In individuele of groepsessies waar terapeute my tot volwassenheid wou dwing, het ek gehuil: “Julle is vals! Julle gee niks om vir my nie. Julle word betaal. Julle het geen idee wie ek regtig is nie. Dink julle om in my stront te krap gaan julle iets van my ware self leer?”
Dit was nie regtig op húlle wat ek gegil het nie. Dit was op myself en die gedrog wat ek toegelaat het om my lyf in te neem. Iewers sou ek wel altyd weer om verskoning gaan vra. Afrikaners is eenvoudig net te goed gemanierd.
Wouter se koms het als lig gemaak en my gedrag aansienlik laat verbeter. Nou het ek iemand gehad saam met wie ek kon lag. Wouter was ’n reddingsboei, iemand eg.
Party dae het ons net groen sap, ’n massering en ’n sif gekry. Laasgenoemde was om die sukses van jou toiletsake te bestudeer. Ek en Wouter het by die swembad gaan wegkruip met ons sproetgesigte in ’n permanente rilling getrek. Ons was verwilderd, en daarom byna altyd histeries aan die giggel.
’n Grap was dit beslis nie. Sommige pasiënte het lintwurms opgelewer wat byna groot genoeg was om vir aanneming op te gee.
Wouter se gunstelingbehandeling was wanneer ons deur ’n Spanjaard met ’n kaal bolyf gemasseer is totdat jou oë in hul kasse begin terugrol. Ons het na hom verwys as Ernesto Half ’n Half. Die onderste helfte van sy kop was geskeer en die boonste gedeelte in ’n poniestert.
“Ek vermoed onse Ernesto bewerk na-uurs daai Amerikaanse Raponsie van jou,” het Wouter my met duidelike afkeuring meegedeel. “Sy’t so ’n gloed as sy daar by sy ateljee uitkom.”
As Ernesto se kokosneuthande met jou klaar was, kon jy nie regop loop nie. Jy het geslinger, Pappie, en aan die gangmure vasgehou. Blink en glad soos ’n paling gevryf. Buite Ernesto se spreekkamer het die mure strepe vertoon, asof reusagtige, beskonke slakke daar geseil het.
“Ek dink nie my hart gaan dit hou nie,” het Wouter hygend van sy eerste sessie gekom. “Ek gee hom enige dag een van my niere.”
Onder by die swembad, elk met ’n poltus van vulkaniese as om ons mae ge-Gladwrap, vertel Wouter vir my plattelandse stories.
Al sou ek dit nooit aan my ma erken nie, het ek met erge skuldgevoelens huis toe verlang. Ek is direk van Amerika na die verskillende rehabs gepos en was lanklaas in Namibië of Suid-Afrika.
Een van Wouter se stories gaan oor ’n stel spore op hul plaas in die Roggeveld. Toe hy nog ’n klein seuntjie was, het hy en sy ma vroegoggend iets aardigs buite gewaar. “Vlak voor ons stoep het ’n stel yslike spore gelê.” Wouter hou sy hande oor sy poltus om te keer dat sy doek afval.
“Hoe groot? Soos watter spore?” Krakend kom ek op my elmboog orent, die ene ore.
“Nee, gits, ons het nie geweet nie, maar almal het kom kyk. My pa is geroep, my oom Jurrie van oorkant, die bure van byna veertig kilometer ver, en al die bruin mense van die kontrei. Niemand het al sulke groot spore gesien nie. En wat so onverklaarbaar was, is daai spore het net voor die huis gelê, maar nêrens heen gegaan nie!”
“Nee, man, Wouter. Hoe bedoel jy nou? Het julle die spore gevolg?”
Wouter het al so pienk in die Spaanse son gebrand dat ek vir hom my breërandsonhoed aangee.
“Die spore het gelyk soos dié van ’n groot kat, maar al die ongediertes is mos lankal uitgeskiet, en die spore was in elk geval hopeloos te groot vir ’n bergluiperd of so iets. Dit was kompleet of daai spore kom van iets wat op die stoep gelê en toe opgestaan en ’n entjie geloop het. En net daar het die spore opgehou. My pa-hulle het selfs vir Skeel Jasper, die jakkalsvanger, met sy honde laat haal, maar nêrens kon hulle ’n plek kry waar daai spoor weer grond gevat het nie.”
Sweet vorm strome onder die plastiek om my lyf. Bitter kielierig en ongemaklik. Om te keer dat die poltus voor die tyd afskeur, probeer ek op Wouter se vertelling konsentreer.
