nie. Die uitdagings is dat jy die soort persoon moet wees wat dit vir jou kan laat slaag, maak nie saak waar jy is nie. Die hoofsaak is wie jy is, nie waar jy is nie. Die waar sal vanself volg as jy is wat jy moet wees. Die werklikheid kan net so min ontken word as die feit dat water afdraand vloei.
Net soos met verhoudings dink mense egter te dikwels dat die antwoord “iewers anders” lê. As hulle net by die regte maatskappy kan uitkom, sal hulle gelukkig wees. As hulle ’n ander baas gehad het, sou hulle nuwe hoogtes kon bereik. As marktoestande net gunstiger was, sou hulle suksesvol wees. Jy kan jou waarskynlik voorstel hoe die mense in die gevalle aan die begin van die hoofstuk op daardie manier dink: die hoof- uitvoerende beampte wat voel die maatskappy sou nie in ’n gemors gewees het as sy nie daardie werknemer geërf het nie, die bestuurder wat dink hy sou saans beter gevoel het as hy ’n ander baas gehad het. Hoewel die probleme in daardie situasies onbetwisbaar is, is die eintlike en belangrikste werklikheid waaraan jy iets kan doen jouself. En dit is presies waaroor grense gaan. Werklik gelukkige mense wat goed presteer en bevredigende verhoudings het, weet dit en kan dit uitleef. Die doel van hierdie boek is om jou te help om een van hulle te word.
Jy is hiervoor gemaak
Net soos kinders gemaak is om op ’n bepaalde ouderdom te begin loop, is jy gemaak om ’n gestruktureerde en gedefinieerde persoonlikheid met goeie grense te ontwikkel. Ten einde hierdie grense te ontwikkel – en die mens te word wat jy wil wees, of om te verbeter in areas waar jy tekortskiet – sal jy beter beheer oor jouself moet verkry. Jy moet uitkom by die dinge wat jou persoonlike mag, motivering, dryfkrag, selfstandigheid, vryheid, goeie aggressie en inisiatief benadeel. Daarvoor moet jy die interne struktuur hê wat daardie bouvorm aan jou karakter kan gee. Dit klink dalk te veel gevra, maar dit is nie.
Ontwikkelingsnavorsing wys dat jy gemaak is om ’n gestruktureerde karakter te hê wat vry, gemotiveerd, kragtig, selfstandig, aggressief en ondernemend is. Almal is gemaak om so te ontwikkel en daarom is dit nie so moeilik om te bereik nie. Met ander woorde, jy is nie gemaak om ’n hoof- uitvoerende beampte te wees wat nie vir ’n swak presteerder kan sê hy moet sy sokkies optrek of padgee nie. Jy is nie gemaak om so oorweldig te wees dat jy nie bevrediging kan put uit die werk- of gesinslewe wat elke oomblik van jou lewe en al jou energie verg nie – ’n volslae belegging wat jou nie die nodige opbrengs lewer nie. Jy is nie gemaak om so skeppend nogtans prakties onbevoeg te wees dat niemand met jou wil saamwerk nie. Jy is nie gemaak om seksueel of andersins geteister te word nie. Jy is nie gemaak om te misluk in jou werk nie.
Die struikelblokke wat keer dat iemand ’n gestruktureerde en gedefinieerde karakter ontwikkel, ontstaan gewoontlik wanneer die normale ontwikkelingsproses op die een of ander manier onderbreek, belemmer of afgesny word, of een of ander hulpmiddel ontbreek. Party mense vaar beter met die ontwikkeling van grense as ander, maar die meeste van ons sal situasies teëkom wat wys dat ons nog kan groei en dat ons prestasie en welstand sal verbeter as ons dit doen. As jy nie goeie grense ontwikkel het nie, is dit nie omdat jy nie kan nie. Dit is omdat die nodige bestanddele om op daardie gebied te ontwikkel ontbreek het of dat daar beserings, struikelblokke en vrese was wat dit belemmer het. Hierdie boek sal jou daarmee help deur die redes te verstrek waarom jy nie op hierdie gebied kon ontwikkel nie en jou te vertel hoe jy dit kan hanteer.
Die uitdaging van integrasie in ’n “struktuurlose” kultuur
Die titel van hierdie boek, Die een oplossing vir die lewe, het meer as een betekenis wat moeilik is om op ’n boekomslag oor te dra. Maar dit gee ’n aanduiding van ’n behoefte waarmee baie van ons ons kan vereenselwig, maak nie saak waar ons in ons loopbaan is nie.
Dit spruit uit die werklikheid dat die lewe deesdae so versplinter geraak het dat mense sukkel om “alles bymekaar te hou”. Die manier waarop mense deesdae werk, plaas al hoe meer druk op bestaande krake wat dalk in ons eie samestelling voorkom. Die tradisionele werkstrukture wat jou voorheen gehelp het om samehang en struktuur aan jou lewe te gee, het byvoorbeeld byna heeltemal verdwyn.
