hom gelukgewens dat sy aansoek om ’n polisieman te word voorlopig aanvaar is. Charles moes hom vir ’n jaar as ’n studentekonstabel op Vereeniging bewys voordat hy vir die polisiekollege gekeur kon word.
Charles is waarskynlik verkeerd as hy meen die drie offisiere het hom net jammer gekry. Hulle moes beïndruk gewees het deur sy vasberadenheid om ’n polisieman te word.
Studentekonstabel Miller
Van Wachthuis is hy met ’n polisievoertuig na die Pretoria-stasie geneem waar ’n gratis treinkaartjie na Vereeniging aan hom uitgereik is. Charles was in die sewende hemel. Die volgende dag het hy vir diens aangemeld.
Die studentekonstabels het in ’n ou sinkgebou langs die polisiekantoor gebly wat as tydelike kaserne vir ongetroude polisiemanne gedien het. Daar het hy vir Miekie de Swart en Jaap le Roux ontmoet, wat al twee ’n groot invloed op sy loopbaan sou hê. Vir etes het die jong polisiemanne by losieshuise in die omgewing gaan aanklop. ’n Studentekonstabel se karige salaris het nie juis enige luukses toegelaat nie.
Die polisieadministrasie het herhaaldelik daarop aangedring dat Charles sy geboortesertifikaat moet toon, maar hy het net ’n doopsertifikaat van die NG Kerk gehad. Ná ’n gesukkel het hy sy stiefpa sover gekry om by die polisiekantoor op Vereeniging te gaan verduidelik waarom die geboortesertifikaat nie ingelewer kon word nie.
Theo Salzmann het agter geslote deure met die bevelvoerder gepraat. Charles het nie geweet wat gesê is nie, maar vir die res van sy jaar as studentekonstabel is hy nie weer vir sy geboortesertifikaat gevra nie. Charles het daarna nie veel van sy stiefpa gesien nie en hy het ook al hoe meer verwyderd van sy broers geraak. Miskien het Theo Salzmann se gewete hom gepla, want hy het in later jare toenadering tot sy vervreemde stiefseun begin soek. Sy drankprobleem het egter reeds teen daardie tyd sy tol geëis en sy einde was tragies.8
Lyke in die water
Die Vaalrivier het deur die jare sy kwota drenkelinge geëis. Vanaf die inlope van die Suikerbosrant- en Klipriviere word die Vaalrivier daarna breër tussen Vereeniging, Vanderbijlpark en Sasolburg as gevolg van die opdamming deur die Barrage-keerwal verder aan. Die rivier lyk daar meestal stil, maar kan veral in die reënseisoen bedrieglike sterk strome maak. Die strome van die Suikerbosrant- en Klipriviere voer ook allerlei lewensgevaarlike hindernisse af, wat dikwels onder die oppervlak nie met die blote oog sigbaar is nie.
In 1962, die jaar toe Charles as ’n studentekonstabel op Vereeniging diens gedoen het, het die polisie nog nie ’n water- of duikvleuel gehad nie en daar was ook nie juis toerusting beskikbaar nie. Omdat die jong man goed kon swem, is hy aangesê om met die uitduik van lyke te help.
Min was bereid om hierdie grusame werk te doen. Afhangende van die stadium van ontbinding kan dit gebeur dat nét die vel en ontbinde vlees saamkom as jy aan die lyk vat – soos wat by geleentheid met Charles gebeur het. In sowel die Afrikaanse as Engelstalige koerante van daardie jaar is verskeie berigte en foto’s waarin beskryf word hoe “studentekonstabel Salsie Salzmann” dié onaangename taak verrig.
Op ’n keer moes hy help om na die lyk van ’n jong Italianer in die Kliprivier te soek. Die Italianer het verdrink toe die roeibootjie waarin hy en twee ander was, omgeslaan het. The Star het soos volg berig: “Police later dragged the river for his body and Student Constable F.W. Salzman (sic) dived into the river in bathing trunks. Because of hidden weeds and reeds, he tied a rope round his waist. At the fourth dive he found Mr Giacinto’s body lying about 10 feet under the water. He returned to the bank for a grapping hook and saw a four-foot snake gliding into the weeds a foot away from his face. He flung himself back into the water and swam out of range.”
Charles is terug in die rivier en Giacinto se lyk is gehaak en uitgehaal.
Op Kersdag 1962 probeer Charles en ander polisiemanne die lyk van die 15-jarige Barry Haywood in die Kliprivier vind. Charles raak verstrengel in doringdraad wat diep in die water verberg is en verdrink amper self. Eers ’n paar dae later ná ’n groot gesukkel vind hulle die seun se lyk.
