7
Sanet steek haar hand agter haar rug weg met die impulsiewe gebaar van ’n kind wat gesteelde lekkers probeer verberg, terwyl sy verdwaas na die diamantring en dan na Jean-Pierre staar.
Sy oë lag nog in hare, maar daar is ’n vasbeslote trek om sy mond wat haar duideliker as woorde oortuig van sy erns om aan haar verloof te raak.
“Nee,” sê sy en skud haar kop aanhoudend en kyk weg. “Nee, jy ken my nie.”
Hy lig haar ken op en dwing haar om in sy oë te kyk. “Jy het gelyk: ek ken jou nie, maar wie se skuld is dit?” verwyt hy. “Ek wil jou ken, maar jy vlug voortdurend weg van my. Waarom, Sanet?”
“Ek het jou reeds vertel ek is ’n meisie met ’n onsmaaklike verlede … jy onthou die Engelse se spreekwoordelike geraamte in die kas?” probeer sy spot.
Sy het nie daarna gesoek of daarvoor gevra nie, maar sy het die groot man met die swartbruin oë liefgekry soos sy niemand ooit tevore liefgehad het nie.
Sy wil hom haat, koud en gevoelloos teenoor hom staan, maar as hy by haar is, sing haar hart ’n vreugdelied; en haar bloed pleeg verraad teenoor haar en bruis met ’n feestelike gejubel deur haar are. Haar hart word die trom wat die eeue oue dans van die liefde met ongetemde tromslae uitbasuin en voer haar weg na die duiselende hoogtes van ekstase wat slegs aan die kinders van die liefde bekend is.
Sy het eenkeer geglo dat sy aan ’n gebroke hart sal sterf toe Nardus sy rug op haar gekeer het, maar die pyn van haar vergeefse verlange na Jean-Pierre se liefde is ’n vlammesee van lyding wat geen genesing ken nie.
“Is dit nodig dat ek van daardie geraamtetjie hoef te weet?” vra Jean-Pierre ernstig.
“As jy weet, sal jy my verwerp,” antwoord sy. “Daarom verkies ek dat jy die gawe meneer Du Pont bly, want dis veiliger.”
“Maar jy kan Tertius Lindeque met die verhaal van jou ongunstige verlede vertrou?” vra hy geraak. “Waarom het jy jouself op ’n dorpie soos Bothasrus kom begrawe, Sanet? Was dit met die hoop dat Tertius dan sal besef hoe onmisbaar jy is? Hoop jy hy bring ’n verloofring vir jou saam?”
Sy staar hom onthuts aan.
“Jy maak met my rusie, meneer Du Pont, en jy ken my nie eens nie!” maak sy beswaar.
“Waarom nie? Ek het jou liefgekry sonder om jou te ken en ek is van plan om vandag nog aan jou verloof te raak. Of is Tertius die man wat jou eenkeer seergemaak het? Het jy hom nog altyd lief?”
“Tertius is die man vir wie ek vier jaar lank gewerk het. Hy is die beste vriend wat ek nog gehad het,” antwoord sy eerlik.
“Ek weet hy was jou baas, want wat tant Ellie my nie vertel het nie, het die tweeling uitgelap. Jy sê hy is ’n vriend? Het jy hom lief?” vra hy dringend.
Sy antwoord nie dadelik nie, maar wonder of sy hom nie liewer onder die indruk moet laat dat sy wel vir Tertius omgee nie. Daardeur sal sy haarself beskerm, want moontlik sal hy haar dan in vrede laat, maar die gedagte bring geen troos nie.
“Hoe weet jy dat Tertius vanmiddag kom kuier? Jy en Elrina en tant Ellie was Kaapstad toe en Marie-Louise het my laat verstaan dat julle tot aanstaande week in die Kaap sou kuier,” verander sy die onderwerp.
“Die tweeling het Marie-Louise van die geagte Tertius se komende kuiertjie vertel en Marie-Louise het my onmiddellik gebel. Dis waarom ek ondanks tant Ellie se geskel en Elrina se verwyte vroeg vanoggend teruggekeer het.” Hy kyk na die ring in die dosie. “Is dit nie mooi genoeg vir jou nie, Sanet?”
