ken mos almal vir Koert,” sê ek vir haar. “Hy’s nog te veel van ’n liggewig, hoe kan jy vir hom bang word? Jy praat nou sommer nonsens, Jocelyn. Hy’t dan altyd hier voor op die strand met Henrie gaan speel. En die olie van pikkewyne gaan was en sulke klas goed. Koert is so ’n saggeaarde kind. Nee wat, Jocelyn.”
Ek weet wat ek besig is om te doen. Ek wil die uitlating oor Koert teruglei na die vlak van ’n gewone gesprek. Wat wil Jocelyn van my neef maak? ’n Boer met vlesige oogbanke en dik nek wat sy beeste een vir een met ’n elektriese knuppel op die boud skok en by ’n drukgang inforseer? Die ding is, ék wil normaal bly. Binne ’n paar dae vertrek ek, waarna my lewe op sy kop gekeer gaan word. Dis waarteen ek nog probeer skop.
“Jy sal sien, Marlouw. Of liewer, jy sal maar self moet gaan kyk. Ek sê net wat ek self gehoor het. Krista is my suster se oudste en hulle is nie mense wat stories aandra nie. Hoekom sal sy nou vir my wil jok?”
“Ek sê nie sy’t leuens vertel nie.”
“Ons is ’n familie wat op ons eer gesteld is. Sy skryf vir my alles wat sy weet, want ek het uitgevra oor Koert Spies. Krista is mos al lank by die abattoirs daar. Vreeslik smerig, glo. Sy worrie oor siektes, maar daar’s nie ander jobs nie. Sy hoor wat in die distrik aangaan. Mense praat. En sy sê sy was een keer daar op julle pappie en mammie se Ouplaas. Maar moenie dink sy’t ooit vir Koert te siene gekry nie. Al wat sy sê is dat hy nou ’n man met mag geword het. Mense kom vra vir hom dinge en dan sê hy so en so. Hy het glo troppe skape en hy beheer die vleis wat inkom na die abattoir. Krista sê hy het ’n anderster soort mens geword, Marlouw. En daar’s nog ander goed ook. Daar’s glo mense wat eenvoudig verdwyn as hulle nie maak soos hy sê nie. Maar hieroor shut-up ek liewer. Dis nou nie vir my om te sê dit ís so, en dan te veroordeel nie.” Sy pluk aan ’n string wol om die bolletjie effens los te wikkel waar dit in haar geblomde sak vasgepak is.
“Van watter soort mense praat jy, Jocelyn?”
“Ek is baie lief vir jou suster. En mister JP vir wie ek ook sorrie voel, hoor. Ek sal alles vir hulle doen, jy weet mos, maar ek sal nie na daai land gaan om hulle kind vir hulle te gaan haal nie. Marlouw, jy moet jou kop laat lees voor jy dit aanpak.”
“Waar bêre Heleen haar sigarette?” Jocelyn wys met haar breinaald na die jungle room. Haar oë is so groot soos pierings, en verslae. Langs Heleen se leunstoel, gestoffeer met faux luiperdvel, is ’n snuifhoutboks wat nog deur ons oom Wallie gedraai is, ek herken die ding.
“Ek sal sorg dat jy by my siener uitkom om ’n voorspelling te kry, want ek sien jy gaan nie na my luister nie. Ek kyk in jou oë en ek sien jy’t jouself in ’n foolishness beyond words vasgeloop. Moenie gaan nie, Marlouw. Ek gee om vir julle, en vir jou ook.” ’n Emosie oorval haar sodat die sensitiewe toy pom met keffies teen haar wolpantoffel opspring.
Jocelyn kon nie meer helder dink nie, het ek daardie dag gereken. Nog later, toe ek besef dat Jocelyn my teen die waansin gewaarsku het, het ek my “rekening” hersien. Ver heen op daardie reis, diep in die binneland, het ek besef hoe naby ek aan die waansin gekom het. En al het ek uiteindelik nie mal teruggekeer nie, sou die gevolge van daardie reis my altyd bybly.
Maar nou, sal ek eers Jocelyn se siener besoek voor ek vertrek? Mammie kon ook so grondig twyfel en eerder haar vertroue op tekens plaas. Op haar doodsbed, haar vel soos uitgewaste moeselien, het sy voorspel hoeveel dae ná haar dood Pappie sou bly lewe. Op haar aandrang moes ek dit net so in haar Bybel neerskryf, langsaan Psalm 23, langs “die groen weivelde”, het sy versoek. Sy het dit tot op die dag reg gehad.
