“onthou: elke wolk het ’n silwer randjie en as die nag op sy donkerste is, is die dag naby …”
“Dankie, Saartjie,” sê Kris suur, “maar dit werk nie in die regte lewe só nie …”
Toe Saartjie-hulle by Lina se huis kom, is Anna al daar. Saartjie se ouers laai haar gou af en ry verder.
Die drie meisies sit in Lina se kamer. Hulle is alleen in die huis.
“Nou kom, ouens,” sê Saartjie opgewonde, “laat ons sien hoe lyk ons.”
Hulle trek die lang swart kouse aan en gooi die wit lakens oor hulle sodat hulle net deur die gaatjies wat daarin geknip is, kan loer. Dan sit Saartjie Kris se groot rooi neus aan. Sy lyk vreeslik koddig en Anna en Lina skree soos hulle lag.
“Maar sal daai wolf met die blink kar die neus sien?” vra Lina.
“Dis effens maanlig,” sê Saartjie laggend. “Ek sal só staan dat hy dit moet sien.”
Lynnekom se spoke is gereed. Saartjie kyk op haar horlosie. Dis nou maar eers agtuur.
“Ons het nog ’n halfuur,” sê sy.
Die drie “spoke” gaan sit op die bed, maar dan sê Saartjie: “Hoekom sal ons nou hier sit en wag? Kom ons loop ’n ompad en kyk wat daar te siene is.” Haar oë vonkel ondeund.
“Hoe bedoel jy ‘kyk wat daar te siene is?’” vra Lina.
“Ons kyk of daar iemand anders is wat ons op pad na Isabel-hulle toe kan bangmaak.”
Anna en Lina is dadelik opgewonde oor Saartjie se voorstel. Wie sê nou nee vir ’n bietjie ekstra pret?
Soos een man, of liewer, soos een spook, staan die drie op en stap by die deur uit.
4
Lynnekom se spoke (2)
Dit is donker buite. Die sekelmaan het agter die wolke verdwyn.
Die Drie Muskiete stap na Lina-hulle se voorhekkie toe. Saartjie loop voor. Lina is agter haar en dan Anna.
Skielik begin Lina giggel.
“Wat’s dit?” vra Saartjie en draai om.
“Jy moet sien hoe lyk jy van agter af!” sê Lina. “Kompleet nes ’n spook!”
Saartjie stap so ’n entjie weg sodat Anna ook kan kyk.
“Jy weet, Saartjie,” sê Anna, “as ek nie geweet het dis jy nie, het ek vir ’n vale gehardloop.”
Die meisies lag te lekker en die een probeer om meer soos ’n spook te lyk as die ander. Met die lang swart kouse en die swart skoene aan hul voete lyk dit of hulle deur die lug sweef. Saartjie weet sommer hulle gaan baie pret hê. “Wag maar tot die maan uitkom en hulle my rooi neus sien!” sê sy.
Die drie staan hoog in hul skik by die hekkie. Hulle loer versigtig op en af in die straat en soek hul eerste slagoffer.
“Ons moet net nie naby die lamppale gaan nie,” sê Lina.
Saartjie maak ’n paar roggelgeluide agter in haar keel.
“Wat doen jy nou?” vra Anna.
“Ek maak net my stembande los sodat ek so laag soos ’n spook kan praat,” sê sy en maak weer so ’n paar growwe geluide. Anna en Lina kyk haar geamuseerd aan.
Dan sê Saartjie: “So ja, nou’s my stem gereed. Laat ek maar die praatwerk doen.”
Die meisies kyk weer in die straat af. Hulle sien nêrens ’n lewende wese nie. Dit lyk sowaar of almal in Lynnekom vanaand vergadering toe is.
“Kom ons loop met die agterste straat langs,” stel Lina voor.
Die drie stap weg. Iemand wat nie weet dit is hulle nie, sal baie groot skrik. Hulle lyk kompleet soos drie spoke wat oor die aarde sweef.
Wanneer die meisies in die agterstraat kom, gaan staan hulle skielik botstil. ’n Entjie voor hulle is die hotel se agterplaas en reg oorkant is daar ’n straatlamp wat ’n dowwe ligkol op die pad en sypaadjie gooi. Hulle sien duidelik hoe oom Jorsie, Lynnekom se man van twaalf ambagte en dertien ongelukke, by die deur uitgeslinger kom.
Almal hier ken oom Jorsie en sy streke. Hy is ’n ou man, klein en tengerig gebou, wat altyd ’n groot wolpet dra. Die pet is heeltemal te groot vir sy kop. As dit nie vir sy twee groot bakore was nie, sou die pet oor sy oë afgesak het.
Oom Jorsie se hande staan vir alles reg en hy doen allerhande los werkies, maar hy het ongelukkig ’n drankprobleem. Hy is meer aangeklam as wat hy nugter is. Die dominee en die verskillende vroueverenigings het al baie probeer om hom te laat insien hoeveel skade dit hom berokken, maar dit het alles net mooi niks gehelp nie. Hulle het die stryd nou maar gewonne gegee.
Dit is vir Saartjie, Anna en Lina baie duidelik dat oom Jorsie vanaand ook weer hoog in die takke is. Hy kom al singende met die halfdonker straat afgestap: “O brandewyn, laat my staan …”
“Dís ons kans!” fluister Saartjie. “Ons gaan hom só groot laat skrik dat hy nooit weer na ’n bottel sal kyk nie.”
Die meisies gaan staan teen die heining.
“Wanneer hy reg oorkant ons is,” fluister Saartjie, “gaan ek van voor af na hom toe stap. Anna, dan kom jy van die linkerkant af aan en jy sweef van die regterkant na hom toe, Lina. Ons gaan staan wanneer ons so ’n paar tree van hom af is kyk dan eers wat gebeur.”
Die drie staan doodstil. Hulle haal opgewonde asem.
Oom Jorsie kom al swaaiende en singende aan. Hy sing nou hard: “My bonnie lies over the ocean …”
Toe hy by die deel kom wat sê: “Bring back, oh, bring back, oh, bring back my bonnie to meeeeeeee …” steier hy effens en op daardie selfde oomblik kom Saartjie op hom afgestap.
Ná ’n paar tree gaan staan sy doodstil en wag dat Anna en Lina van die kante af moet inbeweeg.
Oom Jorsie knip sy oë. Hy kyk verstom na die wit gedaante hier voor hom en sê dan met ’n hees stem: “Ek glo dit nie.” Hy begin hard sing die brandewyn moet hom laat staan – hy dink natuurlik dis die drank wat hom sulke snaakse dinge laat sien!
Die oubaas strompel vorentoe en Saartjie beweeg ligvoets agteruit. Dit lyk kompleet asof die ding so deur die lug sweef. Oom Jorsie steek weer in sy spore vas. Hy sing nie meer nie. Hierdie vreemde affêre steek hom dwars in die krop.
Hy vryf sy oë en kyk weer, maar die wit ding bly nog steeds daar staan. Die oom vryf weer – dié keer so hard dat die wolpet skoon oor sy oë gly. Hy ruk die pet vinnig af. Hy wil sien wat aangaan. Hy wil nie onverwags oorrompel word nie.
Oom Jorsie staar stip na die wit gedaante voor hom. Saartjie moet op haar onderlip byt om nie
