sê Marco en lek oor sy droë lippe. Hoe sê ’n man nou vir ’n beeldskone meisie …
“Ek is nogal jammer vir hulle kleinkind, hy lyk alewig asof hy bang is iemand skop hom,” sê Rachel. “Weet jy hoe lyk hy?”
“Ja,” sê Marco. Hoe gaan hy vir haar sê hy hou van haar? Sou dit nie dalk makliker gewees het om dit op papier neer te skryf nie?
“En ou Luigi is snááks,” gesels Rachel voort. “Weet jy wat doen hy anderdag?”
Maar dis nie iets wat ’n man op papier kan neerskryf nie. Dis iets wat jy self vir die meisie moet sê – ’n man moet versigtig wees, haar reaksies takseer, aanpas by die situasie. Dis net dat hy geen ondervinding het met dié klas dinge nie, hy ken nie eintlik vrouens nie, net sy ma, hy weet nie eintlik hoe vroumense dink nie.
“Marco?”
“Ja, nee, nee, ek weet nie,” tas hy verward in die donker rond.
Rachel gaan staan botstil en draai na hom. “Marco, luister jy ooit wat ek vertel?” vra sy met ’n fyn glimlaggie. Haar mond is effens oop, haar lippe vol en blink.
Hy gaan staan ook stil en kyk af na haar, sy is beeldskoon. “Jy is pragtig, Rachel Rozenfeld,” sê hy.
Haar glimlag verstar, die skrik kom lê in haar oë.
Hy vee met sy hand oor sy hare. Wat doen hy?
Haar donker oë begin lewe. “Marco?” fluister sy onseker.
Hy voel hoe die deernis in hom opwel, hom byna oorweldig. Hy kan homself nie meer keer nie, hy steek sy hand uit en raak liggies aan haar wang. “Ek … jy is mooi, Rachel.”
Sy skud haar kop onbegrypend. “Marco?” vra sy in ’n sterker stem.
Ek het gek geword, dink hy vlugtig, ek is besig om alles op te mors. Nou moet ek maar deurdruk, besef hy, dis nou of nooit. En nooit sal nie werk nie. “Ek hou van jou, Rachel,” sê hy eenvoudig en skud sy kop effens. “Ek hou van jou soos … ’n man van ’n vrou hou. Jy is vir my …” hy haal sy skouers op, “… pragtig.”
Sy frons effentjies, haar gesiggie ernstig, haar oë byna waaksaam: “Ek is ’n Jodin, Marco.”
Vir ’n oomblik weet hy nie wat om te sê nie, hy het nooit verwag sy gaan só reageer nie. Maar dan sien hy haar fluweelgladde vel, die laaste strale van die son baai haar gesig in goud. “Ja, Rachel, ek weet,” sê hy.
Sy byt saggies op haar onderlip, haar tande blink. “En jy is Rooms-Katoliek.”
Hy knik en kyk weg, af oor die vallei wat ver onder hulle blouerig oopvou uit die skeure tussen die berg se tone. Waarheen sou sy mik?
“Marco, kyk vir my.”
Hy kyk stadig terug. Haar oë dra ’n ou weemoed diep binne, die lot van die uitverkore volk wat die uitgestote volk geword het in die nuwe Europa. “Ek weet ons godsdienste verskil, Rachel, maar dis nou te laat om daaraan te dink. Ek het jou gevind, ek wil jou beter leer ken,” sê hy.
Sy skud haar kop. “My ouers … jou ouers? Marco, dit … vriendskap kan mos nie werk op … daardie vlak nie.”
Hy knik. Sy is soveel ouer as haar vyftien jaar, dink hy, soveel meer volwasse as die giggelende meisies by die universiteit. “Jy is moontlik reg, Rachel,” gee hy rustig toe. “Maar hoeveel ek ook al ons ouers se wense respekteer, is dit ons lewens wat ons moet lei. Ek het oor die afgelope maande … nou ja, ek het lief geword vir jou. Dis nie iets wat ek kan keer nie. Of … wíl keer nie. Ek wil hê ons moet probeer, net … probeer.”
