Төлкө. Николай Якутский

Чтение книги онлайн.

Читать онлайн книгу Төлкө - Николай Якутский страница 30

Жанр:
Серия:
Издательство:
Төлкө - Николай Якутский

Скачать книгу

style="font-size:15px;">      Сүөдэр тугу да саҥарбат. Кини Маайаттан куттанар дуу, саатар дуу курдук быһыылаах.

      – Сүөдээр, бу туох буолан, туох дьүһүнүн дьүһүлэнэн кэллиҥ?..

      Сүөдэр хараҕын уута икки иэдэһинэн сүүрэн түһэр, аргыый аҕай ытыһын көхсүнэн хараҕын уутун соттор.

      – Сүөдээр, оо, көһүттүм да этэ!.. Чэ, дьиэбитигэр киириэх! – диэн баран Маайа Сүөдэри, хонноҕун анныттан ылан, дьиэтин диэки дэгдэритэр.

      – Маайа, тохтоо!.. Ити дүлүҥҥэ олоруох…

      Маайа Сүөдэрдиин саҥата суох дүлүҥҥэ кэлэн олороллор. Сүөдэр сүр күүскэ үөһэ тыынан кэбиһэр:

      – Эн иннигэр хараҥа буруйдаах, халыҥ аньыылаах киһи кэлэн олоробун… Тойонум Дьаакыбылап кулуба туох хара санаалаах миигин манна ыыппытын билбитим эбитэ буоллар, эйигин бу алдьархайга киллэриэ суох этим… Ол баҕайы үтүө санаата киирэн, миигин ыал оҥороору гыннаҕа дии санаан, эйигин кэргэн кэпсэппитим… Онтум ханна баарый, хара санаатын толорторо ыыта сылдьыбыт эбит… Маайа, эн миигин өлөр да, кырбаа да – көҥүлүҥ…

      Маайа тугу да саҥарбат, Сүөдэр сирэйин өрө көрөн олорор. Кини бу киһини, бу саҥаны, оо, төһөлөөх аҕынна этэй!

      – Маайа, тоҕо тугу да саҥарбаккыный?.. Эйигин саакка киллэрбит киһини тоҕо кырбаабаккыный? – Сүөдэр ытамньыйан барар.

      – Кэпсээн ис, уоскуй! – дии-дии Маайа Сүөдэри уоскутаары кууһар.

      – Маайа, итэҕэй миигин, таҥара иннигэр этэрим курдук этэбин… Мин төһө да эйиэхэ тэҥэ суоҕум иһин, мин эйигин ис сүрэхпиттэн таптыыбын… Биллэн турар, эһиги, баайдар, ким элбэх баайдааҕы, халыҥ харчылааҕы таптыыгыт… Оттон биһиги, ыал хамначчыттара, дьадаҥылар сордоохтор, ыраас сүрэхпитинэн эрэ таптаахтыыбыт, биһиги ылсыһар-бэрсиһэр үппүт-баайбыт суох… эн бу дьүһүннээх таҥастаах-саптаах киһини тэҥнээх доҕор туттарыҥ биллибэт. Ол иһин бэйэбэр тиийинэр ыар санааны ылыммытым, – Сүөдэр уҥа илиитин көхсүнэн хараҕын уутун туора соттор. – Санаабын сорук оҥостон, аны биирдэ көрөн баран өллөрбүн диэн, бу дойдуга кэлбитим үс хонно. Эн ынахтаргын ыы тахсаргын ойуур иһиттэн одуулаһабын. Онон билэн, ити эн ынаххын бүгүн манна баайбытым…

      Маайа хараҕын уутун кыаммат. Кини кыра оҕолуу марылаччы ытаан барар. Өр соҕус олороллор. Маайа улам уоскуйан, Сүөдэриттэн ыйытар:

      – Бачча тухары тоҕо биһиэхэ киирбэтэххиний?.. Тугу аһаан сылдьаҕын?

      Кырдьыга, Маайа таптыыр кэргэним манна, ойуурга, олороро буолуо диэн хантан сэрэйиэҕэй! Оо, ону билбитэ буоллар, ама кини ас булан аһаппат, орон булан сынньаппат бэйэлээх буолуо этэ дуо?!

      – Эн дьонуҥ баайдар, мин курдук мара таҥастаах киһини дьиэлэригэр киллэрэллэрэ да биллибэт… Эйигин хайдах да гынан көрсөр кыаҕа суох буолан, ынаххын баайбытым. Эйигин бэйэтэ эрэ тахсыа дии санаабатаҕым… Хамначчыт кыргыттаргытыттан биирдэстэрэ эмэ кэллэҕинэ, эйиэхэ илдьиттээри гыммытым… Хата, дьоллоох эбиппин!.. Мэ, Маайа, бу бэргэһэлэнэрбитигэр кэтэрдибит биһилэҕиҥ, – диэн баран Сүөдэр Маайаҕа көмүс биһилэҕи уунар.

      Маайа кинини: «Ханна да ыытыам суоҕа!» – диэбиттии, икки илиитинэн ыбылы кууһан, эмиэ

Скачать книгу