staan daar, duime in die lug asof hy vra: So, is alles oukei? Maar Gustaf draai sy gesig weg.
Astrid glimlag nie meer nie. “Mag ek ’n voorstel maak alvorens jy finaal besluit? Want ek moet oop kaarte met jou speel, Gustaf.”
“As jou eerste kaart die A van skoppens is, kan jy dit fly.”
Astrid beduie met haar hande. “Ek sal met Lothar praat, maar hy gaan al sy whiskey on the rocks opgooi.”
Sy staan op, druk verby Anton en praat bekommerd op haar selfoon, haar taal nou deurspek met Engels.
Anton probeer: “Pella, as Adrenalien die silwerdoek tref, gaan ons met ’n nuwe omslag uit! Hulle oorweeg glo spesiale effekte in jou film, soos daardie stuk waar die spook teen die trap afsweef! Dink net, ons vat ’n still shot uit die film van daardie einste spook en dan is dit die voorblad.”
“Daar is nie ’n film nie, Anton.”
Anton vryf sy hande. “Kyk, Astrid wou oorspronklik die draaiboek skryf, maar …” Hy kyk oor sy skouer en praat dig teen Gustaf se oor. “Lothar dink nog nie dat Astrid iets alleen kan skryf nie. Maar twee koppe is beter as een! En met Mandie …”
“Watter deel van ‘nee’ verstaan jy nie, Anton?”
Hy probeer weer. “Jy kan saam met Mandie skryf … Sy wil jou hoeka vanmiddag kom sien, sy is ’n moerse fan van jou en sy het blink idees oor hoe om die storie aan te pas vir die kamera!”
“As ek kyk wat met Edgar Allan Poe se romans aangevang is op film … Eliza Graves! Shit! Daardie gekraak wat jy hoor, is Poe wat in sy graf omdraai!” Hy kyk na die naald in sy hand. “Verpleegster! Ek wil huis toe gaan!”
Anton maak hulpelose gebare. In die gang hoor Gustaf hoe Astrid driftig met iemand praat, seker Lothar, maar hy kan nie die woorde behoorlik onderskei nie. Dit is die een keer in sy lewe dat hy opstaan en vir homself baklei.
Elisma sou trots gewees het op hom. En hy sê skielik: “Weet jy wat?”
’n Sprankie hoop op Anton se gesig.
“Die naam Sterretjie pas nogal by daai meisie, nipples en al. Maar sy en Amanda Hoesenpoep skryf nié my storie nie!”
4
Die verpleegster het pas ingekom en die ligte afgeskakel. Net flou bedliggies brand hier en daar in die hospitaal. Hy weet hy sal nie vanaand ’n oog toemaak nie.
Die man oorkant hom kreun aanhoudend van pyn, terwyl die jong vrou in die bed skuins links van hom kort-kort wakker skrik uit ’n nagmerrie, maar nie voor sy ’n allemintige gil gee wat almal wek nie.
Al waaraan hy nou wil dink, is hoe hy en Elisma mekaar twee jaar gelede ontmoet het. Dit is al wat die warboel gedagtes wat vasgeroes het in sy onderbewussyn kan olie gee. Hy sal hom soontoe moet verplaas as hy nie besete wil raak nie.
Die ontmoeting was in Edgar Allan Poe se huis in Philadelphia, die een waarin hy The Murders in the Rue Morgue geskryf het. Dit is glo sy enigste huis in die stad wat nog staan.
Gustaf het na die huis gestaan en kyk en probeer dink hoe dit vir Poe was om daar te gebly het, al was dit hoe kortstondig.
Was dit nie Graham Greene wat die volgende gesê het nie? “Writing is a form of therapy. I wonder how all those who do not write, compose or paint can manage to escape the madness, melancholia, the panic and fear that’s inherent in a human situation.” Hy het verstaan hoe Greene moes gevoel het, want hier waar hy nou gestaan het, het hy geweet hy wil ’n riller skryf, maar hy kon nie die besonderhede uit sy kop loswoel nie. Dit het vasgesit soos knapsekêrels aan ’n kakiebroek. Hoe harder hy probeer het om dit los te maak en hom daarvan te bevry, hoe stywer klou die onkruidhakies.
