en teleurstelling besorg het, opsygesit en die lewe probeer aanvaar soos dit werklik is.”
Hy kyk ondersoekend na haar.
“En is die nuwe, volwasse, onafhanklike Veronica gelukkiger as wat die oue was?” vra hy saggies.
“Ek dink dis ’n baie onbillike vraag,” sê sy na ’n oomblik se aarseling. “As ’n mens jonk is en jy is verlief, het die wêreld ’n glans wat hy later nooit weer kry nie. Die sterre is groter en blinker, die gesang van die voëls klink soeter, jou hart is te klein om al die skoonheid en geluk te dra. Jy besef nie jou geluk is maar van korte duur nie … soos ’n seepbel wat verdwyn die oomblik wat jy daaraan raak nie.”
Sy kyk op na hom en glimlag effens: “Nou weet jy die sterre is nie regtig so groot en blink nie – hulle lyk maar net so. Jy weet daardie glinsterende seepbel is maar net ’n illusie – jy sal een oggend opstaan en uitvind dit het verdwyn.”
Hy skud sy kop beslis.
“Jy mag nie so praat nie! Ons het dit die eerste keer ongelukkig getref, maar dit is geen rede waarom dit nie die tweede keer beter sal gaan nie. Jy weet, ek het baie oor die saak gedink en ek is seker die groot moeilikheid het gekom omdat ons te jonk en onvoorbereid was. Die huwelik is vir volwasse mense, nie vir kinders nie. Ons het mekaar liefgehad, maar toe die storms kom, en die ontnugtering en die teleurstelling, was ons liefde nie sterk genoeg om dit te oorbrug nie. As ons ’n paar jaar gewag het, tot ons albei ryper en verstandiger was, sou dit miskien beter gegaan het.”
Hy kyk na haar en ’n oomblik rus sy blik op die rooibruin hare wat glinster in die sonlig, dan vervolg hy met ’n glimlag: “Ek sê ‘miskien’ … Sekere chemikalieë kan ’n mens nooit bymekaarbring sonder om ’n ontploffing te veroorsaak nie. Net so het sekere mense ’n natuurlike antagonisme vir mekaar – soos olie en vuur. Die oomblik wat jy hulle bymekaarbring, spat die vonke.”
Sy glimlag onwillig. Dan sê sy sober: “As liefde dan nie die maatstaf is nie – hoe kan ’n mens ooit seker weet dat die persoon wat jy kies, die regte een is?”
“Daar is baie dinge wat jy in aanmerking moet neem. Julle moet dieselfde ideale en belangstellings hê. Julle moet van dieselfde dinge hou, dieselfde taal praat …”
“Het ons nie al daardie dinge gehad nie? En nog meer?”
“Miskien het ons. Maar toe het die natuur met sy botsende chemikalieë bygekom. Twee harde stene, sê die spreekwoord, kan nie maal nie. En ons was albei harde stene – die een wou nie vir die ander toegee nie …”
Dis waar, dink sy terwyl sy kyk na die grys misreën wat weer oor die see kom. Twee harde stene. Albei te trots, te koppig, te moedswillig om te erken dat hulle verkeerd is … om ’n hand uit te steek om hulle wankelende geluk te red voor dit stukkend op die grond val.
“Daar is nog iets wat ek graag wil weet – miskien kan jy vir my sê, Emile. Dink jy ’n mens kan ’n tweede keer liefhê – opreg en met volle oorgawe?”
Hy kyk af na die stil, peinsende gesig, sien die weemoedige trek om die mooi, gevoelige mond en hy dink dat sy skielik weer jonk en weerloos lyk … glad nie so seker van haarself as wat sy probeer voorgee nie.
“Ek dink beslis so,” antwoord hy en sy stem is sterk en vol oortuiging. “Die ekstase sal miskien ontbreek, maar dit sal ’n dieper en inniger liefde wees, beter bestand teen die storms van die lewe. Maar dit sal natuurlik ook baie van jouself afhang. As die eerste ervaring jou hard en bitter gemaak het, as jy jou hart doelbewus sluit vir alles wat mooi in die lewe is, moet jy noodwendig die liefde ook uitsluit. Maar as jy besluit om die verlede agter jou te sit, om die toekoms met ’n oop hart tegemoet te gaan en die kennis waarvoor jy so duur betaal het te gebruik, kan jy nie anders as om ’n sukses van die lewe te maak nie. Maar kom, ons sal verder in die motor moet gesels. Hier is die reën.”
