kantoortannie vermanend.
Hulle het vandag die eerste periode wiskunde en Willem hoop ou Voete se besoeker is nie haastig nie. Hy wat Willem is, is glad nie. Hy het heeldag tyd. Sy pa kyk kort-kort ongeduldig op sy horlosie.
“Julle kan maar deurgaan, meneer Van Vuuren,” sê die kantoortannie ná ’n ruk. Willem sien teleurgesteld dat die wiskundeperiode nog nie eens begin het nie.
Ou Voete skud sy pa se hand en nooi hulle om plaas te neem. Sy pa en ou Voete gesels eers oor die weer en toe oor die Blou Bulle en toe oor die toestand van die ekonomie. Toe maak ou Voete keel skoon.
“E … nie alle leerders is aangelê vir wiskunde nie, maar dit bly ’n belangrike vak. Willem se punt vir die eerste kwartaal …” Hy loer na ’n dokument op sy tafel.
Jy kan maar sê, dink Willem. Almal weet seker al teen dié tyd, die Pretoria News ook. Dit was 19% vir die eerste kwartaal. Net Paul Siebert het minder gekry, al is hy nou die tweede keer in graad 8.
“Wiskundige geletterdheid is verpligtend vir alle leerders tot graad 12. Ons vind aanvullende klasse help gewoonlik baie,” gaan ou Voete voort.
Hy bly stil en loer oor sy bril na hulle. Willem se pa skuif ongemaklik rond.
“Ons beveel gewoonlik vir doktor Schoeman aan. Hy het reeds afgetree en bly in die omgewing. Ons hoor net goeie dinge van die kinders wat by hom aanvullende klasse kry en … hoe sal ek sê … so ’n bietjie meer aandag nodig het.”
Willem kyk by die venster uit, maar hy sien niks raak nie. Bietjie meer aandag nodig het. Mooi woorde vir stupid, dom, moroon. Who cares anyway?
“Wiskunde bly ’n belangrike vak, veral as ’n mens jou oog op universiteitstoelating het,” gaan ou Voete voort.
Ons kry die boodskap, dink Willem geïrriteerd.
“Wat ons nie kan verstaan nie, is dat Willem nie eintlik so baie met somme op laerskool gesukkel het nie,” verbreek sy pa sy stilswye.
“Graad 8 is maar vir al die leerders ’n aanpassing. Die meeste kom tog gou reg,” sê ou Voete goedig.
Hy draai na Willem. “Wat wil jy eendag word, seun?” vra hy terwyl hy oor sy bril loer.
Willem weet nie wat om te sê nie. Hy weet nie wat hy wil word nie. Hy het geen idee nie. Definitief nie ’n slagter nie.
Ou Voete en sy pa kyk na hom. Hulle wag.
Willem soek in sy kop rond. Veearts, speurder, IT boffin … nee, nie regtig nie. Hy raak paniekerig.
“ ’n Argitek,” kom dit van iewers. “Ja, ’n argitek,” sê hy met meer selfvertroue.
Sy pa lyk uit die veld geslaan. Willem weet nie regtig wat ’n argitek doen nie, maar dis iets. En dit klink of hy lank oor die saak gedink het.
“Wel, wel,” sê ou Voete verbaas. “Dan moet jy beslis ’n vak soos kuns oorweeg. Dit verskaf nogal … e … agtergrond vir argitektuur, dinge soos ruimtelike perspektief en … Dis die eerste jaar dat ons kuns addisioneel aanbied,” sê ou Voete trots vir Willem se pa.
Hy kyk weer na Willem. “Juffrou Blom het vanjaar by ons aangesluit. Sy gaan oral ’n handjie bysit. Ons betaal self vir haar dienste. Sy gaan kuns gee, én sy is nie skaam om ’n hamer en ’n saag vas te hou nie. Ons gaan haar selfs in die houtwerklokaal inspan as dit moet, én sy gaan help om van die junior rugbyspanne af te rig. Praat van veelsydig!” Hy trommel ritmies met sy vingerpunte op sy lessenaar. “ ’n Ware aanwins,” voeg hy glimlaggend by.
