vir haar gesê het wat aangaan. Of sy sou minstens vir Klara gesê het, hulle is van altyd af baie, baie groot maats. En Klara weet beslis niks van enige so ’n moontlike verwikkeling nie.
Lettie staan op, haal die skryfblok uit haar lessenaar se boonste laai, en begin Christine se brief beantwoord. Sy doen dit so goed sy kan, hoewel dit beslis nie maklik is om so iets op papier neer te skryf nie. Sy kan net dink hoe Christine gaan bloos as sy die brief lees – dit sal seker vir Christine soos sonde klink, glimlag Lettie by haarself.
Sy plak die brief toe, adresseer dit en skryf groot agterop: PRIVAAT. Toe sit sy die brief by haar pa se tassie sodat hy dit die volgende dag kan gaan pos.
* * *
In April van Lettie se finale jaar is die oorlog in Europa eindelik verby. Twee van die mense uit hulle kontrei wat by die oorlog aangesluit het, die bywonerseun Gerbrand Pieterse en ou mister Ismail van die winkel se oudste kleinseun, sal nie terugkom huis toe nie. Vir Christine verwag hulle nou enige oomblik terug.
En die Italianer wat ’n ruk lank by Klara-hulle gebly het om die brug te bou en later in die dorp gehelp het met die bou van die nuwe kerk, is terug Italië toe. Mooie man, het Lettie gedink elke keer as sy hom ontmoet, mooi naam en van – Antonio Romanelli – en hy kon baie mooi sing ook, maar régtig ander dam se ganse.
Oral oor die land is feeste om die soldate terug te verwelkom. Ook Lettie se universiteitsmaats en kollegas in die hospitaal waar sy haar prakties doen, is in ’n feestelike stemming – die broer of pa of kêrel kom eindelik permanent terug huis toe.
Meneer Persoonlikheid (seker maar skewe deksel, dink sy soms) het nog nie aangemeld in Lettie se lewe nie. Maar hy sal kom, sê haar ma, sy moet net wag. Intussen werk sy hard om die beste student in haar klasgroep te bly – êrens moet ’n mens tog darem kan uitstyg.
* * *
Gedurende die Julievakansie van die laaste jaar van die oorlog kom Klara onverwags vir haar kuier. Lettie moet die hele vakansie lank prakties doen in die hospitaal, sy het ’n klein, koue kamertjie aan die suidekant van die personeelkwartiere. Klara slaap snags op ’n hospitaalmatras wat hulle bedags onder Lettie se katel inskuif.
Lettie sien nie veel van Klara nie. Klara het eintlik vir Henk kom kuier, hulle is verloof, hulle moet die reëlings vir die troue finaliseer. Maar laatnag as Klara terugkom van haar kuiers saam met Henk, of vroegoggende voor Lettie moet begin werk, lê hulle heerlik en gesels. Klara is regtig die beste vriendin wat ek het, dink Lettie. As ek eers ’n dokter op die dorp is en Klara is onderwyseres daar, kan ons weer lekker kuier.
Dinsdagaand nooi Henk vir Klara en Lettie om te kom musiek luister in sy woonstel. Hy koop vis en skyfies, wat hulle sommer uit die koerantpapier eet.
“Dis eintlik baie onhigiënies,” sê Lettie, “die koerantpapier, bedoel ek.”
“Moet dan nie die koerantpapier eet nie,” sê Henk. Hy het vrolike oë wat maklik lag.
Die aand in die bed toe die lig al uitgedoof is, sê sy vir Klara: “Jy weet, Klara, Henk is een van die aangenaamste ouens wat ek ken.”
“Ja-a, hy is nogal, nè?” antwoord Klara vakerig. “Dit was ’n lekker aand, maar nou is ek doodmoeg. Lekker slaap.”
Klara is só gelukkig, dink Lettie net voordat sy aan die slaap raak. Henk is regtig die perfekte man vir haar.
