na pół, bo to osłabi gotowy produkt.
Etap 3
