“Dit sal lekker wees, dankie, Miggel.” Die man het ’n lang sug gegee en eers toe hy die koffie het, toe kom dit uit dat hy eintlik oor Christie kom kla het. “As ek net geweet het wat hy vir hulle sê en wat hulle vir hom sê, Miggel. Hulle word by die dag meer ontevrede en Christie maak soos hy wil. Hy weet baie goed ek kan nie sonder hom klaarkom nie. Die goewerment het hom gehuur om saam met hulle as tolk en hulp tot hier te kom en tot daardie dag toe is hy betaal. En wat gebeur? Toe hulle op die kaai staan, loop hy eenkant toe en laat my net daar staan en ek ken nie een woord Italiaans nie.”
“Dit het seker maar geneuk, ja.” My kop was by Mirjam. Dinge sou gepraat moes word. Dringend.
“Dit verplig my net daar, sonder magtiging, om sy dienste met ’n verdere ses maande te verleng en ek bied hom ag pond die maand aan, wat hy weier, want sy prys is toe tien pond die maand plus sy eie twintig akker kroongrond en al die ander voorwaardes van immigrasie. Ek moes hom dit sonder magtiging toestaan, alhoewel ek onmiddellik aan Mister Laing geskryf het om die omstandighede te verduidelik. Maar op die ou end kan dit dinge wees wat teen my tel.”
“Gelukkig sal Mister hom nou darem nie vir die volle ses maande hoef aan te hou nie, ses maande lank sal die goewerment nie met die skip draai nie.”
“Nee. Maar ek kan nie langer as oormôre, as Donderdag, hier op die platrand bly nie. Ek moet terugkom by my kantoor en terselfdertyd kan ek nie vir Christie net so hier alleen met hulle los nie.”
“Vat hulle saam terug en slaan die tente weer langs die meer op, dan is hulle sommer by die kaai.”
“Ek het geen magtiging om dit te doen nie, Miggel. Hulle sal eers hier moet bly en jy sal eenvoudig vir Mister Christie moet bystaan.”
“Wat? Mister se verstand is aan die swik as Mister dink ek gaat hom bystaan. Ek het gesê ek sal help om hulle terug te kry tot by die water, maar verder wil ek met hulle niks te doen hê nie. Tensy …” Ek weet nie waar die gedagte vandaan gekom het nie, maar toe ek my kry, toe staan die idee soos ’n oop hek voor my. “Tensy Mister my mý prys ook betaal.”
“Watse prys?” Hy was versigtig.
“Twintig akker kroongrond. Gee my twintig akker kroongrond onder dieselfde kondisie as vir die vreemdes, en ek help Mister Christie nag en dag totlat die skip kom.”
White het vinnig gekeer. “Wag nou, Miggel, jy weet baie goed dat dit nie moontlik is nie, ek kan nie sommer kroongrond sit en uitdeel nie.”
“Maar daar kan vir Mister Christie uitgedeel word.”
“Hy word beskou as ’n immigrant.”
“Ek sal die geld nou aftel en neersit.”
White het sy kop geskud. “Nie eers teen dubbel die prys nie, Miggel. Hierdie grond is vir immigrante uitgesit. Maar as jy vir my die waak oor Christie en die Italiane hou totdat die goewerment oor hulle lot besluit het, belowe ek jou om my ore en oë toe te maak as daar ooit weer gepraat word oor Silas Miggel wat onwettig op kroongrond bly.”
Dit was soos ’n present wat voor my neergesit word, maar wat ek nie kon waag om te vat nie omdat dit ’n strik ook kon wees. Aan die ander kant kon dit die grootste geluk wees wat ooit in my pad kom lê het. “Meen Mister nou lat as ek Mister Christie met hulle help tot die skip kom, ek vir die res van my lewe op die platrand kan woon?” Ek het dit gevra asof dit niks is nie; as dit ’n strik was, moes hy self daarin trap.
“Ja.”
“En wat gebeur as Mister môre, oormôre omkap en sonder sê bly lê?”
