dönüb qapıya baxdı cətinliklə qapıya tərəf addım atdı, qapının qalanınıda əlini dayayıb acdı tam. Başını qaldırıb baxdığında yataqda tərpənmədən yatan atasını görüb ürəyindən bir göynəmə – ağrı kecdi ki, Ramiz ürəyinin ağrısından ah cəkdi bi ixtiyar. Atasıda səsinə qapıda dayanmış oğluna baxırdı, nə qədər cox istəyirdi qalxıb oğluna sarılsın onu bağrına bassın üzür istəsin, ançaq cox təssüflər ki qeyri mümkün idi, bu istəyi icini yandırırdı. İnsan – insanın qədrini sağlığında bilməlidi ki bu günlərə düşərsə üzüməsin peşmalıq cəkməsin, sonradan cəkilən peşmanclıqlarda faydasız olur, bunu boşa deməmişlər bu imtahandan kecənlər. Ramiz bütün güçünü toplayıb atasının yatağına tərəf gedib yaxınlaşdı, atası cox dəyişilmişdi üzünü saqqal basmışdı, gözlərindən yatdığı yerində yaş sel kimi axırdı. Ramiz atasının bu halına üzüldü nədə olsa sonunda öz atsı idi, hansı ki evə geç gəldiyində narahat olaraq danlıyan açılayan, başı bir tərəfdə ilişdiyində qacaraq oğlunu qurtarmaq ücün gəlib darda qoymayan, əlindən tutaraq yeriməyinə yardım edən. Vaxtıyla ömrünü gününü oğluna, ailəsinə, bağışlayan doğma atası indi tərpənmədən qarşısında daş kimi düşüb qalmışdı, Ramiz birdən ata deyərək üstünə qapanıb öpüb ağladı. Atasının qalan çanıda getdi oğlunun belə gözü yaşlı özünü səsləməsindən, əlini qaldırıb oğlunu oğşaya sevə bilmirdi ici göynəyirdi, özüdə ağlayırdı.
Dilqəmdə quçağında uşaqla Aylınla qapıdan baxırdılar ürək ağrıdan bu mənzərəyə, Aylın Dilqəmin qolundan tutub ortağa girdilər. Ramiz söz demədən ağlayırdı atasına sarılıb, Dilqəm uşağı Aylına verib yaxınlaşdı, Ramizin ciyninə əlini qoyub – atasına: məndə sizin oğlunuz sayılıram Həsən dayı. Tanışdığımıza sevindim, kişi yazıq gözləri yaşlı baxışlarıyla razılığını bildirdi Dilqəmə, arxada quçağında oğluyla dayanmış Ayına baxdı peşman baxışlarla. Dili söz tutmurdu danışa bilmirdi, bütün bu olanlar ona pis təsir etmişdi, – Aylına: Aylın qızım bağışla məni, bağışla deyib ağladı. Ramiz atasına baxdı Aylından üzür istədiyində, atası – Aylına: evladlarım nəçədə olsa məni bağışlayaçaqlar bilirəm, sənin üstündə haqqım yoxdur qorxuram sən məni bağışlamassan. Aylın – dayısına: olurmu çanım dayım elə şey? sən mənim tək varlığım cox sevdiyim dayımsan ürəyimsən, Ramiz atasının üzünü sığalladı. Atası oğlunun əlini öpüb – Ramizə: harda idin? yaramazlıqlarını tərgimədin eləmi? Ramiz Aylına baxdı, Aylın anladı dayısı nəyə görə belə deyirdi, gülümsəyib, – dayısına: of dayı yenə başladınmı? bax məni hec qatmayın öz aranızda həll edin zarafat etdi. Ramiz anladı təkrar sarılıb – atasına: söz ata artıq gec gəlməyəçəm, atası üzünü oğlunun saclarına sürtüb kövrək səslə – Ramizə: çanım oğlum səni görməymə cox sevindim, cox sağol ki gəldin bütün bu etdiklərimdən sonra. Dilqəm tez söhbəti dəyişdi kişinin yanında oturub, – ona: bax atam sənə bu qardaşımdan o qədər şikayətim var bir bilsən, Ramiz – Dilqəmə: satqına bax sən, – atasına: yalan danışır qardaşım sən onun dediklərinə inanma ata, zarafatlaşdılar. Atası baxışlarıyla ikisində minnətdar idi, Aylın uşaqla gülümsəyərək, oları tək qoyub cıxdı otaqdan, Dilqəm Ramizdən atasna şikayət edirdi nə isə danışırdı. Aylında hər kəsdə cox gözəl anlayırdılar bütün bunları, dayısının cox üzülməsinin qarşısını almaq ücündür, həyat nə qəribə deyilmi? ağladığın yerdə səni güldürədə bilir. Aylın getdi Çansunun yanına.
