nie?” vra Peet direk, stut sy gesig in sy hande, sy elmboë voor hom op die tafel.
Elsje sug en gee in.
“Omdat ek en Eugene woorde gehad het. Ek … hy wil hê ons moet trou voordat hy teruggaan universiteit toe.”
“En?” vra Peet sag, sy bloed ’n dreuning in sy ore.
“Ek besluit nog,” antwoord sy vinnig, vee haar mond met die servet af, staan op en draf die vertrek uit.
Maryn en Elsje het heelwat te doen in die dorp. Die kruideniersvoorrade van Damplaas is boomskraap en moet aangevul word. Maryn het besluit dat die benodigdhede vir die Kersete wat elke jaar op Damplaas gegee word, ook sommer nou gekoop moet word. Daarby het twee van die onderwyseresse wat Maryn al jare lank ken, vir haar en Elsje gevra om ’n laat middagete by hulle te kom geniet voordat die skole sluit en hulle met vakansie weggaan.
In die winkels help Elsje vir Maryn met die uitsoek van die kruideniersware en kontroleer die lysie wat Maryn al die vorige aand opgestel het. Kort ná eenuur is hulle klaar en besluit om sommer dadelik na die losieshuis te ry waar die onderwyseresse tuisgaan. Hulle bring ’n baie gesellige twee uur saam met die jong meisies deur, en dit val Elsje op en krap aan Maryn dat daar so baie nuuskierige vrae gevra word oor dié dokter Hoffman wat nou oom Frederik se nuwe stoetery gaan bestuur. Net toe hulle wil vertrek, kom Lilette uitasem by die losieshuis aan en kom staan by die ander op die sypaadjie onder die groot bome.
“Hoe gaan dit op Damplaas?” wil sy vrolik weet, en kry met ’n skud van haar koppie die rooi hare uit haar gesig. Haar oë is gretig op Maryn gerig. Dié maak asof sy onbewus daarvan is en sluit solank die motordeure oop. Dis Elsje wat die klein vroumensie antwoord, en wel met ’n glimlag wat boekdele spreek: “O, dit gaan baie goed met Marcel Hoffman,” sê sy tot groot vermaak van almal behalwe Maryn. “Jy sien, hy vul sy dae deur sy aandag ten volle te wy aan sy groot liefde …”
Lilette se oë vlieg ongelowig na Maryn, wat haar uitdrukkingloos bekyk.
“En dit is?” vra sy skril.
“Die Simmentalers, natuurlik,” antwoord Elsje onskuldig en ontlok ’n teësinnige glimlaggie van Maryn. Die ander skater dit uit, reeds ten volle op die hoogte van Lilette se onblusbare belangstelling in haar gewese aangetroude neef. Sy betrag dan ook vir Elsje met ’n fyn laggie.
“Ja,” sug sy vroom, “dis ook maar goed dat hy so opgaan in die diere, want as jy nou sy geskiedenis ken, sal jy ook weet waarom ménse hom nie baie amuseer nie …”
Sy het nou almal se volle aandag en benut dit terstond. Ook Maryn staar haar aan met ’n uitdrukking van intense konsentrasie.
“Ja-a …” sê sy weer met ’n stembuiging wat siele kan uittrek, en kom leun met haar heup teen die linkervoorkant van die motor. “Julle sal julle nie kan indink wat hy alles met daardie vrou van hom deurgemaak het nie! Haai, sy’s nou wel my eie niggie, oorlede en als, maar ’n mens kan maar nie vergeet van alles nie!”
Elsje sien die stryd op Maryn se gesig, en kom haar tegemoet.
“Wat het gebeur?” vra sy saaklik.
“Vra liewer wat het nié gebeur nie,” val Lilette met smaak weg. “Die arme man het al sy dae gehad! Ek het altyd vakansies na hulle toe gegaan, want my eie mense is lankal dood. So het ek baie dinge gesien – te veel, sou ek sê. Nee, dié Christine was iets ysliks! Met niks, hoor julle, met net mooi niks was sy tevrede nie. Sy wil ’n nuwe huis hê, maar kry sy die huis, wil sy ’n groter een hê; kry sy die groter een, maak die ruimte haar bang; wil sy ’n huis hê met ’n swembad in die binnehof, dan kry sy een. En dan, moet julle weet, bekommer sy haar gedaan dat sy dalk sal inval as Marcel nie tuis is nie, en wat dan? Want sy kan nie swem nie! Ek het haar een hele week lank probeer leer en toe sê sy sy voel verspot, ons moet dit liewer staak. Verder wou sy ál Marcel se aandag net vir haarself hê, en het sy in sak en as gesit elke keer as hy moes uitgaan in sy groot praktyk. Watter man, vra ek julle, kan dit hou?”