Elisma. Sy het die naam groot en duidelik in die besoekersboek in die voorportaal geskryf sonder om ’n van by te sit, asof sy nog na een soek.
Hy sou eers later verneem dat sy saam met ’n lawwe toergroep deur Amerika getoer het. Hulle wou glo nie gaan na “die muwwe ou huis van ’n skrywer van wie niemand al ooit gehoor het nie,” daarom het sy maar besluit om alleen by Poe se Philadelphia-huis besoek af te lê.
En só sou hulle ontmoet. Amper soos in ’n romkom – daardie afkorting vir die genre wat hy (en Elisma!) so verpes. Romantiese komedies.
Elisma is ’n pragtige naam. Hy sou later een van die karakters in Adrenalien na haar noem, al was sy nie baie gediend daarmee nie.
“Sy het niks met jou te doen nie, Elis. Ek is net mal oor die naam!”
Al die ander mense het húl vanne bygeskryf. Toe skryf hy onder haar naam: Gustaf, actually with a surname. Prinsloo. Johannesburg. South Africa.
Nogal cool, het hy in daardie stadium gedink.
Toe sien hy haar eenkant staan. Beeldskoon, soos dit ’n heldin in ’n riller betaam. Blonde hare, groot amandelvormige oë en ’n voorkoms wat hom aan sy gunsteling-aktrise, Emma Stone, herinner het. Sy het min grimering gedra, want daardie mooi gelaatstrekke het nie optert benodig nie. En twee klein oorbelletjies, subtiel, net dotjies wat haar mooi ore beklemtoon.
Ha-ha-ha. Ja, hy het geweet dat hy later daaroor sou lag. Wie sien ’n meisie se ore raak? Gewoonlik is dit hande of voete of, nou ja, borste. Maar ore! Toe skryf hy in die oop ruimte in die besoekersboek waar haar van moes gestaan het: With the beautiful ears. Hy het mos geweet sy sou nie weer in die boek skryf of daarin kyk nie.
Hy sien haar weer soos tóé. Sy kyk terloops na hom. Hy kan agterkom dat sy hom opgemerk het hier in Poe se huis. En toe sy die derde keer na die boeke agter hom staar, toe weet hy: Elisma-sonder-die-van hou van wat sy sien.
Gustaf kyk na die brosjure wat verduidelik wat Poe glo waar gedoen het. (Iemand het eendag vir hom gesê baie van die kamtige waarhede is blote versinsels om die besoek vir toeriste interessanter te maak, in die hoop dat hierdie besoekers ander besoekers daarvan sou sê.) Toe val sy oog op die inskrywing wat noem dat die huisbewoner moontlik The Cask of Amontillado hier uitgedink en geskryf het. Dit is een van sy gunsteling Poe-verhale. Dit gaan oor wraak. Verskriklike wraak, soos net in Poe-verhale kon gebeur. Die verteller het sy vyand half dronk, half waansinnig in ’n muur toegemessel – sy pleidooie en angs soos luidende simbale in sy kop.
Wat sou hý, Gustaf Prinsloo, iemand aandoen wat ’n werklike onreg teenoor hom gepleeg het?
Noudat Elisma hom verlaat het, dink hy kortstondig aan haar, onthou hy die tirades van die protagonis in The Cask of Amontillado – maar selfs nou, hier in sy hospitaalbed, kan hy hom dit nie indink dat hy Elisma enige liggaamlike leed kan aandoen nie.
Hy durf nie …
Al die leed wat sy hóm aangedoen het, is geestelik van aard, asof sy sy siel kaalgepluk het soos ’n brandsiek hoender voor die kop afgekap word en dit rondspartel soos ’n mal ding.
Dít deur die vrou wat hy in Poe se huis in Philadelphia ontmoet het. Sy het hom lewend in sy eie verbeelding toegemessel. Hoe wreed kan iemand wees? Is dít wat ’n vrou doen as sy ’n man werklik liefhet? ’n Man wat ’n stokou bundel uit 1908 ter ere van hulle ontmoeting gekoop het?
Hy staan nou weer by Poe se boeke wat te koop aangebied word in Philadelphia en is steeds daarvan bewus dat die mooi meisie met die
