Jim Ambras olanları belə xatırlayır: “Orada işlədiyim dövrdə məni ən çox pərt edən Maskın şeytanla – Mohr Davidov-la anlaşma imzalaması oldu. İlon biznesə həlledici təsir gücünü itirdi. Artıq CEO olmaq istəyirdi’’.
Ambras Hewlett-Packard Labs və Silicon Graphics Inc. şirkətlərində çalışmış yüksək səviyyəli bir professionaldı. Zip2-yə birinci dalğa investisiyalardan sonra gəlmişdi. Silicon Graphics Hollivud tərəfindən bəyənilən keyfiyyətli kompüterlər istehsal edirdi. Öz dövrünün ən cazibədar şirkəti idi, ətrafına Silikon Vadisinin kompüter fanatlarını toplamışdı. Ambras onların ən ağıllı olanlarını tovlayıb Zip2-yə gətirməyə söz vermişdi. O, xatirələrində İlonun Silicon Graphics-dən ən yaxşıları cəlb etməyimizdən məmnun olduğunu qeyd edib.
Mask kod yazmağı özü öyrənmişdi. Buna baxmayaraq bu sahədə böyük uğurlar qazandı. Amma onun səriştəsi işə yeni götürülən mühəndislərlə müqayisədə heç də mükəmməl deyildi. Yeni işçilər Zip2-nin kodlarını görən kimi proqram təminatını yenidən yazmağa başladılar. Mask buna əsəbiləşirdi. Ancaq dəyişikliklər daha effektivdi. Onlar yazılacaq proqramı hissələrə bölürdülər, çünki sonradan bunları dəyişmək və üstündə düzəliş etmək xeyli asanlaşırdı. Mask öz-özünə öyrənənlərin düşdüyü klassik tələyə düşmüşdü – o, kodun əsas hissələrini yazdığı üçün çox vaxt proqram naməlum səbəblərdən çalışmırdı. Yeni əməkdaşlar mühəndis qrupuna daha mükəmməl iş strukturu gətirdilər. Yeniliklər Maskın çalışma prinsipindən daha faydalı idi. Mask, adətən, bir tapşırıq verir, sonra da mühəndislərdən bir neçə gün non-stop rejimində işləmək tələb edirdi. Vəziyyəti Ambras belə xatırlayır: “İlondan tapşırığın nə zaman yerinə yetirilməsini soruşanda o, bir saatdan çox müddət verməzdi. Biz artıq bilirdik ki, “bir saat’’ bir və ya iki gün deməkdir. Əgər “bir gün’’ desə, bu da bir-iki həftə anlamına gəlirdi’’.
Zip2-nin qurulması və inkişaf edərək böyüməsini görmək Maskın özünə olan inamını artırırdı. Məktəb yoldaşı Terens Beni Kaliforniyaya İlonu ziyarətə gələndə onun xarakterinin dəyişdiyini gördü. Maskın anası şəhərdə bir ev tutmaq istəyirdi. Ev sahibi isə qadına maneələr yaradırdı. İlon adama “Əgər sən kiməsə problem yaratmaq istəyirsənsə, bunu mənə edə bilərsən’’ demişdi. Terens onun bu soyuqqanlı rəftarına çox təəccüblənmişdi. Çünki İlonu əsəblərinə hakim olmayan biri kimi tanıyırdı: “İndi isə qarşımda özünə güvənən, vəziyyəti nəzarətdə saxlayan gənc bir adam dururdu’’. Castin onun xarakteri ilə bağlı bunları deyir: “İlon o insanlardan deyil ki, “Sizi anlayıram, fikrinizlə razıyam’’ desin. Onda belə şey yoxdur. Mask anlamır ki, ona təbii görünən şey başqasına məqbul deyil. O, 20 yaşlı gəncin özündən böyük birinin planlarını pozmağın və ya səhvlərini üzünə vurmağın ədəbsizlik olduğunu təzə öyrənməyə başlayır. O öz davranış qaydalarına görə yaşamağa alışıb. Zənnimcə, onun üçün əsas olan strateji düşünmək və zəkadır”. Mask gənc mühəndisləri tənqid edib onları cana doydurmağa meyilli idi. Zip2-nin kreativ direktoru Diris Dauns belə danışır: “İclaslardan birində yeni bir avtomobil saytını müzakirə edirdik. Kimsə bu texniki dəyişikliyi bəyənmədiyini dedi. İlon ayağa qaxıb “Tüpürüm sənin bəyənib-bəyənməməyinə’’ dedi və toplantını tərk etdi. İlon üçün “yox’’ kəlməsi mövcud deyil. Başqasından da eyni yanaşmanı istəyir”. Mask ara-sıra yaşca böyük işçiləri də təngə gətirirdi. Satış qrupundan Mor belə xatırlayır: “İnsanlar iclasdan bəzən üzlərində nifrət ifadəsi ilə çıxırdılar. Maska nə olduğunu anlamırdıq, axı o, sevimli oğlan idi. Onun isə vecinə deyildi, sanki heç nə baş verməmişdi, özündən razıydı’’.