Sy laat die laaste vraag soos die slotwoorde van ’n orakel in die lug hang, kyk gewigtig van die een na die ander en vang oplaas Maryn se blik vas, met ’n tikkie selfvoldaanheid in haar eie.
“Maar hét hy dit toe gehou?” vra Maryn ernstig.
“O ja, hy moes maar. Hy glo nie aan egskeiding nie, sien. Wat hy het, hou hy. Maar ek dink veral ná klein Marcus se geboorte het hy menigmaal daaraan gedink om die kind eenvoudig te vat en te waai. Christine was so besorg oor haarself, maar glo my, sy het nie juis na die kleintjie omgesien nie. Toe was die swembad skielik nie meer ’n gevaar nie en het sy geprotesteer toe Marcel dit wou omhein – dit sou haar glo beklem laat voel. Goed, het hy toe gesê, maar wee jou as die kind hier inval. Aag, dis nog eeue voordat hy sal kruip, wat nog van loop, wat nog van slim genoeg wees om te loer wat in die swembad is. Só was haar antwoorde altyd. Heeltemal ongebalanseerd was sy. Sy het selfs gereken Pote kan maar kyk dat die kind nie inval nie! Sies tog, hy sou ook, weet julle, as hy net dáár was … Maar die dag toe Pote wel op die kind afkom, was dit klaar te laat. Christine het gelê en slaap; sy was moeg en het slaappille gedrink sonder om eers te dink dat die kleintjie ook kan wakker word en begin ronddwaal.
“Ewenwel, Pote het daar gestaan en tjank tot Marcel van sy spreekkamers langsaan gekom het om te kom kyk wat aangaan. En toe ek van ’n vriendin af kom, het Marcel nog daar langs die swembad gesit met die kind in sy arms en die hond wat so saggies tjank en Christine wat nog altyd slaap in die kamer …”
Dis asof die afgryse op die ander meisies se gesigte haar tog tot nadenke skok, want sy bring een handjie na haar mond en sê: “Haai, ek weet nie of ek oor hierdie dinge moet praat nie …”
“Jy het klaar,” sê Elsje sag, en toe direk: “Wat het van Christine geword?”
Lilette huiwer ’n oomblik, antwoord toe tóg maar: “Sy het haar te pletter gejaag teen die hekpaal by hul huis. Nou ja, ek was nie baie danig met haar nie, maar dit was verskriklik. Marcel was weke lank soos ’n besetene. Tot Pote het dit nie naby hom gewaag nie. Hy was doodstil, dié Marcel, maar skoon berserk, dié verseker ek julle. Hy het alles verkoop, tot die laaste kopspeld, en toe is hy en die hond Duitsland toe.”
“Hoe vreeslik tragies,” sê een van die meisies, en die ander knik instemmend. “’n Mens kan jou soveel verdriet amper nie voorstel nie.”
“Nee,” sê Lilette meteens heeltemal ernstig, “dit was moeilik genoeg om dit te glo toe dit gebeur het. Maar nou is alles verby. Tot siens hoor, ek kom kuier een van die dae vir julle op Damplaas!”
Die eerste ent van die pad Damplaas toe praat nie een van die twee ’n woord nie; Elsje merk net Maryn se hande wat om die stuur klem, en haar kakebeen wat styf vorentoe gestoot is, en sy draai haar kop weg en glimlag by die venster uit. Sou Peet weet? wonder sy.
Hulle is feitlik regoor die Ou Huis se voorstoep toe dit gebeur. ’n Meerkat vlie ylings oor die pad uit die digte gras, en in ’n oogwenk – maar te laat – sien Maryn dat Pote in volle vaart op die diertjie se spoor is. Sy trap rem dat die stofwolke staan en haar veiligheidsgordel seer oor haar bors strem en Elsje vervaard na haar gesig gryp, maar die motor tref die hond tog skrams. Hy word eenkant toe geslinger en bly doodstil in die lang gras langs die pad lê.
Maryn bring die motor byna dwars in die pad tot stilstand, en die meisies sien met die haastige uitspringslag dat die linkerkantste modderskerm ’n lelike duik het.
“Ag hemel!” sê Elsje, en draf toe agter Maryn aan na waar die hond lê.
“O
