Ватанга тугры калдылар. Хайдар Басыров
Чтение книги онлайн.
Читать онлайн книгу Ватанга тугры калдылар - Хайдар Басыров страница 35
Зиннәт Хәсәнов турында очерк язганда, без Татарстанның Сарман районы Иске Кәшер авылына, батырның туган ягына бардык. Бик төзек, киң урамнардан, матур йортлардан торган татар авылы икән.
Авыл уртасындагы Мәдәният сарае каршында Бөек Ватан сугышында һәлак булучылар истәлегенә мемориаль комплекс төзелгән. Таш плитәләргә Иске Кәшер авыл Советы буенча сугышта үлгән 345 кешенең исеме язылган.
Урталыкта – данлы якташлары Зиннәт Хәсәнов һәйкәле. Ватан иминлеге өчен аяусыз сугышкан, фашист концлагерьларында һәм зинданнарында газап чиккән батыр егетнең карашы алга төбәлгән. Ул гүя: «Без ил азатлыгы өчен гомерләребезне бирдек, күп каннар түгелеп, җиңү яуланды, сез, исәннәр, матур итеп яшәгез, безне онытмагыз!» – дип дәшә кебек. Һәйкәлне төзеп урнаштыруга утыз елдан артык вакыт үткән. Аны рәссам-бизәүче, сынчы Ансар Нигъмәтҗан улы Әхмәтҗанов иҗат иткән. Һәйкәлне төзеп урнаштыруда ул чагында җиде авылны берләштерүче «Искра» колхозы рәисе булып эшләгән Наил Васиков зур тырышлык куя.
Авыл китапханәсендә Зиннәт Хәсәновка багышланган мемориаль почмак оештырылган. Анда күп санда фоторәсемнәр, китаплар, газета-журналлар куелган. Зиннәт тимер-агач эшенә бик тә оста булган, дидек. Мемориаль почмакта аның эш кораллары, үз куллары белән ясаган эшләнмәләре дә урын алган.
Зиннәт батыр һәйкәле янында пионер сборлары үткәрелгән. Тантаналы шартларда укучыларны балалар оешмасына әгъза итеп алганнар. Һәммәбез өчен иң кадерле булган бөек бәйрәм – Җиңү көне тантаналары да шушында уздырыла.
Иске Кәшер авылы халкы батыр белән чиксез горурлана. Яшь буынны Туган илнең ялкынлы патриоты Зиннәт Хәсәнов һәм башка җәлилчеләр үрнәгендә тәрбияләргә тырышалар.
10. ӘХӘТ АТНАШЕВ
Әхәт Мәхмүт улы Атнашев 1917 елның 12 декабрендә Төньяк Казахстанның Петропавловск шәһәрендә туган (немецлар төзегән карточкада Аднашев, 1918 елда туган дип язылган).
Әтисе чыгышы белән Татарстанның Мамадыш өязенең Өскебаш авылыннан була. Алар революциягә кадәр үк Петропавловск шәһәренә күчеп киләләр.
Әтисе Мәхмүт ике мәртәбә өйләнә. Беренче хатыны, Әхәтнең әнисе Маһитап (кыскартып Майтап дип йөрткәннәр), улына 3 яшь тулганда вафат була. Икенче хатыны Өммикамал әйбәт кеше булып чыга. Ул ятимнәрне какмый-сукмый, яхшылап тәрбияләп үстерә. Әхәт таза, төз гәүдәле, шактый озын буйлы кеше була. Аны барысы да ярата. Бәләкәй чагында ул үзе әкиятләр уйлап чыгарып сөйли торган була.
1929 елга кадәр Петропавловскиның башлангыч татар мәктәбендә, укытучы әнисе классында белем ала. Аннары Атнашевлар гаиләсе шул өлкәдәге Степняк шәһәренә күчә. Биредә Әхәт урыс мәктәбенең сигез классын тәмамлый. Әтисе гомер буена «Каззолото» трестында баш кассир булып эшли. Әхәт тә шул юлдан китәргә уйлый һәм бухгалтерлар курсын тәмамлый, «Золотоснаб» оешмасына эшкә урнаша.
1938 елның сентябрендә аны хәрби хезмәткә алалар. Часть җитәкчелеге