“Ek sal aan Mister Laing skryf en voorstel dat jy as hulp vir Christie aangestel word in ruil vir die reg om hier te bly.”
“Dan kom laai die skip hulle en die goewerment sê: Silas Miggel, jy moet trek, ons is nie meer verleë oor jou nie.”
“Ek sal voorstel dat die reg vir die res van jou lewe aan jou toegestaan word.”
“Nee, nie vir die res van my lewe nie, vir die res van Mirjam se lewe. As die kroon dit aan my gee, was ek elke aand al wat Italiaan is se voete en sit hulle nog in die kooi ook. Christie se voete ook.”
“Ek sal skryf en voorstel dat jy, sowel as Mirjam, lewensreg kry op die platrand.”
“Mister sit nie nou vir my en lieg omlat Mister verleë sit nie?”
“Ek gee jou my woord.”
Ek het die present met al twee my hande gevat en vir die eerste keer in my lewe geweet wat dit is om ’n gemoed vol sekerheid oor ’n blyplek te hê. Nooit het ek regtig geweet hoeveel tyd daar op die platrand vir my en Mirjam oor was nie, waar my kooi sou staan as ek die dag moes reglê vir die engels om my siel hemel toe te vat nie, wat van Mirjam moes word nie. Ek het op daardie oomblik gevoel soos een wat jare lank in die wind gestaan het en skielik skuilte kry. Goed, die platrand het nie Poortland se water of geilte gehad nie, maar die platrand was mý plek. Op die platrand het ’n patat geswoeg om te rank en ’n mielie om te kop. Jy leer maar om nooit sonder ’n sak en ’n skepding te loop nie, vir elke bietjie mis langs die pad; maak nie saak of dit os of olifant of bosvark s’n is nie, jy skep en loop werk dit in die aarde in.
“Dan maak ons so,” het ek vir White gesê en hom my hand gegee. “Ek sal vir Mister hier instaan en Mister Christie met die Italiane help.”
Toe White loop, het ek Mirjam ingeroep en haar oorkant my aan die tafel laat kom sit. “Ons gaat nie rusie maak nie,” het ek vir haar gesê. “Waar daar elke dag rusie in ’n huis gemaak word, het die duiwel sy intrek geneem en die duiwel gaat nie hier losies kry nie. Daar het vandag ’n goedheid na ons toe aangekom, maar voor ons daaroor praat, gaat ons eers ander dinge uitpraat. Ek wil weet waar jy vanmôre was.”
Sy het my reguit in die gesig gekyk en die verset was dik in haar stem toe sy my antwoord: “Ek was Bos toe. Ek het vier bloubokkiestrikke gestel en vyf bosbokstrikke.”
“Nege strikke? Vir wat?”
“Die mense sit sonder kos, Pa. En ingeval Pa wil weet of daar enige van die Italiane saam met my Bos toe was, kan Pa maar gerus wees, daar was nie.”
Sy het my gesê wat ek wou geweet het, maar iets aan haar het vreemd gebly, ’n opstandigheid wat ek nie in haar geken het nie. Ek weet wanneer sy nukkerig is, dit was nie nukkerigheid nie. “Wat hinder jou, Mirjam?”
“Niks.”
“Moenie my ’n dwars antwoord sit en gee nie, Mirjam! En moenie lat hierdie tafel tussen ons ’n klipbank word nie. Ek ken vir jou, sê wat jou hinder.”
“Dis nie wat mý hinder wat die moeilikheid maak nie, dis wat Pa hinder. Noudat hier elf tente kom staan het, word ek erger as ooit tevore opgepas omdat Pa met dinge in die kop en in Pa se hart loop oor my, en Pa dink ek weet dit nie. Pa dink ek is nog altyd tien jaar oud. Ek is nie.”
Waarvan het sy gepraat? “Watse dinge?”
“Baie dinge.”
“Soos wat?”
“Elke keer wat ’n man net na my kant toe kyk, wil Pa geweer gryp. As Pa om hierdie platrand die hoogste muur kon pak om my binne te hou en die wêreld buite, het Pa nou opgestaan en gaan begin klippe aandra.”