“Pleks lat die honde spoorvat, staan almal net oopbek of gaan lê sommer op die spore! Nie eens Skeel Jasper se gevloek kon die honde op dreef kry nie. Mens sou sweer hulle het die gedierte geken soos hulle stert geswaai het.”
“Was daar nie ’n boom naby nie?”
“Daar is twee baie ou bome op die erf, maar nie daar waar die spore gelê het nie, en Jasper se honde sou dit buitendien mos opgetel het.”
Wouter vertel hoe senuagtig almal was en hoe die storie deur die distrik versprei het. Hier en daar sou die werkers soggens kom rapporteer hulle sweer by die Liewe Heiland, hulle hét ’n tier hoog teen die rantjies sien staan toe die son net-net sy voorkop begin wys het.
“Niemand het geweet wat om te glo nie en, nou ja, later het dit ook vervaag, maar ek het so geskrik dat ek nooit weer my ma se rokspante gelos het nie tot ek moes skool toe gaan,” lag Wouter dat ’n blink Magdel onder die Gladwrap wys.
Lank nadat ek met trane van Wouter en Magdel moes afskeid neem, het ek bly wonder oor die spore wat net so die niet in verdwyn het. Een nag, nadat Ernesto my daardie middag tot net duskant die Hardap-besproeiingskema gemasseer het, droom ek ’n wonderlike gesig: Ek en Woutertjie is albei klein en ons speel op hulle stoep. Ons het van daardie outydse, sterk plastiektrekkers wat mens gekry het, hy ’n gele en ek ’n rooie. By ons lê ’n enorme dier, maar ons is niks bang nie. Inteendeel, ek ry met my trekkertjie al deur sy maanhare.
In rehab is daar elke dag sessies waartydens jy moet bespreek hoekom jy jouself nie genoeg liefhet om te kan ophou eet, hoer, dobbel, steel of jouself sny of verhonger nie. En as jy in ’n rehab is waar die eetversteurdes – maeres en vettes – saam is, kan dit interessant raak.
Solank die groepleier net nie voel ons moet wag dat elke anoreksie- of bulimielyer praat nie. Weens al hul skelm rituele het hulle verleer hoe om te kommunikeer. Partykeer moes ons so lank vir ’n anoreksielyer wag om haar sin klaar te maak, of te begin praat, dat almal tog net na ’n vette wou aanbeweeg. Vet pasiënte was soveel interessanter en almal verskillend. Baie van hulle het ook ’n goeie sin vir humor. Dit was tragies opmerkbaar hoe anoreksielyers almal lankal hul vermoë om te lag verloor het.
Die maeres is oorwegend selfbehep tot ’n punt waar mens wonder wanneer laas hulle gedink het aan enigiets anders as kos en hoe hulle lyk. Hulle kon tot in mikroskopiese detail praat oor wat hulle geëet het, en in hoeveel blokkies jy ’n cracker kan breek om dit oor verskeie maaltye te versprei. Sommige meisies was pragtig, maar die waan van liggaamsdismorfie het voorkom dat hulle hul skoonheid kon sien. Ná ’n sekere stadium het die maeres vir my begin lyk soos wesens wat vinnig gevries is. Die uitdrukking sit vas, die mond getrek, daar is nie meer genoeg lewensap om nog ’n geluid te maak nie. Een langtermynpasiënt het in haar minirompie soos ’n Egiptiese mummie gelyk. Jy kon nie bepaal hoe oud sy was nie, want haar vel het gespan oor iets wat lankal gebalsem was.
Maar jy kon nie anders as om te skrik as jy meer van die siekmaeres te wete gekom het nie. Sessies saam met hulle was allesbehalwe grappig. Dit was meestal om van te huil.
Die chroniese hoereerders en die dobbelverslaafdes was gewoonlik die meeste sports. Eersgenoemdes het soms selfs vir ’n kooirol met ’n vette kans gesien.
Ek en Wouter het albei ’n paar aanbiedinge gekry, maar ons het nie kans gesien nie. Hy het geen geheim daarvan gemaak dat hy met ’n kloppende gemoed aan onse Ernesto dink nie. Ek weer was obsessief aan die wroeg oor hoe ek as interdimensionele wese kan leer funksioneer. Ook oor wanneer die ontmoeting sou plaasvind tussen my en hóm – die man met die padkaart van Sion in sy hart.
In
