tog met oom Markus, asseblief, Renier. Hy is verskriklik koppig, maar hy sal na jóú luister.”
Renier draai na hom.
“Ek kan nie aan ’n ander man voorskryf hoe hy sy geld moet bestee nie, Samuel. Hy het baie meer verpligtinge as ek en my pa. Hy het vier ekstra mense om te onderhou, en jy moet nie daarvan vergeet nie.”
Samuel staan dikmond eenkant. Wat is Renier beter as hy? Hulle gaan tog albei groot landgoedere erf, en hy self kan nie eens ’n ou karretjie koop wat hy so graag wil hê nie. Hy het sy vriende op Harrismith al so te sê klaar vertel van die wa wat hy wil koop, en nou is die ou man so koppig. Daar is nog net een ander uitweg. Hy sal by sy ma neul totdat sý kop gee.
Hanna is onbewus van haar seun se gedagtes en streel liefderyk oor die blink leerbekleedsel.
“Dis ’n pragtige wa, Renier. Het jy die perde ook op die dorp gekoop?”
“Nee, Tante, dis my eie perde.” Hy kyk na Clara. “Wil julle ’n entjie met die wa gaan ry?”
Hy hoef niemand twee keer te nooi nie. Clara, Hanna en Samuel is vinnig in die landauer. Rosalie bly eenkant staan. Daar sal nie plek vir haar en oom Markus ook wees nie, maar sy gee nie om nie. Die landauer gaan Clara en Renier se bruidskar wees, en sy wil nie daarin ry nie.
Renier kom na haar toe.
“Jy kan in my plek gaan, Rosalie. Daar is nog een sitplek oop.”
Sy skud haar kop heftig.
“Nee dankie … ek wil liewer nie gaan nie. Ry jy maar saam. Clara en tant Hanna sal my nie daar wil hê nie.”
Sy blik vertroebel, maar hy sê niks. Hy knik net begrypend en draai dan om om by die ander aan te sluit. Hy gee aan die drywer die teken, en hulle trek op ’n rustige draffie weg.
“Dit gaan goed met die De Konings,” mymer oom Markus. “Dalk het hulle die wa net ter wille van Clara gekoop. Sy wou so graag ’n landauer as ’n bruidskar hê.”
“’n Donkiekar behoort ook goed genoeg te wees as mense mekaar regtig liefhet,” sê Rosalie en stap die huis in.
Oom Markus kyk haar diep ingedagte agterna. Sy is die laaste tyd so ernstig dat hy haar byna nie meer ken nie. Rosalie kom met oumenswyshede vorendag wat hy nie van haar verwag nie. Sy leef in haar eie wêreld waartoe hy nie meer kan deurdring nie.
Rosalie wil net alleen wees met haar hartseer en haar verlange. In die stilte van die groot huis wonder sy of sy dit nog veel langer sal kan verduur. Die situasie het nou al haas ondraaglik geword, maar dis nog net ter wille van oom Markus dat sy uithou. Sy kan hom nie in die steek laat nie.
Samuel en Hanna takel Markus gelyk. Die ou man is rustig besig om aan sy pyp te suig toe ma en seun op die stoep uitkom. Die son is al ’n ruk lank onder, en ’n uur gelede al is die werkery by die dorsvloer gestaak.
“Jy is baie onredelik teenoor Samuel, Markus,” begin Hanna.
Markus kyk skewekop na haar en Samuel.
“En hoekom nogal?”
“Jy weet self hoe graag hy daardie spaider wil hê, maar jy weier hom dit net omdat jy nie van Frank hou nie.”
Markus sug diep.
“Dis nie die rede nie, en jy weet dit so goed soos ek, Hanna. Dit sal net ’n hele spul onnodige geld uit die sak wees, en daar is nie eens perde om die ding te trek nie.”
“Daar is Danser en Harmonie,” praat Samuel vir die eerste keer. Rosalie is op pad stoep toe toe sy Samuel se laaste woorde hoor en sy steek vas.
Markus kyk nie eens na Samuel nie.
“As jy aan Harmonie raak, skil ek jou met ’n sambok af. Danser werk op die dorsvloer omdat jou pa met Poon weg is.”
Samuel frons vies.
“Sahara staan op stal of draf sommer net rond in die veld. Hy kan ook ’n bietjie begin werk.”
“Hy is my beste teelhings,” sê Markus en klop sy pyp teen sy skoen uit. “Ek was alreeds verplig om Danser te laat werk … iets wat ek gesweer het ek nooit sou doen nie.”
“Is daar nie ’n ander oplossing nie, Markus?” wil Hanna weet.
“As jý aan een kan dink, sal ek dit oorweeg.”
Hanna aarsel.
“Samuel kan twee perde saam met die waentjie koop.”
Markus kyk vinnig na haar.
“En jy dink dat ek só ’n voorstel moet oorweeg? Waar moet ek die geld vandaan kry? Jy en jou gesin kos my ’n aardige bedraggie sonder dat ek nog my hand in my sak moet steek vir verspotte luukshede.”
“Jy misgun my kinders alle luukshede, Markus,” sê Hanna ontevrede. “Jy weet dat ons van jou afhanklik is, en daarom weier jy hulle alles.”
“Jy weet dis nie waar nie,” sê Markus sag. “Ek doen wat ek kan vir julle, maar daar is perke aan my vermoëns.”
Samuel sien die gaping.
“Die oes was baie goed, oom Markus. Daar is mos nou weer geld.”
Markus kyk hom reguit in die oë.
“Nie ’n pennie wat jý verdien het sover ek kan onthou nie.”
“Moenie weer begin nie, Markus,” keer Hanna. “Jy het alreeds vir Frank weggejaag. Moenie my seun ook nog wegstuur nie.”
“Ek het hom nog nie weggejaag nie, maar as hy aanhou om net op my te teer, sal ek hom moet verplig om te werk vir sy inkomste.”
“Jy is harteloos, Markus.”
Die ou man lag vreugdeloos.
“Dan het jy nog nie met die lewe slaags geraak nie. Daar is nie ’n harder leermeester as die lewe self nie.”
Hanna sug.
“Gaan jy nou die spaider koop, of nie?”
“Nee.”
“Suinige ou vrek,” sis Samuel binnensmonds.
Markus kyk na hom.
“Pasop maar wat jy sê, ou seun. Ek herkou aan die gedagte om my testament só te verander dat jou ma die plaas erf vir so lank as wat sy leef, maar dat dit daarna aan Rosalie gaan. Moet jou nie té sterk uitdruk wanneer jy van my praat nie. Ek waarsku jou nou hier waar jou ma by is. Ek het geen respek vir jou nie, en ek is ook nie bang om dit vir jou te sê nie.”
Samuel byt sy bitsige antwoord terug en stap die huis in. Hy loop hom byna in Rosalie vas.
“Gestaan en afluister, nè?” sê hy onvriendelik en loop verder.
Rosalie word bloedrooi. Sy het nie bedoel om af te luister nie, maar sy kon dit nie verhelp om die