Mask investorların Zip2-də etdikləri idari dəyişikliklərə alışmağa çalışır, bir tərəfdən də böyük pulların dəstəyini hiss edirdi. İnvestorlar Mask qardaşlarına kredit kartları çıxartdılar, maşın almaq üçün hərəsinə 30 min dollar verdilər. Sürdükləri BMW artıq tökülürdü. Onu daha da betər vəziyyətdə olan bir sedanla dəyiş-düyüş etmiş, sprey boya alıb rəngləmiş, guya təzələmişdilər. Aldıqları pulla Kimbal BMW-nin 3 seriyasını, İlon isə Jaguar E aldı. Kimbal İlonun seçimi haqda belə deyir: “Doğrudur, o Jaguar tez-tez xarab olurdu və onu ofisə evakuatorla gətirirdilər. Amma İlon hərzamankı kimi geniş miqyasda düşünürdü’’[8].
Bir həftəsonu Mask, Ambras, bir neçə əməkdaşları və dostları Santa-Kruz dağ silsiləsinin Saratoga Gap cığırlarında velosiped sürməyə getdilər. İştirakçıların çoxu hazırlıqlı və ağır dağ şəraiti ilə yayın istisinə alışıq idilər. Dağa yüksək templə çıxmağa başladılar. Maskın xalası oğlu Rass Riv zirvəyə birinci çatdı və çatan kimi də qusmağa başladı. Onun arxasınca digər velosipedçilər də gəldilər. Mask on beş dəqiqə gecikmə ilə hamıdan sonra gəldi. Qıpqırmızı pörtmüşdü, üzündən tər sel kimi axırdı, amma o, zirvəyə çıxa bilmişdi. Ambras sonralar belə deyəcəkdi: “Mən tez-tez o günü düşünürəm. Mask elə çətin marşrut üçün hazırlıqlı deyildi. Başqası olsa, yarıyolda dayanar, velosipeddən düşüb piyada gələrdi. Son 30 metrdə üzündəki acı gözümün önünə gələndə “əsl Mask da elə budur” deyirəm – hədəfə çatmaq, ya da ölmək. Amma əsla yarıyolda dayanmamaq’’.
Mask ofisdə enerji qaynağı olmağa davam edirdi. Vençur biznesinin sərmayədarlarının şirkəti ziyarətindən əvvəl İlon çalışanları toplayır, hamının telefonlara sarılaraq qaynar fəaliyyət görüntüsü və ciddi iş atmosferi yaratmaq haqda təlimat verirdi. Bundan başqa, o, Quake (Software tərəfindən 1996-da yaradılan oyundur, üçölçülü qrafik motoruna sahib ilk kompüter oyunu sayılır – İ.N.) üzrə yarışlar üçün komanda da qurmuşdu. Mask turnirdə iştirakı belə xatırlayır: “Biz ilk milli turnirdə iştirak edib ikinci yerə çıxdıq. Əslində, birinci də ola bilərdik, sadəcə bizim ən yaxşı oyunçumuz videokartla çox sərt davranmışdı. Bir neçə min dollar qazanmışdıq’’.
Şirkət qəzetlərlə əməkdaşlıqdan ciddi uğurlar qazandı. “The New York Times”, “Knight Ridder” kimi qəzetlər, “Hearst Corp.” və digər media qurumları şirkətin xidmətlərinə abunə oldu. Onlardan bəziləri Zip2-yə hər biri 50 milyon dollar əlavə sərmayə də qoydu. Craigslist (1996-cı ildə Amerikada qurulmuş, bu gün 50-dən çox ölkədə fəaliyyət göstərən internet elan saytı – İ.N.) kimi onlayn elan saytları yeni ortaya çıxmağa başlamışdı və qəzetlər konkret fəaliyyət planı hazırlamalı idi. Ambras bu haqda belə deyir: “Qəzetlər internetlə yola getmədiklərini anlayırdı. Mümkün olduqca daha çox qəzeti abunə etməyə çalışmalıydıq. Onlar əmlak, avtomobil və əyləncə həyatı ilə bağlı elan və kataloq istəyir, bizi bütün onlayn-servislər üçün platforma kimi istifadə etməyi düşünürdülər’’. Zip2 “Hakimiyyəti mətbuata verdik” şüarı ilə bir brend oldu. Pul axırdı, axdıqca da şirkət böyüyürdü. Baş ofis bir müddət sonra çox darısqal olmağa başladı. Hətta iş masalarından birini qadın tualetinin düz önünə qoymuşdular. 1997-ci ildə Zip2 Mauntin-Vyudakı Kastro-strit 444 adresindəki geniş bir apartamentə köçdü.
Mask Zip2-nin qəzetlərin kölgəsində qalmasını qəbul edə bilmir, çox əsəbiləşirdi.
Mask yeni ofislərini anası Mey və Castinə də göstərmişdi. Mey bəzən toplantılarda iştirak edir, ortaya maraqlı fikirlər atırdı. Zip2 xəritələrindəki gedilən yerdən geri qayıtmağı asanlaşdıran populyar özəllik bu gün bütün naviqasiya proqramlarında var. Amma o vaxt ‘’Evə dönüş trayektoriyası’’ adlı düyməni ilk dəfə məhz Mey təklif etmişdi.
