тырышу гаҗизлеге. Дүрт кеше берьюлы телсез, өнсез калды. Ә минем кинәт телем ачылды, горурлыгым кайтты:
– Бу минем балам! – дидем. Әйтерсең каршымдагы гаҗиз күзләр миннән нәкъ менә шул хакта сорыйлар. – Бу минем балам!
Әйтерсең аны миннән тартып алмакчылар…
Бүгенге өстәмәләр
Кич әниең белән шул хәлдә аерылыштык. Без чыгып киткәнче, тораташ сыман, тамчы да кузгалмады. Иртәнчәк, көтү куганда очраштык – бөтенләй икенче кешегә әверелгән. Йөзе шикәр төсле ап-ак, күзләре тып-тыныч, әйтерсең аңа җирдә берни дә кирәкми, әйтерсең бөтен нәрсә җитеш… Әйтерсең берни дә булмаган, бернинди фаҗига дә юк. Аның шундый да куркыныч тынычлыгын күргәч, йөрәгем жу итеп китте.
– Хәлең ничек, Көлемсәр?
– Әйбәт алай.
– Нәрсә ди Фәрхетдин?
– Нәрсә дисен инде…
– Балага… ачуланамы?
– Сорама да инде син аны…
– Котырамы?
– Котыра шул. Әйтмәгән сүзе калмады.
– Нәрсә ди?
– Телем бармый әйтергә. Ярый инде.
– Көлемсәр!..
Борылып ишегалдына керәм дигән җиреннән капканы ачкан хәлдә тукталып калды әниең. Тик бер сүз дә эндәшмәде, баягы моңсу күзләрен мөлдерәтеп карады гына.
– Бәйләнә торган булса, берәр җаен табарга кирәк, Көлемсәр.
– Хәзер җай кирәкми, Сөембикә апа, бернинди дә җай кирәкми. – Һәм җавап та көтмичә кереп китте.
Көненә өч кереп, хәлен көненә өч тапкыр сорашам. Җавап бирә бирүен дә, тик һаман күңеле төшенке:
– Баламны тартып алырлар төсле тоелган иде. Ә ул беркемгә дә кирәкми икән…
– Алай димә, Көлемсәр, беребездән дә артык түгел ул безнең.
– Илендә артык булмаса да, өендә артык дигәндәй…
Шулвакыт, дөбер-шатыр килеп, Фәрхетдин кайтып керде. Бер уйласаң, гаҗәп тә: өендә шушы хәтле усал, холыксыз адәм сугышта бигүк батырлык күрсәтә алмаган, диләр. Күзләрендәге зәһәрне күрсәң, гүяки бөтен дөнья агуын эченә җыйган.
– Себеркеләр! – диде ул безгә карарга да җирәнгән кыяфәт белән. – Күңеллеме?
Ике сүзеннән бер мәгънә чыгара алмыйча, башыбызга суккандай өнсез калдык. Ә ул тәрәзә башыннан әллә ни эзләп тапты да чыгып барышлый тагын да явызрак итеп үкерде:
– Кәнтәйләр!
Инде минем чыдар әмәл калмады: сикереп тә тордым, барып та төкердем битенә, лач итеп.
– Җан көеге, адәм гарьлеге! Ир булып йөрисең тагын, хатыннар хәтле дә ми юк үзеңдә. Миңгерәү, аңгыра, булдыксыз! Тфү!..
Тиз генә эскәмия күтәреп алды да бу миңа кизәнде:
– Чыгып сыз хәзер үк өемнән, ну!..
Көлемсәр чарылдап кычкырып җибәрде:
– Ай, Сөембикә апа! Җаным!..
Ә Фәрхетдин, эскәмияне түшәмгә терәп тоткан хәлдә:
– Карт
