style="font-size:15px;"> – Санаарҕаан быһар быһаҕаһа эрэ хаалбыт. Чанчыктара маҥхайбыттар, баттаҕа күрэҥсийбит. Урут биир даҕаны маҥан баттах суох этэ.
Бээрэ ити ханна кэпсэтэллэр? Хайдах эрэ билэр куоластара. Бориска кутаа улаҕатын көрө сатыыр.
– Күөспүт буста. Хоторон аһыахха дуу? Киһибитин хайыыбыт?
– Турдаҕына аһыаҕа. Сынньаннын.
Сынньанан буола-буола. Мин сынньана сытар үһүбүн дуо? Бөрөлөртөн тыыммын көмүскэнэн мөхсөбүн дии. Ас сыта муннун кычыгылатта. Эмиэ уот уҥуортан бэркэ билэр саҥата дуораһыйда.
– Дьаабал баара, урут баччаларга бэйэм даҕаны улахан кыылы бултаһар этим. Ону баара быйыл бөрөлөр аймаан кэбистилэр.
Тууй-сиэ, Лөкөй Лөгөнтөй саҥарар буолбат дуо? Хайдах мааҕыҥҥыттан билбэтэҕэй?
– Аат адьырҕалар торҕоннообуттара тоҕо сүрэ буолла? Оннооҕор хаатыҥкабын тырыта тыыппыттар.
Оо, оо! Аны Сафейка эрэйдээх үөрүн ытатан эрээхтиир дии. Кырдьык даҕаны, санаата тууйуллан, хаатыҥкалары өйдөөн илдьэ киирбэтэх эбит. Саатар, кэтэн туһаныллыа эбитэ дуу? Ол эрээри ону сүгэн кэлэр сэниэтэ да суоҕа. Аттыгар эмиэ уоттар чаҕылыстылар. Киһи саатын көрдөөн мөҕүстэ. Булбата. Хабыс-хараҥа. Хараҕа сабыылаах. Күүһүн түмэн хараҕын атытта…
Уһуктан кэлбитэ, дэлби тириппит. Оронугар сытар. Тоҕо итиитэй? Барааҥкатын киэр элиттэ. Эргиллэн көрбүтэ… оттуллубут оһох иннигэр дүлүҥ олоппоско Лөкөй Лөгөнтөй куолутунан оллоонноон кэбиспит. Табахтаан бусхата олорор. Оһох таһыгар көхсүнэн буолан Сафейка күөс хоторо турар. Бориска олоро түстэ. Саҥата суох ытаан, икки санна титирэстээн барда.
– Соҕотох тордох турарыгар көтөн түспүтүм, биир эдэр уол солуурчаҕын толору эт буһаран аһыы олорор эбит. Быһыта-орута ону-маны кэпсэтиһээт, мин бэлэм күөскэ олорон аһаспытынан барабын. Үөрбүтүм баара, дьыала атыннык эргийэн таҕыста. Аҕата Байбаакаан оҕонньор эмээхсининээн, ойох ылбыт улахан уолаттарынаан үс тордох ыал үөр табаларын үүрэн Тааҥычаан үрэҕэр аһара түспүттэр. Ол хас да көстөөх, ыраах сир үһү. Оттон кини бултарын сэбин эһитэлээн кэлэн олорор эбит. Сарсын дьонун эккирэтэр үһү. Икки олох сыарҕаҕа көлүнэр түөрт эрэ табалаах хаалбыт. Онон миэхэ кураанах төннөр кыһалҕа тирээтэ, – Сафейка сойбут миискэлээх миниттэн ыймахтаан ылла уонна салгыы кэпсээн барда.
– Ыксаатым: «Биһиги хоргуйан өлөр дьон буоллубут. Туох көмөлөһөрдөөххүнүй? Кытаат, өрүһүй. Өҥөҕүн чэйинэн, табаҕынан төлөһүөм», – диэтим. Киһим тугу даҕаны тобулан сүбэлээбэтэ. Оччоҕо мин эйигин кытта барсабын диэн буол. «Мин атын сиринэн эргийэн барардаахпын, – диэтэ уолум. – Омуоһап Лөгөнтөйгө аҕам илдьитин тириэрдиэхтээхпин».
– Оччоҕо мин Лөгөнтөйгө диэри барсабын диэт, мин ойон турдум. Киһим мин муус кыаһаан буолбут хаатыҥкабын дьиктиргээбиттии көрдө. Аһынна быһыылаах. Олорбохтуу түһээт, тэллэҕин анныттан эргэ тыс этэрбэс ылан биэрдэ.
– Маны
