gemaak. Sy groet Piero handewringend.
“Ons sal hom almal mis, Katryn, maar nou moet ons maar rustig probeer wees om my ma se onthalwe. Dis Zilla. Het jy vir haar ’n plek reg?”
“Ek sal sorg. Juffrou Zilla moet maar saamkom.”
Sy stap agter die vrou aan met die trap op en met ’n lang gang links. Die vrou maak ’n deur oop en Zilla staan in ’n kamer in skakerings van blou. Toe sy die gordyne wegtrek, kyk sy uit oor die skemerige tuin.
“Karel sal die tasse bring. Juffrou moet maar net sê as daar iets kort.”
Toe sy uit is, staan Zilla verlore in die mooi kamer. Sy wonder ineens wat sy daar soek. Sy pas net so min in Piero en sy ma se wêreld as wat ’n bosduif in ’n vergulde kou pas. Haar wêreld is Kiepersol.
Sy is verlig toe daar ’n klop is en ’n ouerige man inkom en haar tas neersit. Sy hang die rok wat sy vir die begrafnis saamgebring het in die kas en dink wrang: die begrafnis van ’n man wat vir my ’n totale vreemdeling was.
Sy besluit om voorlopig in haar kamer te bly. Piero sal met Dawid wil praat, en met die res van die familie wat seker sal begin aankom. Sy was ’n dwaas om saam te kom. Sy sal moet leer om haar teë te sit teen Piero. Later gaan sy uit op soek na ’n badkamer. Sy kry een langs haar kamer, bad tydsaam en trek aan. Haar voorkoms gee haar selfvertroue: haar rok is die presiese kleur van haar oë. Sy is pas klaar of daar word aan die deur geklop. Dis Katryn.
“Juffrou kan maar afkom na die woonkamer toe. Almal is nou daar. Meneer se broer het ook gekom.”
Sy stap agter Katryn aan en toe sy met die trap afstap, wag Piero haar in die voorportaal in. Hy het ook verklee en lyk somber en vreemd in sy donker hemp en broek.
Sy staan by hom.
“Ek moes nie saamgekom het nie.” Hy weerspreek haar nie. “Jou pa se begrafnis is ’n familiesaak.”
“Jy is nou hier.” Sy stem is koud.
’n Gloed styg in Zilla se nek op en haar oë vlam pers. Kwetsende woorde dam in haar mond op, maar sy onthou betyds dat die man voor haar sy pa verloor het. Hulle is hier vir ’n begrafnis.
“Daardie deur links.”
Sy stap voor hom uit na waar sy stemme hoor en staan ’n oomblik in die deur van wat skynbaar die woonkamer is: ’n gesellige vertrek met diep stoele, baie skemerlampe en baie boeke. Daar is heelwat mense. Amalia sit langs ’n man op ’n bank. Toe Piero haar half nukkerig voorstel, weet sy dat dit sy oom is. Sou Jan Basson ook so gelyk het, groot en effens geset, met vriendelike oë?
Sonder om te vra, bring Piero vir haar ’n glasie sjerrie. Sy het meer lus vir ’n koeldrank, maar waag dit nie om dit te sê nie. Waarom is Piero so veranderlik? Netnou was hy nog warm met haar.
’n Man wat sy as Dawid eien, kom sit langs haar. Sy oë is vriendelik soos sy pa s’n. Piero se oë is stormagtig. Iets moes hom ontstel het.
“My neef Piero se goeie smaak was nog altyd bo verdenking. Dit is nog steeds, sien ek.”
“Dankie. Ek weet jy is Dawid. Ek is jammer oor julle verlies.”
“Dit is ’n groot verlies. Oom Jan het nog soveel gehad om te doen. Dis ongelooflik dat hy weg is. Ek glo nie ons besef dit al nie. Veral nie Amalia nie.”
“Ja.”
“Het Piero jou gesê? Die begrafnis is môremiddag op Windhoogte.”
“Dit sal goed wees as dit verby is. ’n Begrafnis is altyd swaar.” Helder onthou sy haar ma se begrafnis.
