vandag toe nog nie wat haar besiel het om huis toe te gaan nie, want liefde het sy nooit vir haar ma gevoel nie. By die huis het die polisie haar vasgetrek en sy moes vir die eerste keer kennis maak met die spesiale inrigtings waarvandaan sy gereeld sou dros en waarheen sy gereeld sou moes teruggaan.
Nagte in opsluitkamers was haar voorland. Dan die uitbreekkans, die klein rukkie van vryheid waarin drank, dwelms en orgies hoogty gevier het – totdat sy weer gevang is. Dit het ’n dodelike kringloop geword.
Totdat sy daarin geslaag het om vir goed te ontsnap. Later het sy by Vegter gehoor dat hul ma dood is. Sy het deel van die hawe se naglewe geword. Die matrose het haar beskerm en weggesteek. En sy was mooi.
Sy het besef sy kan met so ’n liggaam en gesig heelwat meer verdien en het ’n nagklubprostituut geword. Daar het dit beter gegaan. Met haar pragtige figuur en mooi gesiggie kon sy kies. Nog later het sy besluit sy kan makliker en meer geld verdien as een van die gesellinne by ’n klub.
Sy was twintig toe sy die dag by die gesellinklub se deure ingestap het om haarself aan te bied vir die ryk mans met hul blink motors. Dié klub het ’n goeie naam, is sy verseker. Meisies word teen vergoeding vir ’n aand gehuur om mans te vergesel. Dit moet die nuwe aansoekster goed verstaan. Daarvoor betaal die man, of die klant, ’n vasgestelde bedrag waarvan die werknemer, die meisie, ’n sekere persentasie as vergoeding ontvang. Ook Zia is dit baie duidelik op die hart gedruk dat niks immoreels van haar verwag word nie, en dat sy onder geen verpligting is om meer as net daardie diens te lewer nie.
Zia moes teken dat sy ongetroud is. Want dis belangrik. Mevrou neem nie getroudes in diens nie. Dis ’n beginselsaak. Die feit dat byna honderd persent van die klante getroude mans is, het haar beginsels nie aangetas nie. Zia moes haar ook bereid verklaar om roetine mediese ondersoeke te ondergaan.
Maar toe die veteraanmeisie van twintig die kantoor verlaat met die opdrag om dieselfde aand nog gereed te wees om te begin werk, was daar ’n mislike gevoel op die krop van haar maag. Te oordeel na die uiterlike is “Mevrou” alles wat sy wil voorgee om te wees: opgevoed, sjarmant, ’n dame. Binnekant is sy vrot – so voos as die slegste straatvrou. Want wat is die ergste: om jou eie liggaam te verkoop om geld te maak, of dié van ander?
Die skynheilige voorhangsel voor die ingang van die gesellinklub het Zia nie gebluf nie. Maar dit was deel van die mooi, gepleisterde grafsteen waaronder dit krioel van die wurms.
Want nie een gesellin glo aan die onskuld waarmee haar werk voorgestel word nie. Elke meisie wat by daardie deur instap, weet presies wat verwag word. Die betaling is bysaak. Daarvan alleen sal ’n ambisieuse meisie nie kan bestaan nie. Selfs die gewone straatvrou kan dalk meer as dit op een aand verdien. Dit gaan nie om die betaling nie, maar dat jy met mans in aanraking kom wat kan betáál. Die eintlike geld steek in die bykomende diens wat die slagaar van die sake-onderneming is.
Vier, vyf jaar het ongemerk verbygegaan. Dit het met haar goed gegaan. Sy was gewild en het gou geleer. Die meisie wat so ’n intelligente gesellin kon wees, so foutloos kon grimeer en smaakvol kon aantrek, wat later die etiketreëls van die welgesteldes op die punte van haar vingers geken het, sou nooit met agterstrate, verbeteringskole, die tronk en nagklubs verbind kon word nie.
Maar toe gaan dit minder goed … Die droom dat een van daardie mans haar eendag sou wegneem, werklik sou liefkry en met haar trou, het met elke verbygaande jaar vervaag. “Dankie vir ’n wonderlike aand. Ek soek jou beslis weer op wanneer ek kan,” was al waarop sy kon hoop.
En die geld wat so swaar verdien is, word nie meer nie. Dit rol weg tussen woonstel en winkels en ’n beeld waaraan verbete gebou moet word. En dit word ál moeiliker om al die kritiese oë tevrede te stel.
