Гаделевнең дачасыннан кайтып киләм әле. Салкын тидергән. Авырып ята. Бердәнбер тавыш бит ул безнең халыкта… Бүтән андый диктор булмаячак. Заманында аны Сахалиннардан күрергә килә торган булганнар. Сакларга кирәк егетне… Хәлен белергә Нәкый ага Исәнбәт тә килгән иде…
– Эльсның дачасы бармыни?
– Гомәр ага Бәширов бүрәнә өен сатты бит аңа. Химзавод якын булгач, Аккош күлендә һава начарланды, дип әйтеп әйтә, ди. Ак кулъяулык җәеп куйган үлән өстенә, ике сәгать ярымда корымга баткан кулъяулык… – Шуның белән сүзе беткәнне аңлатып һәм халыкны ышандырдым дип уйлап, Мөдәррис Мөхәммәт Мәһдиевне, иңеннән тотып, читкәрәк алып китте:
– Бер сәгатьтән Әлмәткә китәм. Командировкага. Заочно укучы хатын-кызларыңа сәлам әйтәсең юкмы?
– Акча кирәк булса… Ахуновтан сорап кара. Мин бит әле кичә генә диңгез буеннан кайтып төштем.
– Вакланасың! – диде Мөдәррис. – Метеорга билет алынган.
– И, мондый эсседә шәп тә инде метеорда кайтулар… Саф җилдә. Тирләгән шешәле салкын сыраң да булса…
Өенә кайткач кына, Мәһдиевнең башына килде: Әлмәт шәһәре су буенда түгел бит, анда нинди метеор йөрсен? Вәт син аны, ә! Ну бу Мөдәррисне! Коеп куйган Хуҗа Насретдин үзе!
Ә бу вакытта Мөдәррис Әгъләмов Казан елгасы ярында, ярык көймә өстенә утырып, «Спорт» газетасы укый иде. Газетасын читкә куйды да, башын фәлсәфи кыегайтып, том-том иҗатын күз алдыннан чигерде. «Бер шигырь дип әйттем дә… Тарихка кайсысын калдырырга? Һәммәсе жәл бит…»
Шулчак су киңлекләренә күтәрелеп караса, иңрәеп, Равил Фәйзуллин йөзеп бара. «Көн дә йөзә, сәламәтлеген ныгыта егет, – дип уйлады Мөдәррис, – үз шигырьләреннән дә озаграк яшәргә исәбе…»
Фәлсәфи төкерек
Америка Кушма Штатларында йөргән чакта, мин бәхетле очракка туры килдем. Берләшкән Милләтләр Оешмасының Генераль секретаре Бутрос Гали безнең атаклы шагыйребез Мөдәррис Әгъләмне милли мәсьәләләр буенча киңәшкә чакыртып алган икән. Утыз ике катлы штаб-квартира каршында журналистлар җыелган, кара болыт кебек. Кайсы гына илдән килмәгәннәр. Мин дә шулар арасына барып кысылдым. Көтәбез. Бөтенесенең дә телендә – Мөдәррис… Кытайлар Мү-Дәлли диләр, аларда «р» авазы юк бит, греклар – Мударриссиус, абхазлар – Амөдәррис, грузиннар – Мударриссилиани. Кхмерлар «Мө!» дип кычкыралар.
Менә бервакыт ишекләр ачылып китте. Яхшы ашаган таза-таза адәмнәр арасында безнең курач гәүдәле Мөдәррисебез күренде. Гәүдәгә озынлык ягыннан кыскалыгы Наполеон буйлы Мөдәррисне Бутрос Гали иелеп кочаклады да өч мәртәбә үпте. Ирләр белән үбешү тәрбиясе алмаган Мөдәррис Әгъләм кул аркасы белән битен сөртте, аннары, кап-кара тәрәзәле гаҗәеп озын «Линкольн» лимузинына утырыр алдыннан, полиция кордоны чак тыеп торган журналистлар ягына вәкарь белән генә карап, бармагын Ренат Харисча пистолет итеп төзәп торды да мине күреп алгач ым какты. Ул арада мине, күтәреп диярлек алып килеп, «Линкольн» га утырттылар. Машина эче гаҗәп икән: телевизор эшләп тора. Көмеш чиләкләрдәге боз эченнән шампан шешәләренең кукрайган борыны күренә. Арттарак – яшькелт-зәңгәр сулы бассейн.