* * *
Donderdagaand vra Klara: “Lets, het jy ’n aandrok?”
“Ja, meer as een.” Sy voeg nie by dat hulle nog splinternuut is nie. “Hoekom?”
“Ons gaan môreaand dans.”
Lettie begin lag. “Jy kan met plesier een van my rokke leen, maar dit sal hopeloos te groot wees vir jou, en te kort.”
“Nee man,” keer Klara, “jy gaan dit aantrek, jy kom saam.”
Lettie is ’n oomblik stil. “Saam met jou en Henk?”
“En ’n kollega van Henk. Ek het hom nog nie ontmoet nie, maar Henk sê dis ’n gawe ou.”
“Klara …?” vra sy onseker. Kan dit werklik waar wees?
“Ag toe, Lettie,” por Klara, “ons gaan al vier saam, ons maak dit sommer net ’n lekker aand. Jy kán nie nee sê nie!”
Klara verstaan glad nie, dink Lettie. Klara weet nie eens dat sy eintlik die goeie fee is wat by Aspoestertjie opgedaag het nie.
“Goed,” stem Lettie stil in, maar haar hart begin vinniger klop. Gaan sy régtig dans – in een van haar aandrokke?
Die volgende middag, terwyl Klara solank gaan bad, sprei Lettie haar drie blinknuwe aandrokke op die bed oop. Watter een sal sy vanaand aantrek? Sy streel die sagte blou rok van haar eerste jaar – dan glimlag sy effens. In haar gedagtes hoor sy vir Annabel: “Lettie, dis só uit die mode! Dis só … 1940!” Maar dan weer, al haar rokke kom uit haar eerste drie jaar, daarna het haar ma begin aanvaar dat Lettie nie nuwe aandrokke nodig het nie. Of dalk het dit net te moeilik geword om materiaal vir aandrokke in die hande te kry.
“Watter een gaan jy aantrek?” vra Klara agter haar. “O, trek daardie donkergroene aan, dis pragtig!”
Die aand word ’n sprokie, Lettie word deel van die seepbel-bal wat oor die stadsaal se vloer gly, deel van die orkesmusiek wat deur haar lyf vloei. Haar maat vir die aand is bietjie lomp, later raak hy effens verspot en lag lekker vir sy eie grappies, maar hulle dans lekker saam.
Die lekkerste is die twee danse wat sy met Henk dans – hy dans goed en is heerlike, prettige geselskap.
Terug by die dokterskwartiere gesels sy en Klara tot in die vroeë oggendure. “Wanneer beplan julle om te trou?” vra Lettie. “Desember?”
“Ek weet nie, seker maar,” sê Klara.
“Jy klink nie baie opgewonde nie?” vra Lettie versigtig.
“Ek het net nog nie veel daaroor gedink nie,” sê Klara. “Ek dink ons moet nou gaan slaap, jy is môre op roep.”
“Henk is régtig ’n smart ou, Klara,” sê Lettie ná ’n rukkie.
“Mm,” sê Klara vaag, asof sy te vaak is om te antwoord.
Maar voordat Lettie aan die slaap raak, hoor sy hoe Klara rondrol, hoor sy hoe haar vriendin in ’n bondeltjie op die matras langs haar opkrul, hoor sy die gesmoorde sug.
Iets pla vir Klara, weet Lettie net voordat sy in ’n salige donkerte wegsink.
* * *
Die volgende oggend word Lettie wakker geruk deur haar skril wekker. Sy staan op, skakel die ketel aan en stap badkamer toe. Haar voete is seer van die ongewone oefening, haar oë brand van te min slaap. Dit gaan ’n lang dag word, dink sy.
Toe sy weer in die kamer kom, sê Klara: “Ek gaan vanaand my verlowing aan Henk verbreek.”
Lettie skrik haarself nugter wakker, haar hande vlieg na haar gesig. “Klara? Is jy seker?” vra sy verskrik. “Het jy baie goed nagedink?”
“Ja,