Net gisteraand het Mevrou met skerp oë gevra: “Wanneer laas het jy ’n ondersoek gehad, Zia? Jy lyk nie vir my heeltemal gesond nie.”
Haar antwoord was ontwykend, met ’n koudheid in die hart: “Ek makeer niks … voel net ’n bietjie grieperig.”
Mevrou was nie tevrede nie. “Ek verwag van my meisies om te straal. En jy straal lankal nie meer nie.”
Iets in haar wou breek. Sy wou die skynheilige vrou voor haar aan die nek gryp en dit uitskreeu: Verwag jy ek moet elke aand soos ’n jong, onskuldige bruidjie lyk … ék … ék wat al tien jaar lank nag vir nag langs ’n man slaap?
Haar antwoord was bedees: “Ja, Mevrou.”
“Wil jy miskien ’n rukkie met vakansie gaan?”
Die koudheid het gegroei en ’n soliede ysberg binne haar geword. Ander het ook al met vakansie gegaan … en moes uitvind hul plekke is intussen deur jonger, stralender meisies ingeneem.
“Nee, Mevrou. Dankie. Ek is … reg.” Sy het opgewek probeer glimlag. “Ek sal môre dokter toe gaan en iets vir die verkouetjie kry.”
Die oë op haar was koud. Opsommend. “Doen dit gerus, my meisie. ’n Siek mens kan nie werk nie.”
Sy was van plan om vandag dokter toe te gaan. Iets het haar vertel dit sal nie help om die besoek langer uit te stel nie. Maar toe kom Vegter hier aan … en sy sien haarself die eerste keer in jare deur sy oë … en in haar eie spieëlbeeld.
Toe hy van sy suster se woonstel wegstap, weet hy nog nie hoekom hy haar opgesoek het nie. Hy wil eers genoeg geld vir homself inpalm voordat hy Midas Hammond vertel waar – en wie – sy dogter is. As die koning van Babel een kyk na sy enigste dogter gegee het, is Vegter seker hy sal nie bereid wees om een sent vir haar te betaal nie. Maar diep in sy hart ken hy die antwoord, eien hy die vreemde soeke wat deesdae in hom is. ’n Behoefte aan iemand om mee te praat, groei ál sterker in hom. Maar sy suster is nie daardie persoon nie.
Vir ’n oomblik verskyn ’n paar betraande oë voor hom. Sy het soos ’n klein hondjie gelyk wat ’n onverdiende skop ontvang het. Sy het hom soos ’n boef laat voel. Maar hy is dit ook. Sy moet hom uitlos. Wat sukkel sy met hom? Hulle behoort tot verskillende bendes. Dit moet sy tog weet. Sy het hom gevra om na die koffiekamer of daardie huis te gaan as hy hulp nodig het. Maar hy sal nie. Wat sal hy by ’n ander bende wil gaan soek? Hulle kan hom niks meer bied as sy eie mense nie. Want die Jesus-bende werk verniet. By The Bats kry hy darem nog ’n deel van die inbrake en dwelmhandel se opbrengs. Hy moet geld in die hande kry, want hy wil wegbreek. Maar hy wens hy kon net met haar praat, ontslae raak van al die opgekropte emosies.
Maar hy kan nie na haar gaan nie. Sy sal vir hom preek, weer wil oorhaal om na haar bende oor te loop.
Hy steek sy hande diep in sy broeksakke. Dis nogal jammer. Hy dink hy en hierdie meisie het iets om vir mekaar te gee.
Hy staan reeds in die telefoonhokkie voordat hy dit besef. Lank kyk hy na die telefoon, vroetel dan in sy sak vir kleingeld. Hy sal Midas Hammond bel. Dis iemand om mee te gesels. En hulle hét dinge om oor te praat.
Maar Midas Hammond is oorsee, hoor hy. Hy sal eers oor drie dae terug wees. Hy sit die gehoorbuis onvergenoeg terug.
Hy stap weer aan, sien weer ’n ander prentjie: een van rus en vrede. Hy wonder hoe dit moet voel om ’n ordentlike huis te hê, ’n motor, ’n goeie werk, ’n deugsame vrou … een met sagte oë – nie daardie hardheid wat al soos ’n tweede vlies in sy suster se oë lê nie. Om ’n vrou te hê wat kan huil – regte trane omdat sy oor jou bekommerd is … Jesus, om so ’n vrou te kan hê … Jesus? Jesus …
“Jy is terug! Vegter, waar was jy? Hoekom lyk jy so?”
Die bendelid met wie hy ’n kamer in die agterplaas van die