“Die kunsklasse is Dinsdae en Donderdae ná skool,” sê ou Voete, die wêreld se probleemoplosser, tevrede vir Willem.
Willem se mond wil-wil oopval. You must be joking! wil hy sê. Julle wil hê ek moet ekstra wiskundeklasse neem én kuns én rugby speel én al die ander vakke se huiswerk doen én gras sny én skottelgoed was! Én nog met Lydia gaan stap!
“Kuns?” vra Willem se pa terwyl hy onseker na Willem kyk. “Maar Willem, jy kan mos nie …”
Hy draai na ou Voete. “Willem kan nie eintlik teken nie,” sê hy verskonend.
Toe kliek iets in Willem se kop. Niemand sal mos van hom verwag om ál die goed te doen nie. Hy is seker sy má sal nie.
Hy sal iets moet los. Iets wat hy nie wíl doen nie, iets wat hy haat. As sy loopbaan as argitek op die spel is, sal almal mos verstaan. Hy weet niks van kuns nie, maar énigiets moet beter as rugby wees.
“Ja, ek wil graag kuns neem,” sê hy beslis en ignoreer sy pa se geskokte gesig.
Ou Voete glimlag tevrede. Nog ’n jongeling op die regte spoor gehelp, sê sy glimlag.
3. Die cultural experience
“Jy moet maar oppas, ou Willem. Hulle sê daar is serious weirdo’s in die kunsklas,” sê Schalk toe hulle kortpouse hul toebroodjies op die muurtjie langs die skoolsaal eet.
Willem antwoord nie. Vir die eerste keer hierdie jaar voel hy nie lus om in ’n gat te klim nie. Hy het ’n plan, ’n plan wat kan werk. Daar is lig in die tonnel, soos sy pa dikwels vir oom Ravi by die slaghuis sê as die mense lekker baie op ’n Saterdag gekoop het.
“Wie is juffrou Blom?” vra hy met ’n mond vol brood vir Schalk.
“Jy kan my soen as ek weet,” antwoord Schalk met ’n mond vol brood.
“Ou Voete sê sy gaan rugby afrig. Ek het nog nie ’n juffrou by die oefening gesien nie.”
Schalk snork. “Ou Voete se kop kap aan. Hoe kan ’n vrou rugby afrig?”
Willem luister nie verder nie. Sy gedagtes is op ’n ander plek. Hy sal sy planne mooi agtermekaar moet kry. Dalk moet hy maar nog vir ’n week of twee rugby oefen, voordat hy die groot nuus aankondig: Alles is te veel.
Schalk het eenkeer vertel van iemand in sy nefie se skool in Johannesburg wat gecrack het van al die stres en sy memory verloor het. Hulle het hom twee dae later op ’n trein naby Beaufort-Wes gekry sonder dat hy geweet het hoe hy daar gekom het.
Willem was nie seker of hy Schalk moet glo nie, maar nou maak dit nie saak nie. Hy sal die storie so terloops vertel terwyl hulle almal om die etenstafel sit. Wie weet, dalk hoef hy ook nie meer gras te sny of skottelgoed te was nie. Hy leun agteroor teen die muurtjie en hoor net vaagweg wat Schalk praat. Ja-nee, die kunsding kan werk.
Maar Schalk was reg. Toe Willem Dinsdagmiddag met ’n gesukkel die kunsklas opspoor en om die deur loer waar die klas reeds vyf minute aan die gang is, sak sy moed in sy skoene. Dit ís die weirdo’s. Juffrou Blom lyk nogal na ’n nuwe meneer met haar groot lyf en kort hare. Sy dra jeans en tekkies en ’n lang, swart oopknoophemp wat los oor haar jeans hang.
Sy kyk na Willem wat onseker in die deur staan.
“Kom, kom, kom,” wink sy hom nader. “Wat is jou storie?”
Hy