Uitasem bereik hulle die motor en ry in die reën tot by Kommetjie, waar hulle tee drink. Nou het hulle die dieper dinge ’n bietjie opsygesit en gesels oor familie en vriende en die meer oppervlakkige gebeurtenisse wat hulle lewens geraak het in die vyf jaar wat verby is. Sy vertel hom dat haar ma weer getroud is en Emile vertel haar dat sy pa se geskiedenisreeks waaraan hy soveel jare gearbei het, uiteindelik voltooi is en tot hulle geheime verbasing dadelik deur die departement aanvaar is. Met die outeurstjeks wat hy gekry het, en nog sal kry, kon hy die skoolhou laat staan en hom voltyds aan sy navorsing wy.
“Dis wonderlike nuus,” sê Veronica. “Ek is bly – ook om jou ma se ontwil.”
So is die lewe, dink sy: dis soos ’n wiel wat draai. Vandag is dié een bo, môre daardie een. Dis maar goed ’n mens weet nie wat die toekoms vir jou inhou nie.
Die rit van Kommetjie na Constantia, in helder sonskyn en met die herfsblou lug in groot kolle sigbaar tussen die wit wolke, is ’n lus vir die oog. Die najaar se goud is op die wingerde en in die valleie en teen die heuwels; ryk, vlamkleurige populiere staan in kontras met die groen van die denne. En altyd in die agtergrond, soos die sagte refrein van ’n geliefde lied, troon die blou berge.
Nou is hulle albei stil, vasgevang in die bekoring van die laat herfsmiddag. Die gesprek daar op die rotse het die lug tussen hulle gesuiwer; sy kon nou stil langs hom sit, sonder spanning of verleentheid.
Constantia in sy herfskleed was ’n onvergeetlike panorama van wisselende tonele. Die wonderlike eikelaan vol helder getinte blare, die denne- en bloekomplantasies met hier en daar die wit spookgestalte van ’n naakte populier, die sierlike wit gewelhuis wat vertel van ’n ryk verlede – elkeen was op sy eie ’n volmaakte prentjie. Hulle het geluister na die lied van die wind in die bome en die res van die wêreld was baie ver weg.
“Hier sal ek tevrede die res van my dae kan bly,” verbreek Emile uiteindelik die gemaklike stilte.
“En die suidooster?” vra sy met ’n glimlaggie, maar hy skud net sy kop.
“Dit tel nie regtig nie.”
In die persblou skemering stap hulle stadig terug na die motor. Die geur van klam akkerblare is om hulle en die weemoedige gekoer van ’n tortelduif klink bo die sagte geruis van die wind. Toe Emile sonder ’n woord haar hand neem en dit deur sy arm trek, laat sy dit daar bly.
“Ek kom nou agter ek is honger,” sê Emile toe hulle by die motor kom. “Ek was vanmiddag so besig, ek het nie tyd gehad om behoorlik te eet nie. Kom ons gaan hoor, miskien kan hulle vir ons hier aandete gee.”
Sonder ’n woord stap sy saam met hom binnetoe. ’n Halfdosyn groepies mense is besig om verversings te geniet en te gesels, verder is die vertrek leeg. In die groot kaggel brand daar ’n tamaai houtvuur en die kamer met sy houtbalke en groot vensters wat uitkyk op die wisselende natuurtonele lyk gesellig en aantreklik. Emile neem haar na ’n tafeltjie digby die vuur waar sy gaan sit terwyl hy die bestuurder soek. Binne ’n paar minute is hy weer terug.
“Dis nie ’n probleem nie. Ons kan selfs ’n glasie wyn kry om ons besig te hou terwyl hulle ons kos maak.”
Terwyl hulle ’n rukkie later die beloofde glasie sjerrie voor die vuur drink, vra Veronica terloops uit oor die werk wat Emile Kaap toe gebring het. Tot haar verbasing en heimlike ontsteltenis ontdek sy dat die besigheid wat sy gedink het ’n paar dae sou duur, in werklikheid ’n groot en belangrike opdrag is en dat hy verwag om nog minstens ses of agt weke in Kaapstad te wees.
“Ek verstaan nie,” sê sy ’n bietjie onthuts. “Waarom moet ’n argitek spesiaal van Pretoria af kom om ’n gebou in