Sy kyk na die ring en probeer glimlag, maar haar glimlag val plat. “Dis ’n pragtige ring … die mooiste wat ek nog gesien het,” antwoord sy. “Waarom gee jy dit nie aan Elrina nie? Almal op Bothasrus weet mos sy is jou toekomstige bruid.”
Hy kyk na die ring asof dit ineens baie belaglik vir hom is, en klap dan die dekseltjie toe voordat hy dit in sy sak steek.
“Elrina stel nie daarin belang om nou al my ring te dra of my bruid te word nie. Sy is ’n geëmansipeerde vrou wat glo dat sy ten volle gebruik moet maak van haar vryheid dat sy die gelyke van die man is. Ek het die ring vir jóú gekoop, Sanet, nie vir haar of enige ander meisie nie,” sê hy nadruklik.
Maar sy hoor hom nouliks, want sy besef dat Elrina Jean-Pierre se liefde verwerp het. Daarom soek hy nou troos by haar.
Of dalk hoop hy om Elrina jaloers te maak en haar in ’n huwelik met hom te dwing. Moontlik het hy Elrina saam Kaap toe genooi sodat hulle ’n verloofring kon uitsoek, maar toe Elrina weier om sy ring te dra, het hy uit weerwraak vir haar ’n ring gekoop.
Ja, dit is die enigste, logiese verklaring, want geen man koop ’n peperduur ring vir ’n meisie wat hy nouliks ken nie, maak sy haarself wys. Sy kyk na hom en probeer nie om haar weersin te verberg nie. “Die jongmeisie het jou verwerp en daarom kom soek jy troos by die oujongnooi, nè, meneer Du Pont?” vra sy sinies.
Hy frons. “Waarvan praat jy, Sanet?” vra hy bruusk.
“Dis die waarheid, nè, meneer Du Pont? Elrina weier om aan jou verloof te raak en daarom koop jy uit leedvermaak vir my ’n ring en hoop jaloesie sal haar dryf om tog met jou te trou. So ’n taktiek kan soms slaag … as die meisie jou liefhet, maar ongelukkig sien ek nie kans om intussen jou verloofring te dra totdat Elrina jaloers genoeg is nie. Watter verduideliking sal ek aan Tertius gee wanneer hy vanmiddag hier opdaag?” vra sy, verstom oor haar vermoë om lighartig, selfs geamuseerd te klink.
“Jy glo sowaar ek is tot so ’n laakbare daad in staat?” vra hy, sy stem bedrieglik sag. “Jy glo dat my liefdesverklaring aan jou net deel was van ’n set om Elrina in my arms te dwing?”
“Ja, meneer Du Pont,” antwoord sy gelykmatig.
Sy oë vernou. “Wees dan gewaarsku, Sanet, want ek sal alles doen om te keer dat jy met Tertius Lindeque trou. As jy dan glo ek is ’n man sonder eer, sal ek soos een optree … moenie dit vergeet nie,” dreig hy.
“Wat hoop jy om te doen, meneer Du Pont? Sal jy my geraamtetjie uit die kas opdiep? Tertius ken die geraamte en daarom skrik hy nie meer daarvoor nie.”
Haar woorde vergroot sy toorn, want sy sien hoe die spiere langs sy kake uitbult wanneer hy hard op sy tande kners, asof hy om selfbeheersing veg, en merk ’n spiertjie wat hoog teen sy wangbeen spring en sy spanning verraai.
“Tertius weet … maar ek mag nie weet nie?” vra hy skor.
“Jy mag, maar dis nie nodig dat jy weet nie,” antwoord sy. Sy woede laat haar soos ’n verstote kind voel en sy draai om en stap deur die boord weg na die huis.
Hy roep haar nie terug nie. Hy kom nie agter haar aan nie en sy wonder of hy die moeite doen om haar agterna te kyk. Maar sy hou aan loop, selfs al weet sy dat sy vir altyd uit sy lewe loop.
Tant Dassie gee ’n koppie tee en ’n stukkie vrugtekoek aan Sanet, wat ’n niksseggende dankie mompel, en stap dan na haar gewone sitplek op die een rusbank in die woonkamer.
“Is jou haartjies heeltemal droog?” vra oom Lukas besorg. “Hoe lyk dit my jy het koue gevat toe jy daar buite in die agterplaas jou hare drooggemaak het?”
“Lukas,