“Marlouw, kom hierso, kom laat ek jou palms sien.”
Ek loop stadig na Jocelyn, sy het haar massa swart breiwerk op die toonbank langs haar opgebondel.
Van vandag af maak ek vrede met Jocelyn. My hart het tog nooit teenoor haar verhard nie. Sy bleik haar omdat mense dalk iets oor haar gaan kry om te beskinder. Wat sê hulle nie alles wanneer jy hulle nie kan hoor nie? Ek lê my regterhand in hare soos sy gevra het.
“O, ek sien iets soos ’n yslike rugbyveld met spelers, holderstebolder. Daar is plasse, daar is ’n hele klomp woelwaters. En jy’s iewers tussenin. Kyk, hier loop jy sommerso deurmekaar.” Sy volg ’n lyn met haar nael, die lyn vertak en hou op en ’n tweede een loop regs ondertoe. “Hierso kan jy die los gemaal sien. Die reëls is totaal vergete.”
Ek weet dit gaan oor my voet, maar sy kan haar nie sover bring om dit te sê nie.
“Dis Koert se digression dié. Laat hy dit vir homself regmaak.” Sy fluister, haar asem vol spoeg en vanilla: “Laat hy self terugkom, as hy wil. Jy sal hom nie maak kom nie, Marlouw.” Sy hou my hand in hare, nie in die minste ongemaklik so digby my nie. En ek ook nie by haar nie.
“Jocelyn?” My stem breek sodat ek moet wegkyk van die liefde wat sy vir my gee. Haar hart is soveel groter as myne, Jocelyn Albertse kon my ma gewees het.
“What, my darling?”
“Ek moet gaan, dis al wat ek weet.” Ek kyk buitentoe. Die water het nou oor die swembadrand gestoot en begin dam op die grasperk wat die bad omraam. Die gras skyn slymgroen deur.
Sy bring my hand tot teenaan haar kloppende hart en laat rus hare nog lank bo-op myne. “Dis sy eie besluit, dis sy digression waarop hy homself gevat het. Orraait, Marlouw? Onthou dit net.”
Ons kyk albei op toe ons die voordeur hoor. Jocelyn laat my hand los. Henrie skiet uit die kombuis weg en blaf vir die bekende voetstappe. Dit sal Heleen wees. Ek retireer, Jocelyn neem weer haar breiwerk op. Heleen sal ons waarneem soos sy daaraan gewoond is.
“Is jy sterk genoeg hiervoor?” Sy wys met die breinaald na my voet: “Hulle sal jou nie respekteer nie. Dis nie ’n marshmallow-land waar almal ewe soet wag sodat die wit meneer eerste kan inklim nie. Het jy al gedink hoe daardie mense jou gaan sien? Jy kan ’n victim word.” Sy praat vinnig om klaar te maak. “Ek bedoel nie om jou te beledig nie, Marlouw,” toe sy sien hoe ek na haar kyk.
“Shame man, Marlouw, moenie dít nou van my dink nie. Daardie mense het self soveel behoeftes, dit weet jy. En wat beteken ’n cripple” – dat sy dit kan sê – “se lewe as jy eers so down en out soos hulle is. Ek druk dit maar net op jou hart. Krista sê daar sterwe elke dag baie ma’s en baie jongmeisies en baie kinders. Hulle het al opgehou om hul dooies te tel.”
Sy kyk my weer reg in die oë: “Nog iets: Sal jy kan cope as jy iets van jouself sien wat jy nog nooit gesien het nie? Het jy die mental strength? Ek weet nie. Wie van ons is sterk genoeg vir sulke goed?”
“Weet Heleen niks van dié dinge wat jy oor Koert gehoor het nie?”
“No. And it’s better like this. She loves Koert, she adores him more than anyone else. We must give her hope, Marlouw. That is all she needs. A little bit of hope dat die arme mens weer kan slaap.”
“En JP?”
“Mister JP.” Sy trek haar skouers op. Heleen kom binne met die trippelende hond agter haar skene.
“Ag, jirretjie tog, Marlouw,” en sy mik dadelik na my en soen my op albei wange soos sy dit hier in Brighton leer naboots het.
“Jocelyn, maak vir ons ’n lekker pot tee. Hoe ver het jy gevorder,” en sy kyk na Jocelyn se breiwerk. “Marlouw, bring jy vir my goeie tyding? Sal ons iets sterkers drink? Haal eerder vir ons ys uit, Jocelyn.” Sy tiek teen ’n pas, haar nek is uitgeslaan.
“Sit daai broek dan nie te los aan
