które wymagają wdrożenia specjalistycznego leczenia już na samym początku terapii.
Powyższe testy mogą być zlecone przez pracowników służby zdrowia w twojej okolicy: lekarza, lekarza osteopatę, lekarza naturopatę, felczera, pielęgniarkę, kręgarza lub innych1.
Jednak nie wszędzie możesz je wykonać. Po przeprowadzeniu kompletnego wywiadu i zbadaniu pacjenta, w zależności od tego, jakie zgłasza dolegliwości, jaką ma historię kliniczną, sytuację społeczną, rodzinną i środowiskową oraz na podstawie wyników badań już u niego wykonanych, lekarz powinien wybrać z listy badań te, dzięki którym będzie mógł postawić bardziej zróżnicowaną diagnozę. Większość laboratoriów w Stanach Zjednoczonych wykona wszystkie zalecone badania – oprócz specjalistycznych testów wykrywających choroby odkleszczowe. Testy zalecane przez medycynę funkcjonalną (ich lista znajduje się poniżej) określające poziom toksyn, pleśni, metali ciężkich, stresu oksydacyjnego, ścieżek detoksykacji, poziom hormonów, jak również markery wskazujące na nieprawidłowości w funkcjonowaniu układu trawiennego wykonywane są przed wszystkim w specjalistycznych laboratoriach.
RUTYNOWE BADANIE KRWI: morfologia z rozmazem (complete blood count, CBC) i kompleksowy profil metaboliczny uwzględniający poziom elektrolitów, wskaźników prawidłowego funkcjonowania wątroby i nerek – te wyniki należy przynieść ze sobą na pierwszą i kolejne wizyty, zwłaszcza jeżeli w terapii wykorzystuje się antybiotyki mające na celu zwalczenie infekcji odkleszczowych. Na pierwszej wizycie zalecane jest okazanie wyniku badania EKG, ponieważ choroba z Lyme i jej koinfekcje mogą negatywnie oddziaływać na serce. Należy szukać wszelkich przejawów arytmii, bloku serca, i/lub innych przypadków nieprawidłowego przewodnictwa elektrycznego w sercu, takich jak wydłużenie odstępu QT na elektrokardiogramie. Może to wskazywać na potencjalne występowanie zaburzeń rytmu serca pochodzenia komorowego, a niektóre środki wykorzystywane w leczeniu MSIDS, takie jak makrolidy i chinolony, a także inne popularne leki jak selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny i inhibitory pompy protonowej, mogą wywierać na nie negatywny wpływ.
CHOROBA Z LYME/BORELIOZA: jeżeli wykonujesz badania po raz pierwszy, testy Lyme ELISA lub C6 ELISA, IgM/IgG Western Blot są dobrym pomysłem. Powinny im towarzyszyć testy na IgM i IgG anaplazmy/erlichiozy i babezji, ponieważ to one zaliczane są do najbardziej powszechnych infekcji odkleszczowych (razem z chorobą wywołaną bakterią Borrelia miyamotoi). Jeżeli wynik testu immunoenzymatycznego ELISA jest ujemny, wykonaj C6 ELISA, który jest bardziej czuły. W przypadku badań IgM oraz IgG Western Blots rozważ wykonanie ich w laboratorium IGeneX w Stanach Zjednoczonych, ponieważ wykorzystują one dwa szczepy bakterii Borrelia: B-31 i 297, a to znacznie podwyższa wykrywalność różnych szczepów bakterii – większość laboratoriów komercyjnych wykorzystuje tylko szczep B-31. Jeżeli powyższe badania dały wynik ujemny bądź niejednoznaczny, wykonaj testy pośrednie – IFA i LTT (ELISPOT) i rozważ test przeciwciał Borrelia miyamotoi (najlepiej w laboratorium Imugen). W diagnostyce można również wykorzystać badania bezpośrednie z wykorzystaniem PCR na bakterie B. burgdorferi i B. miyamotoi, jak również LDA, test Nanotrap i posiew krwi (Advanced Laboratory). LDA może okazać się przydatny, jeżeli wstępne badanie krwi i testy przesiewowe w kierunku boreliozy są negatywne, a pacjent cierpi na dolegliwości wskazujące na chorobę z Lyme. W grę mogą wchodzić również reakcje krzyżowe, dlatego należy zachować szczególną ostrożność.
Test Nanotrap opublikowano w 2015 roku jako zupełnie nowe badanie określające poziom przeciwciał w moczu, pozwalające wykryć boreliozę w bardzo wczesnym stadium i wdrożyć specjalistyczne leczenie. Do badań PCR można wykorzystać krew, surowicę, mocz, mleko z piersi, skórę i płyn mózgowo-rdzeniowy, ale ze względu na niewielką zawartość bakterii w próbce wynik może być negatywny albo badanie trzeba będzie wykonać kilkakrotnie.
Laboratorium TGen z Arizony opracowuje obecnie nową generację badań PCR, które mają być bardziej dokładne.