Haar hande gaan na haar gesig, sy druk hulle teen haar rooi wange aan, haar oë is groot en donker op hom.
“Jy hoef nie nou iets te sê nie,” sê hy sag. “Ek wou net hê jy moet weet hoe ek voel. Kom, ons moet begin terugstap, dis nou-nou donker.”
Hulle stap stil terug na die dorp, die wete van hulle woorde onseker tussen hulle.
Die vakansie is amper verby. Nog twee maal gaan stap hulle oor die bruggie en halfpad op na die kasteel. Nou is Rachel die stil een, Marco probeer die ongemak tussen hulle oorbrug met klein geselsies.
Ek was dom, dink hy in die nagte, elke nag, ek het my kanse verspeel, ek het te gou gepraat, sy het geskrik vir my. Sy is te jonk.
Maar op die laaste dag voordat hy weer moet teruggaan universiteit toe, staan Rachel skemeraand in die tuintjie agter die Romanelli’s se huis. “Kan ons gaan stap, vir oulaas?” vra sy skugter.
Marco se hart klop swaar deur sy lyf. Die vreugde wil-wil deurbreek, maar die onsekerheid oor wat sy wil sê, demp enige moontlike opwinding.
Hulle stap tot by die antieke bruggie oor die Bartolini-rivier. Daar steek sy vas. Sy kyk in die smal poort af na onder, na waar die smeltende sneeu en reënwater oor eeue en eeue heen ’n diep ravyn in die kranse oopgekloof het.
“Rachel?” vra Marco sag.
Sy tuur steeds in die kloof af. Die paadjie op na die dorp is net plek-plek te sien. “Die pad na ons dorpie is maar baie vol kronkels,” sê sy asof terloops.
“Selfs ’n kronkelpad lei altyd iewers heen, Rachel,” sê hy ernstig.
Dan draai sy na hom, haar oë groot en baie donker. “Ek wens dit kon werk, Marco,” sê sy swaar, “maar …”
Sy sug diep.
Hy gryp die strooihalm aan. “Want … jy voel ook soos ek?” vra hy.
Sy aarsel eers, knik dan. “Ja, Marco, ek voel ook so.”
Die vreugde breek deur sy lyf, dit maak sy kop veerlig, dit lig sy voete tot bo die donker mure van die kasteel, tot bo die Alpe-kranse wat majestueus bo hulle uittoring. “Dan is dit genoeg, Rachel,” sê sy stem gerusstellend. “Vir eers is dit genoeg.”
* * *
In die jaar 1938 begin Marco onderwys gee in Vader Enrico se skooltjie op die dorp. Hy neem die senior klasse, hy leer vir die kinders Latyn en matesis, Engelse letterkunde en musiek, sodat hulle nie meer na die groot dorp moet gaan vir senior skool nie. Nou kan soveel meer van die dorp se kinders geleerd wees, sê die mense tevrede.
En hy en Rachel gaan stap, byna elke skemertyd.
Die mense van die dorp sien hulle en praat saggies. Twee sulke mooi jongmense, twee mense van onse dorp. Maar ai, hoe nou gemaak met … Dan haal hulle die skouers op.
1938 word ook die jaar van die Anschluss, die jaar toe Hitler vir Oostenryk sonder omhaal by Duitsland inlyf.
“Dis net die begin,” juig Lorenzo, Marco se jongste broer wat ook nou op universiteit is. “Duitsland en Italië gaan die hele wêreld wys, julle sal sien.”
Marco frons. “Jy praat asof jy Hitler se optrede goedkeur?” vra hy ernstig.
“Natuurlik dink ek dit is reg, Duitsland is stelselmatig besig om terug te neem wat ná die Groot Oorlog by hulle gesteel is. Hitler is die sterk man van Europa