Kyk na die eenvoudige vraag: “Wanneer werk ek en wanneer werk ek nie?” Voorheen het mense die struktuur van “werkure” gehad wat hulle gehelp het om te weet wanneer werk begin en wanneer dit ophou. Hulle het op ’n aangewese tyd werk toe gegaan en op ’n bepaalde tyd huis toe gegaan. Die huislewe was dus tot ’n mate beskerm teen werk. Hierdie tyd weg van die werk was ’n natuurlike grens wat jou psige, gesinslewe, verhoudings, ontspanning, geestelike welstand, gesondheid en alle ander dinge waarvoor jy benewens werk tyd en fokus benodig, beskerm het.
In die afgelope twintig jaar het die streep tussen beskikbaar en onbeskikbaar egter vervaag. Dit het begin met roepradio’s. Vir die eerste keer kon jou baas jou enige tyd opspoor. Skielik kon stemboodskappe ná kantoorure gestuur en nagegaan word. Daarna het goedkoop selfoonverbinding gekom en kon base, kollegas, vennote, klante en ander jou onmiddellik in die hande kry omdat die beskermende grens van werkure verdwyn het. Die feit dat jy weg was van die werk, het nie meer beteken dat die werk weg van jou was nie. Skielik was almal die dokter op roep. Maar die verskil was dat selfs die dokter net ’n bepaalde getal nagte of naweke op roep was en ’n vennoot dan oorgeneem het.
Toe het dit nog erger geword. Selfoonverbindings het al beter en goedkoper geword tot jy geen wegkomkans gehad het nie. Daarna het die bobaasvernietiger van kantoorure gekom: die internet. E-pos het twee reuseprobleme meegebring. Eerstens kon enigeen op enige tyd en na enige plek vir jou werk stuur. Die hoeveelheid wat hulle vir jou kon stuur, was nie meer beperk tot die hoeveelheid wat hulle tydens kantoorure kon produseer nie. Hulle kon nou meer skep en dit net wanneer hulle wou, na jou stuur. Die hoeveelheid wat hulle kon produseer en stuur, het die hoogte ingeskiet. Hulle hoef nou nie meer tydens kantoorure na jou kantoor te loop of jou bylyn te skakel nie. Hulle moes net Send druk.
’n Verdere probleem was dat mense nie net meer kon skep en na jou stuur nie, maar dat jy by die huis daarna kon kyk, daaraan werk, ver buite die veiligheidsone van kantoorure. Jy was nou ook vatbaar vir die gevaar wat ontstaan het wees die verbrokkeling van die kantooruregrens. Daardie beskerming was nie net tot niet nie, maar as jy nie die persoonlike grense gehad het om jou te beveilig nie, het jy sowaar ná werk na daardie goed begin kyk – en daaraan gewerk. Saans. Soms laat in die nag! Daarom het die hoeveelheid werk toegeneem, en so ook jou toeganklikheid. (’n Visepresident van ’n groot maatskappy het vir my gesê hy kan aan die tydaanduidings op die e-posse wat hy kry, agterkom wanneer dit sleg gaan met ’n afdeling of een van die bestuurshoofde onder hom. Hy het dit begin gebruik as aanduiding dat die persoon beheer verloor het. Sy woorde was: “As hy laat in die nag so baie e-posse moet stuur, het hy beheer verloor. En ek wil nie hê iemand in so ’n verantwoordelike posisie moet so buite beheer wees nie. Buitendien wil ek nie daardie soort kultuur skep nie. Ek wil ook nie hê mense moet daardie tyd van die nag e-posse lees nie. Dis ongesond.”)
Met hierdie soort toeganklikheid het die tydgrense van werk so te sê verdwyn. En die realistiese grense van werk wat uitgedeel kan word, het verdwyn, sonder dat bykomende infrastruktuur voorsien is om dit te hanteer. Jy is dieselfde mens met dieselfde betrekking, maar nou is daar geen perk aan die hoeveelheid werk wat iemand op jou kan aflaai as hulle laf genoeg is om so laat wakker te bly nie. Daar is ook geen perk aan die hoeveelheid werk wat jy kan aanvaar sonder om eers te besef dat jou eie infrastruktuur oorlaai word nie. ’n Ongelukkige gevolg is dat doeltreffendheid, wat altyd deur grense bevorder is, nie meer belangrik is nie. Werk neem toe om die toegekende tyd te vul, en nou is daar nie afgebakende tyd nie. Dit is eindeloos.
Dit raak nog erger. Dalk het jy opgelet dat nie net die tydgrens in die slag gebly het nie, maar ook die “ruimtegrens”. Jou werk het jou tot in jou huis agtervolg. Boonop sal dit jou vind al gaan jy weg van jou huis. Jy het nou ’n Blackberry of ander soort “digitale persoonlike assistent” (PDA) en dit sal jou opspoor by jou kind se sportwedstryd, ’n sosiale byeenkoms, die kerk, waar jy koffie drink, stap of fietsry; omtrent net waar jy kan gaan. Werk word nie beperk deur tyd of ruimte nie. Jy kan enige tyd op enige plek werk – as jy nie jou eie grense en struktuur het nie.
Afgesien