ERLICHIOZA/ANAPLAZMA: miana ludzkiej erlichiozy monocytarnej oraz ludzkiej anaplazmozy granulocytarnej – przeciwciała IgM/IgG.
BABESZJOZA/PASOŻYTY: dostępne są: oznaczanie próby Babesia IFA (microti, duncani/WA-1), Babesia PCR/FISH (IGeneX) oraz rozmaz krwi. Wykonanie kompletu badań może być konieczne, żeby udowodnić infekcję. Babeszjoza upośledza zdolność systemu immunologicznego do usuwania pasożytów, zatem należy rozważyć także badania wykrywające pasożyty, w tym: FL-1953 (Protomyxzoa rheumatica, Fry Labs), przeciwciała toksoplazmozy IgM/IgG i pasożyty układu pokarmowego (m.in. ameba, ogoniastek jelitowy, pierwotniaki cryptosporidium, tęgoryjec dwunastnicy, owsiki, glisty w tym filarioza i węgorzyca). Larwy filariozy są przenoszone m.in. przez czarne muchy i komary; ostatnio zostały wykryte u kleszczy i ludzi. Bezpośrednie badanie patologiczne oraz określenie rodzaju antygenów we krwi może pomóc w precyzyjnej diagnostyce.
BARTONELLA: Bartonella IFA (B. henselae, B. quintana, B. bacilliformis): PCR/FISH (IGeneX) oraz panel specjalistyczny w laboratorium Galaxy Labs w Karolinie Północnej (laboratorium specjalistyczne). Czynnik wzrostu śródbłonka naczyniowego (vascular endothelial growth factor, VEGF) jest pośrednim wskaźnikiem aktywności bartonelli i może wyjść dodatnio, nawet jeśli test przeciwciał był ujemny. Porozmawiaj ze swoim lekarzem na temat dalszych badań (wymienionych poniżej), opierając się na wynikach, które uzyskałeś w kwestionariuszu. Kwestionariusz HMQ może pomóc tobie i twojemu lekarzowi przygotować różne diagnozy dotyczące twojego obecnego stanu zdrowia. Wykorzystanie kwestionariusza w połączeniu z Szesnastopunktową różnicową mapą diagnostyczną MSIDS ze strony 70, jak również tabelą 2.1 na stronach 72–90 pomogą ci opracować efektywny plan leczenia.
INNE BAKTERIE: Chlamydia pneumonia IFA, Mycoplasma IFA + PCR (m.in. M. fermentans, Clongen Laboratories), gorączka plamista Gór Skalistych, gorączka Q (przeciwciała fazy 1 i 2), tyfus, przeciwciała IgM/IgG brucelli z testem aglutynacji surowicy (dla potwierdzenia), miana tularemii (IgM/IgG), jeżeli są wskazania, i Yersinia enterocolitica w przypadku reaktywnego artretyzmu.
INFEKCJE WIRUSOWE: IFAs/PCRs na wirus Epsteina-Barr (EBV), ludzki herpeswirus typu 6 (HHV-6), cytomegalowirus (CMV), wirus Zachodniego Nilu, wirus Coxsackie, parwowirus. Należy wziąć pod uwagę zlecenie panelu badań przesiewowych w kierunku wirusów, jeżeli występują u ciebie objawy neurologiczne. Badania najczęściej robione są pod kątem wirusów takich jak: wirus Powassan (wywołuje zapalenie mózgu), wirus wschodnioamerykańskiego końskiego zapalenia mózgu, wirus zachodniego końskiego zapalenia mózgu i rdzenia, wirus Heartland, wirus Bourbon i wirus Tacaribe.
DROŻDŻAKI/GRZYBY/PLEŚNIE/BIOTOKSYNY PLEŚNI: badania miana grzyba stachybotrys mogą być wykonane w większości lokalnych laboratoriów jako wskaźniki występowania w organizmie czarnej pleśni. Należy wziąć pod uwagę badanie moczu pod kątem mykotoksyn (w Real Time Labs), jeżeli w wywiadzie pacjent przyznał, że był narażony na ich działanie lub jeżeli w wymazie z nosa zaobserwowano oporność na pleśń oraz odporną na leczenie infekcję MARCoNS (Multiple Antibiotic Resistant Coagulase Negative Staphylococci); można zbadać również miana histoplazmozy, aspergilozy i kokcydioidomikozy, jeżeli są ku temu wskazania.
PANEL REUMATOLOGICZNY: w kierunku obecności przeciwciał przeciwjądrowych (antinuclear antibody, ANA), czynnika reumatoidalnego (rheumatoid factor – RF), szybkość opadania krwinek (OB), wysoka czułość białek C-reaktywnych (high sensitivity creactive protein – HS-CRP), badania dopełniacza (C3, C4, CH50, C1Q) czy HLA DR-2,4. Jeżeli zachodzi podejrzenie chorób autoimmunologicznych, weź pod uwagę jednoniciowe
W ramach ubezpieczenia społecznego w Polsce mogą być wykonane badania ELISA lub IFA. Polski pacjent ma również prawo odpłatnie wykonać większość tych badań bez skierowania [przyp. kons.].