Hy sien hoe haar oë verdonker en dink: sy het waaragtig pers oë. Meelewende oë.
Dis ’n stil, formele ete en Zilla gaan kamer toe sonder dat sy eintlik weer met Piero gepraat het. Dis Dawid wat saam met haar na die voet van die trap stap nadat sy opgestaan het om nag te sê.
“Nag, Zilla. Eintlik ken ek jou al goed, want Piero praat dikwels van jou. Dis goed dat jy saamgekom het. Ek dink Piero is skoon van stryk af.”
Sy weet Dawid Basson probeer verskoning maak vir Piero se stugge gedrag.
Sy is reeds in die bed toe die klop aan die deur kom.
“Slaap jy nog nie?”
“Nee, Piero. Jy sien mos.”
“Kan ek inkom?”
“As jy moet. Maar dis al laat.”
“Ek moet, ja.”
“Wat skort, Piero?”
“Dit is wat ek vir jou moet vra. Dink jy ek het jou vir spek en boontjies saamgebring? En nou moet ek hoor jy is jammer dat jy gekom het. Het jy so min simpatie? Kan jy nie verstaan dat ’n mens iemand na aan jou nodig het as so iets jou tref nie? En jy is nader aan my as enigiemand anders, enige familie.”
“Ek is jammer, Piero. Ek het net skielik oorbodig gevoel. Ek het nie geweet of jou mense heeltemal verstaan waarom ek hier is nie.”
“Dit het niks met hulle te doen nie. As ek jou hier wil hê, is dit al wat belangrik is. En ek wil jou hier hê. By my. Nou en later en altyd.”
Sy weet met haar verstand dat die drif in Piero ook die drif van verlies en verdriet is. Sy wil die drif stuit, skanse opwerp teen die storm in die mens by haar. Sy dink aan die warrelwind wat op ’n dag deur die vallei getrek en verwoesting gesaai het. Sy wil nie hê dit moet so wees nie. Nie so nie.
Sy slaap die nag niks. Om haar hoor sy die stil huis en ’n enkele motor ver weg en sy weet dat alles verander het. Sy is by omdraai verby.
Katryn verskyn die volgende oggend met ’n ontbytskinkbord in Zilla se kamer. Omdat sy eers in die vroeë oggendure aan die slaap geraak het, het sy totaal verslaap. Aan die son wat skerp by die venster inskyn toe Katryn die gordyne oopstoot, besef sy hoe laat dit al is.
“Dawid het gesê ek moet maar vir jou iets bring. Hy en Piero is plaas toe om te sorg dat alles daar reg is. Daar sal baie mense op die begrafnis wees. Ons meneer was ’n groot man in die dorp.”
Ná sy aangetrek het, stap Zilla ondertoe. Die groot huis is stil en leeg. Met ’n kolkende gemoed stap sy in die tuin uit. Die skoonheid van die laatherfsoggend werk salwend, sodat sy later met ’n groter mate van innerlike kalmte alleen saam met Piero se tannie vir middagete aansit. Sy is ’n gemoedelike mens en Zilla voel dadelik tuis en meer normaal namate tannie An op haar rustige manier oor ditjies en datjies gesels.
“Amalia bly maar in haar kamer. Sy is baie kalm, maar ek dink die slag sal nog tot haar deurdring. Sy was baie afhanklik van Jan. Piero en Dawid is plaas toe om te kyk of alles reg is vir die begrafnis. Die VLV sorg vir agterna.”
Piero en Dawid kom kort ná middagete terug en nie lank daarna nie vertrek hulle kerk toe. Zilla bevind haar alleen in ’n motor by Dawid, met Piero en sy ma in Jan Basson se motor.
Dawid het dieselfde rustigheid wat Zilla vroeër by sy ma opgemerk het. Die kontras val haar al skerper op. Piero: vlammend, oorheersend, besitlik; Dawid, beheers, hoflik. Piero en Amalia is die vreemdelinge.
