Аҕа. Семен Маисов

Чтение книги онлайн.

Читать онлайн книгу Аҕа - Семен Маисов страница 12

Жанр:
Серия:
Издательство:
Аҕа - Семен Маисов

Скачать книгу

дьиктиргээн, соһуйан, биирдэ кэлбит киһиттэн харчы ылбаппын диэн, ийэм сүүрбэ харчы биэрээри гыммытын саба сапсыйан кэбиспит. Ийэм: «Биир көстүүнү кыайан тулуйан көрбөтөҕүм, кулгаахпар наар оҕом «ийээ-э!» диэн ыҥырбыт саҥата иһиллэр курдуга. Туох гынаары ити оҕом барахсаны хаалларан, ыҥырбытын, ыһыытаабытын үрдүнэн кэлтим буолуой диэн кэмсинэ-кэмсинэ, дьиэбэр тиэтэйэн ахан төттөрү кэлбитим… Кэлбитим, оҕом тиэргэнигэр эдьиийдэрин кытта оонньуу сылдьара», – диэн билиҥҥэ диэри сонньуйа-сонньуйа кэпсиир. Ийэ сүрэҕэ диэн, хор, оннук!

* * *

      Тохсус кылааһы бүтэрэн баран, аҕабын уонна аҕам ийэтин сурдьа Ыстапаан уола Ньукулайы кытары уһун сайыны быһа бэйэбит туспа үс киһилээх илии сибэниэтэ буолан оттообуппут. Аҕалаах убайым иккиэн холобур буолар хоһуун үлэлэринэн баартыйаҕа киирбит хомуньуус дьон. Иккиэн кэпсэлгэ киирбит мургун отчуттар…

      От ыйыгар, уһун күнү быһа күн уота быһа көрөн, сирэйим тириитэ хатыра-хатыра хаҕыланан түспүтэ; ол курдук кыһыл этинэн көрөн кытарыҥнаан баран, килэччи оһон хаалбыта. Аны ол айылаах сиикэй эт курдук сирэйиҥ тириитигэр бырдах эмин хайдах да бистибэккин, аһытарын оҕото…

      Биһиги эҥээр сир-дойду ходуһата тиэхэникэнэн оттуурга улахан табыгаһа суох. Үксэ үрэх, күөл тардыыта, сиики сир буолан ньаалаҕай, кырдаайы сытайан үөскүүр. Дэлэҕэ үөн-көйүүр үгэнигэр төҥкөс гынан баран, турбут сиргин көрдөххүнэ оҥойон хаалыа дуо.

      Бастаан утаа улахан от охсооччулары, дьоммун тыын быһаҕаһа тыынан сырса сылдьыбытым, онтон үөрэнэн, сотору эриллэ хатан, букатын, төрүт хаалсыбат буолбутум. Дэлэҕэ охсорунан биллибит Ньукулай: «Бу уол киһи бэрбээкэйин быһа дайбыыра буолуо, олус чугаһаама эрэ… Эһиил баҕас бэйэҕит туспа оттооруҥ, мин моой сырыттахпына да сөп буолсу», – диэн күлүө дуо. Ол миэхэ ханнык да сопхуос дириэктэрэ хайҕаабытынааҕар ордук улахан хайҕабыл этэ.

      Күһүнүгэр тиийэн хатан, туох да омуна суох биир кэм өрө экчэҥкэлии, кыдьыгыран оту-маһы тутан-хабан көрө сылдьар буолан хаалбытым…

      Маҥнай, ходуһа таһаараары хороннор, уулара саҥа түспүт тыа уолба күөллэрин кытылларын, хоннохторун-быттыктарын сирийэн оттоон баран, сай ортото арыыга, Тэбиэлэһэр диэн сиргэ көһөн киирбиппит.

      Өрүс мыраанын үөһэ ыттан туран, охсубут хадьымалбыт киэҥин, тыһыынчанан бугул бачыгыраан турарын көрөн, ама, баччалаах киэҥ сири биһиги охсубуппут, оттообуппут буолуо дуо диэн, бэл, киһи итэҕэйиэ суоҕун курдуга…

      Ыраах, улуу эмчит, ытык кырдьаҕас Ньыыкан (номоххо киирбит норуот эмчитэ Никон Алексеевич Васильев-Ньыыкан) оҕонньор олорбут олоҕо, Логлоор хайата өрө үллэн, көҕөрөн көстөрө.

      Ыһыкпытын уон хонук баһыгар биирдэ бөлөрүүс тыраахтарынан Дьөгүөссэ диэн киһи аҕалан барара. Ыһык таһар тыраахтар сүтэ-сүтэ бирдьигиниир тыаһа, от-мас быыһынан элэгэлдьийэн иһэрэ үчүгэй да буолара…

      Хотуур ортото нэһилиэк сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ кэлэ сылдьан, «Өктөөбүр Суола» диэн оройуон хаһыатын аҕалбыта. Онно Маисов Семен Сергеевич

Скачать книгу