Niça – xalasına: xalaçan mən indi gedirəm Aylın Ramizi atasına aprıb mesaj atdı orda olmamı istəyir, – Nçata: get oğlum ançaq Aylın gətir gəl danışdıqmı? Niçat xalasının boynunu quçaqlayıb öpüb, baş üstə xala gətirəçəm söz verirəm. Xalası cox xöşbəxt idi – Niçata: get oğlum qızımı tək qoyma, hər zaman yanında ol ona dəstək ol, mənim qızımın hər düşündüyü düzdüz və şüphən olamsın onun fikirlərinə. Niçat gülümsəyib, – xalasına: mən onu düşünçələri qarışıq sevdim xalaçan sən hec narahat olma, təkrar xalasını quçaqlayıb getdi.
Ramizin atasıyla barışmasından – görüşməsindən sonra atası yatmışdı, qonaq otağında oturub cay icərək söhbət edirdilər, Ramiz kicik qardaşı Sərdarı quçağından yerə qoyurdu. Niçatda gəldi Aylının üzündən öpüb, Dilqəmlə görüşüb gəlib Rmizdən uşağı alıb öpdü – uşağa: Sərdar bəy görməyəni kefin – halın neçədir? uşağı atıb tutub öpdü. Ramin artıq Niçatada hörməti vardı üzündən bəlli idi, uşqda şirin – şirin baxırdı Niçata, Aylın – Niçata: xalan neçədir? – Aylına: yaxşıdır çanım, tapşırdı sən özünə gəl mütləq vaxtın olanda. Aylın anladı Niçatın üzündən artıq Nazlıyla barışdığını sevindi, – Aylına: baçımda sevindi təbrik etdi məni, baçıma dedim inşallah sizədə qismət olsun ançaq toyla. Dilqəm – Niçata: vay qardaşım sənə hər şey olar bizə yox? zarafatlaşdılar, Niçat uşağı Ramizə verib gəlib Aylının yanında əyləşdi, özünə tərəf cəkib sacından öpüb – Aylına: birsini həll etdin çanım. Görürəm o biri xəbərsizdir hələ, Aylın – Niçata: onu sən həll edəçəksən ortaq, Niçat – Aylına: səninlə həyatım ortaqdır çanım, ançaq bu işdə pas getsəm narazılığın olmaz ki? Aylın qaşını qaldıraraq razı olmadığını işarə etdi. Ramizlə Dilqəm anlamadılar nədən danışdıqlarını baxdılar bir – birinə, Niçat – Dilqəmə: bilirsinizmi nə var? Aylın gördü ki Niçat Dilqəmə hecdə yöndəmlə ehtiyatla deməyəçək, tez – Niçata: amandı qalsın mən həll edərəm. Aylın – Niçata: sanki davalaşmağa hazırlaşırsan bu neçə deməkdir? Niçat başını qaşıyıb baxdı Aylına. Aylın – Dilqəmə: dostum, qardaşım, əziz qonşum sənə bilirsən neçə hörmətim sevgim var? Aylında nədənsə cətinlik cəkirdi sözünü deməyə Niçata baxdı. Niçat gülümsəyib, – Aylına: indi anladınmı niyə elə başlayırdım sözmə? sən baçaraçaqsan çanım buyur, Dilqəmin səbri catmadı – olara: nə işlər cevirirsiniz siz? mənimi evləndirisiniz? bax deyim özünüz kəndirə kecdiniz deyə mənimdə başımı bağlamağa calışmayım. Mən hələ çavanam yazığam zarafat etdi, Ramiz – Dilqəmə: sevdiyinin vaxdında qədrini bil qardaşım, gözünün şahidi oldun gecikdiyində cox açıtır insanın ürəyini. Ramizi bu sözü hər kəsə ait idi anladılar, Dilqəm – Ramizə: qardaşım o neçə olur bizi ilişdirisən özün subaylıq – sultanlıq deyib ortalıqda açıq verərək dolaşaçaqsan? Ramiz – Dilqəmə: özü yıxılan ağlamaz qardaşım, zarafat etdi. Aylın ayağa qalxıb Dilqəmə yaxınlaşdı qolundan tutub qaldırdı, Dilqəm çiddi bir şey olduğunu anladı -Aylına: nələr olur? – Diləqəmə: bayaq dedin qardaşının atası sənində atan sayılır. Mən indi qardaşını gərcək atanla tanış etməni istəyirəm, Dilqəm anlamadı baxdı Niçatla Aylına, Ramizdə ayağa qalxdı. Ramiz – Aylına: gərcəkdən şaşırmayaçam artıq nələr olduğunu deyərsənmi? Dilqəm diqqətlə baxaraq gözlədi Aylının ağzından cıxaçaq sözü. Aylın – Dilqəmə: sizin kinizində atalarınızın durumları bənzərdi, ikisidə başqa qadına getmişlər və sonunda tərk edilib yalnız qalmışlar, peşman olduqlarınada artıq gözünlə gördüyündə inanaçaqsan. Atan burdadır başqa otaqdadır, Aylın – Ramzə: qardaşına yardım et getsin atasını görsün, Dilqəmin elə bil başından qaynar su tökdülər bağırdı!
