санаатын иһинэн күтүөттэниэм дуо мин… Этэбин дии, наар аанньа!
– Тугуҥ кэмэлдьитэй, баҕаҥ хаһан да хаммат, хайдах буолбут дьахтаргыный? Тугуй ол, сирдиҥ дуу, хайаатыҥ дуу, Саҥарбаттар уолларын? Кимнээҕэр да үчүгэй ыал, кимнээҕэр да үчүгэй оҕо! Махсыым киһи сирбэт уола! Испэт-аһаабат, көрсүө-сэмэй, туруу үлэһит уонна эйиэхэ туох наада? Биэрискэ маладьыас эбит, дьолун мүччү туппатах!
– «Испэт-аһаабат»… эйиэхэ ол эрэ наада! Оттон мин хаатырга курдук үлэбэр эбинэ сатаан, эрэйинэн-муҥунан, муоста сууйааччынан кытары үлэлээн, суос-соҕотоҕун иитэн таһаарбыт оҕобор итиннээҕэр ордук олоҕу баҕарбытым. Ол ааҕыллыбат дуо?! – Аана ытамньыйыах курдук буолла.
– «Хаатырга?!» Эн суот туорааҕын тачыгыраппытыҥ «хаатырга» үһү! Билбэт буоллаҕыҥ тугун, хаатырга диэни! Уончака оҕону төрүү-төрүү колхуос-сопхуос сүөһүтүн сааҕар умса түс эрэ! Итирик-кутурук, аанньа үлэлээбэт, бардам эргин үйэҥ тухары моойгор олорт эрэ! Анараа дойдулаабыты мөҕүттэр сатаммат буолан баран, туһугар эмиэ абытай хаатырга этэ!
Сөдүөрэ иэдэс биэрэн, элээр-мэлээр көрүтэлээтэ, кистээн хараҕын уутун сотунна. Аана алҕаһы саҥардым диэн, иһигэр билиммитин да иһин, саҥарбата.
– Киһи-киһи туһунан хаатыргалаах. Харчы эрэ туһа диэн, хараҥа хонтуораҕа быыкаа хамнаска хачыгырайан, үйэбэр биирдэ соҕуруу баран сынньанным дуо? Эн ыарахан үлэлээх да буолларгын, хамнаһыҥ ботуччу, соҕуруу иккитэ баран кэллиҥ, босхо! Оо, мин биир эмэ баҕа санаам табылыннын диэн, оҕом үөрэхтэниэ этэ диэн, булбуппун барытын дьаптайан, хотунан-соҕуруунан хааччаҕа суох сырытыннарбытым, халтайга хаалан хааллаҕа… Баһа бата сатаан, булан-булан үөрэммит да үөрэҕэ баар, кыра кылаас учуутала! Орто үөрэх! Харчыны бараабакка, онно баҕас эрдэттэн бата сатыа этэ буоллаҕа! Сатаатар күтүөт үөрэхтээх буолуон сөп этэ! Эн оҕолоруҥ бары үрдүк үөрэхтэннилэр дии, үрдүк үөрэхтээх күтүөт-кийиит бөҕөтө! Миэхэ тоҕо сатаныа суохтааҕый?!
– Ол ону Үрдүк Таҥара бэйэтэ көрөн олордоҕо, туох да диир кыаҕым суох… Мин даҕаны отучча сыл ыарахан үлэҕэ эриллэн баран, бу арыыйда налыйан олоробун. Тугу да диир кыаҕым суох…
– Үрдүк Таҥаралара тугум иһин миигин накаастыырый? Ити кыыһы эҥинэ бэйэлээх үтүө уол бөҕөтө эккирэппиттэрэ, ханна баалларый? Дөйө бүгүйбүт баҕайыны булан олорор! Биир да үөрэҕэ суоҕу!
– Аньыы, хотуой! Накаастаабатаҕа буолуо, дьол тосхойбута буолуо. Кыыһыҥ иннин быһа саҥаран кэбиһээйэҕин! Өссө да эдэрдэр, көстөн иһиэ. Үөрэниэхтэрэ буоллаҕа дии, тугуҥ тылай бу дьахтар! Сирдэҕинэ, бэйэтэ араҕыа, эн онно орооһума! Олох орун оннун булларан иһиэ. Соҕотох кыыскын, ыл, киһилии тэрийиэх! Саата да бэрт!
Эдьиийэ Сөдүөрэ олохтоох, ыллыктаах намыын саҥатыттан Аана кэҥии түстэ. Кырдьык даҕаны, баҕар, букатыннаахтык эргэ тахсыа суоҕа, өйүн тутар ини! Бэйэ күнүн-чааһын кэтэһэ таарыйа, урууну тэрийиэххэ сөп эбит диэн санааҕа кэллэ. Сөдүөрэ киэҥ дьиэтигэр малааһынныах буоллулар.
Итинник сүбэлэһэн баран, дьахталлар куукула дьиэтин курдук мааны, барыта орун-оннугар ууруллубут дьип-дьап оҥоһуулаах, сырдык, аһары баран, сиэри таһынан ыраас дьиэҕэ киирэн,