By ’n ander geleentheid het Charles en nog ’n jong polisieman die lyk van ’n swart man uit die Vaalrivier gehaal ten aanskoue van die oorledene se hartseer familielede en ’n skare nuuskieriges. Hulle het gesukkel om die lyk, wat reeds verstyf het, teen die steil rivierwal uit te dra. Toe hulle amper bo was, het een sy balans verloor en hulle het met die lyk terug in die water getuimel. Ten spyte van die familie se ontstelde gille was daar ongevoeliges onder die skare wat die gebeure aanskou het en hulle het luidkeels begin lag. Dit het die jong Charles, wat eintlik nog op die skoolbanke moes wees, hewig ontstel.
As studentekonstabel het Charles ook in die aanklagkantoor gewerk en buitedienste soos voetpatrollies gedoen. Dit was eers wanneer hy van diens was en Miekie de Swardt toegelaat het dat Charles saam met hom op ondersoeke gaan waar hy blootstelling aan ernstige en gevaarlike polisiewerk gekry het. Charles het sulke geleenthede aangegryp en sy ywer het hom ’n vanselfsprekende keuse vir die polisiekollege se inname van Januarie 1963 gemaak.
Die opleiding in die polisiekollege was intensief en veeleisend. Waarskynlik het sy moeilike grootwordjare asook die jaar wat hy as studentekonstabel diens gedoen het daartoe bygedra dat Charles makliker as baie ander rekrute by die strawwe opleiding van die kollege kon aanpas. Die rekrute is in pelotonne van 36 man ingedeel. Charles is vroeg reeds as pelotonleier van sy groep aangewys.
Soos die ander rekrute het hy vir die ou militêre opleidingstruuks van hul instrukteurs geval om samehorigheid onder hulle te kweek. Die gees van kameraderie het Charles gepas. Die instrukteurs het byvoorbeeld heel moontlik geweet dat van die rekrute nie kon swem nie. Een is moedswillig aan die diep kant van die swembad ingestamp en al die rekrute is beveel om die lengte van die swembad te swem. Charles het ingespring en die rekruut van verdrinking gered en hom boonop tot aan die ander kant gehelp. Hy het ook ’n rekruut gehelp wat aan hoogtevrees gelei het.
Charles se hunkering na samehorigheid spruit waarskynlik uit ’n gebrek aan sekuriteit in sy tienerjare. In sy loopbaan het hy ook moeite gedoen om sy kollegas te beskerm.
“Charles sal altyd vir jou cover,” is ’n opmerking wat sy kollegas gereeld oor hom gemaak het. Soms sou daardie lojaliteit tot sy nadeel strek, soos toe twee ouer rekrute van Charles se peloton in die middel van sy kollegejaar in ’n lelike vuisgeveg met mekaar betrokke was. Charles het die voorval probeer stilhou, maar ’n pelotonlid het uitgepraat. Aangesien hy versuim het om die gebeure te rapporteer is Charles van sy pelotonleierskap onthef.
Die doel van die opleiding in die polisiekollege was nie noodwendig intellektuele verruiming en om ’n kritiese ingesteldheid te kweek nie. Tipies van daardie omgewing en konserwatiewe tyd wou die kollege beheerbare produkte lewer.
| 3 Jonk en voortvarend op Vereeniging |
Al was hy uiteindelik op pad om ’n ware polisieman te word, het Charles toenemend begin wonder oor sy ware identiteit. Terwyl hy met sy opleiding besig was, het die polisiehoofkantoor ook weer na sy geboortesertifikaat begin soek.
In sy opleidingsjaar het hy eenkeer ’n saamrygeleentheid by ’n ouerpaar en hul 19-jarige dogter gekry. Die gesin het hulle daarna oor hom ontferm. Wanneer besoekers Sondagmiddae by die kollege toegelaat is, het die drie met ’n mandjie eetgoed by hom kom kuier. Hulle was die enigste besoekers wat hy daardie jaar ontvang het. Die ouers het waarskynlik in die goed gemanierde jong man ’n moontlike maat vir hul dogter gesien.
Wat egter vir Charles belangriker was, was dat die meisie by die departement van binnelandse sake gewerk het en hom moontlik kon help met inligting oor sy herkoms. Hy het sy hart teenoor haar oopgemaak en sy het aangebied om hom te probeer help. ’n Ruk later het sy hom meegedeel dat ’n William Charles Miller op dieselfde datum
