brzmi, co się dzieje, jeśli osoba, na której najbardziej polegamy – i w związku z tym jesteśmy od niej zależni zarówno emocjonalnie, jak i fizycznie – nie spełnia swojej roli jako obiekt przywiązania. Przecież nasz mózg przypisuje jej rolę naszej bezpiecznej bazy, emocjonalnej kotwicy i bezpiecznego portu, do którego będziemy wracać w trudnych chwilach. Jesteśmy zaprogramowani na szukanie emocjonalnej dostępności tej osoby. Co więc się dzieje, jeśli ta dostępność nie jest nam konsekwentnie oferowana? Eksperyment Coana pokazał, że fizyczny kontakt ze współmałżonkiem może nam pomóc obniżyć poziom lęku w stresującej sytuacji. Dowiedzieliśmy się z niego także, że uczestniczki najbardziej zadowolone ze swoich związków odnosiły najwięcej korzyści za wsparcia współmałżonka.
Inne eksperymenty w tej dziedzinie przyniosły jeszcze więcej mówiące wyniki. Doktor Brian Baker, psychiatra i badacz z University of Toronto zajmuje się psychicznymi aspektami chorób serca i nadciśnienia – szczególnie wpływem konfliktów małżeńskich i stresu w pracy na ciśnienie krwi. W jednym ze swoich badań Baker odkrył, że dobre małżeństwo ma leczniczy wpływ na łagodną formę nadciśnienia: spędzanie czasu z partnerem obniża u chorych ciśnienie krwi do poziomu bardziej zbliżonego do normy. Jeśli jednak taka osoba nie jest szczęśliwa w małżeństwie, kontakt z partnerem wręcz pogarsza jej stan zdrowia; w towarzystwie współmałżonka ciśnienie chorego wzrasta i utrzymuje się na wysokim poziomie tak długo, jak długo partner jest w pobliżu! Z tego badania wysnuć można istotne wnioski, że jeśli bliska nam osoba nie spełnia naszych najbardziej podstawowych potrzeb związanych z przywiązaniem, doświadczamy chronicznego niepokoju i napięcia, przez co jesteśmy bardziej narażeni na różne przypadłości. Gdy jesteśmy uwikłani w romantyczną relację z kimś, kto nie stanowi dla nas bezpiecznej bazy, cierpi nie tylko nasze samopoczucie, ale również zdrowie fizyczne.
Wygląda więc na to, że partnerzy mają znaczący wpływ na naszą umiejętność dobrego funkcjonowania w świecie. Nie da się tego obejść. Bliskie nam osoby mają wpływ nie tylko na to, jak czujemy się sami ze sobą, ale także na to, na ile w siebie wierzymy i czy spróbujemy urzeczywistnić nasze nadzieje i plany. Partner, który spełnia nasze potrzeby związane z przywiązaniem i czuje się dobrze w roli naszej bezpiecznej bazy, może nam pomóc żyć dłużej w lepszym emocjonalnym i fizycznym zdrowiu. Z drugiej strony, osoba, która nie jest konsekwentnie dostępna i nie zawsze okazuje nam wsparcie, może działać na nas naprawdę destrukcyjnie, odbierać nam wiarę w siebie, dosłownie hamować nasz rozwój i szkodzić naszemu zdrowiu. Reszta tej książki poświęcona jest temu, jak znaleźć partnera, który może stanowić dla nas bezpieczną bazę, jak samemu stać się takim partnerem oraz jak wesprzeć swój aktualny obiekt przywiązania w przyjęciu na siebie tej zmieniającej życie roli.
JAK KORZYSTAĆ Z TEJ KSIĄŻKI
Ta książka może stać się twoim przewodnikiem w szukaniu odpowiedniej miłości i pomóc ci poprawić jakość twojego aktualnego związku.
Po tym jak zaznajomiliśmy cię z teorią, zapraszamy do zakasania rękawów i przejścia do działania. Na początek proponujemy określenie własnego stylu przywiązania, swojego miłosnego DNA. Następnie nauczysz się, jak rozpoznawać style przywiązania u innych. Kolejne rozdziały są zatem kluczowe, stanowią bowiem pierwszy krok do zrozumienia własnych, konkretnych potrzeb w relacji i tego, kto może być w stanie (albo zupełnie nie być w stanie) im sprostać. Przeprowadzimy cię przez ten proces krok po kroku, a następnie damy ci możliwość poćwiczenia nowych umiejętności.
W kolejnej części omówimy każdy ze stylów przywiązania bardziej szczegółowo. Dzięki niej lepiej zrozumiesz wewnętrzne mechanizmy rządzące każdym z nich. Te rozdziały mogą ci się wydać prawdziwym objawieniem, ponieważ pozwolą ci zobaczyć swoje własne romantyczne doświadczenia i doświadczenia osób z twojego otoczenia w innym, nowym świetle.
Część trzecia składa się głównie z ostrzeżeń. Dowiesz się z niej, jaką cenę emocjonalną możesz zapłacić za związek z osobą o drastycznie różnych niż twoje potrzebach związanych z przywiązaniem. Szczególnie dokładnie opiszemy problem pułapki, jaką stanowić może związek osoby lękowej z osobą unikającą. Jeśli już jesteś w takim związku i chcesz sprawić, żeby dobrze funkcjonował, przeprowadzimy cię również przez ten proces. Odkrywając konkretne potrzeby i słabe strony każdego ze stylów przywiązania (twojego i partnera), i podążając za naszymi wskazówkami i radami, będziesz w stanie sprawić, że obie strony twojego lękowo-unikającego związku poczują się w nim bezpieczniej. Jeśli natomiast zdecydujesz się taki związek zakończyć, poznasz problemy, które mogą przeszkodzić ci w realizacji tego planu, i dostaniesz kilka użytecznych wskazówek, jak przetrwać ból rozstania.
Wreszcie spróbujemy zajrzeć w umysły ludzi o bezpiecznym stylu przywiązania. Pokażemy sposób na skuteczne przekazanie konkretnego komunikatu stałemu partnerowi albo osobie, z którą dopiero zaczynasz się umawiać. Umiejętność efektywnej komunikacji nie tylko pozwoli ci w prosty i jasny sposób wyrażać swoje potrzeby, ale również uzyskać cenne informacje na temat twojego partnera, bowiem jakość odpowiedzi mówi bardzo dużo o danej osobie. Przyjrzymy się także pięciu strategiom rozwiązywania konfliktów, z których korzystają osoby o bezpiecznym stylu przywiązania, oraz zaproponujemy sposób na ich wyćwiczenie. Te rady mogą się okazać szczególnie pomocne dla wszystkich naszych czytelników o lękowym bądź unikającym stylu przywiązania – nauczysz się z nich, jak utrzymać zdrową i satysfakcjonującą relację. Nawet jeśli należysz do „bezpiecznych”, możliwe, że dzięki temu rozdziałowi poznasz kilka nowych sztuczek, które mogą doprowadzić do wzrostu twojego ogólnego poziomu zadowolenia ze związku. Są to umiejętności uniwersalne, które pomagają osobom o stylu bezpiecznym dobrze funkcjonować w świecie.
Mamy nadzieję, że wiedza o potężnej sile przywiązania w relacjach między ludźmi oraz o sposobach, w jakie możesz tę siłę okiełznać, zmieni twoje życie na lepsze, tak jak to miało miejsce w naszym wypadku.
CZĘŚĆ PIERWSZA. ROZPOZNAWANIE STYLÓW PRZYWIĄZANIA
3. Krok pierwszy: Jaki jest mój styl przywiązania?
3.
Krok pierwszy: Jaki jest mój styl przywiązania?
Jeśli chcesz wykorzystać teorię więzi we własnym życiu, pierwszym krokiem do tego jest poznanie siebie i bliskich osób z perspektywy relacji przywiązania. W tym rozdziale pokażemy ci, jak rozpoznać styl przywiązania aktualnego bądź potencjalnego partnera w oparciu o różne wskazówki. Zaczniemy jednak od bliższego przyjrzenia się osobie, którą znasz najlepiej – tobie.
JAKI STYL PRZYWIĄZANIA REPREZENTUJĘ?
Poniżej przedstawiamy kwestionariusz stworzony w celu określania stylu przywiązania, czyli sposobu utrzymywania bliskich relacji z innymi. Powstał on w oparciu o „Kwestionariusz doświadczeń w bliskich związkach” (Experience in Close Relationship, ECR) stworzony w 1998 roku przez Kelly Brennan, Catherine Clark i Phillipa Shavera. Jest to ten sam Phillip Shaver, który wraz z Cindy Hazan stworzył pierwszą ankietę do pomiaru stylów romantycznego przywiązania dorosłych (tak zwany quiz miłosny). Kwestionariusz ECR składa się z konkretnych krótkich pytań nawiązujących do określonych aspektów przywiązania u osób dorosłych. Aspekty te dają się zakwalifikować do jednej z dwóch kategorii: niepokoju i unikania w kontekście relacji. Kwestionariusz okazał się lepszy od oryginalnego quizu miłosnego, który polegał na tym, że badane osoby czytały listę twierdzeń i zaznaczały te spośród nich, które najlepiej odzwierciedlały ich doświadczenie. Poprzez rozbicie ogólnych
