asof hy ’n skalpel in sy eie hart druk. Sy het nie alleen gekom nie. Sy het haar kind saamgebring, hare en die ander Roux s’n … Dié man wat haar so gou en so maklik laat vergeet het – wat blykbaar so sonder slag of stoot sý plek in haar lewe en in haar hart ingeneem het.
Maar hoekom dan na Rondekuil kom? Hier begin en eindig sy gedagtes, die sirkel voltooi. Wat het sy hier kom maak?
Soos die dae verbygaan, tel Marlene hier en daar brokkies en stukkies oor Ben se lewe op, genoeg om haar te laat besef dat, indien sy werklik vir Ben Roux wil terugwin, daar ’n harder stryd vir haar voorlê as wat sy tot dusver gedink het. Hulle vertel haar hoe die hubare dames van Rondekuil hul uiterste bes gedoen het om Ben van sy vrygesellewe te verlos, en hoe hy hardkoppig deur die jare teengeskop en elke keer as oorwinnaar uit die stryd getree het. Almal dink dit is omdat hy nie sy eerste vrou kan vergeet nie. Maar sy weet van beter.
Dis die gedagte aan háár wat hom elke keer die oorwinning besorg het. Dit was sy verbittering en geskokte vertroue in haar – en deur haar in haar hele geslag – wat hom die strikke van die dames van Rondekuil laat vryspring het. Dit was nie liefdevolle herinnering wat hom van ’n ander vrou weggehou het nie, maar verbittering.
Ná ’n week op Rondekuil besef Marlene dat sy ’n gek was, dat sy al die jare ’n droom nagejaag het. Want dié Ben wat sy onthou en na wie sy teruggekom het, was iemand wat kon vergewe, wat nie sou toelaat dat verbittering hom oorrompel nie, wat groot genoeg sou wees om die verlede agter te laat en weer met vertroue ’n nuwe toekoms vir hulle en hul kind te skep. Maar soos haar pa heimlik gevrees het, lyk die werklikheid soveel anders.
Sy het nooit ’n vaste voorstelling in haar gedagtes gehad van wat presies sou gebeur nadat sy op Rondekuil aangekom het nie. Vaagweg het sy egter ’n prentjie van begrip, van nuwe waardes en herwaardering van mekaar gehad. As Ben net eers die nuwe, volwasse Marlene gesien en leer ken het, sou die verlede met sy teleurstelling wegval en sou hulle tot ’n nuwe ontdekking van mekaar kom.
Maar só maklik sal dit nie gaan nie, besef Marlene teen die einde van haar eerste week op Rondekuil. In plaas daarvan dat Ben, soos hy die nuwe Marlene beter leer ken, nader aan haar beweeg en hulle weer kontak maak, is dit asof hy verder as ooit tevore van haar af staan, elke dag minder tegemoetkomend is. Die moontlikheid dat hulle ooit versoen kan raak, lyk al meer vergesog.
Sy sorg dat hy nie met ’n vinger na haar werk kan wys nie. In haar hart is daar ’n diepe dankbaarheid jeens Herman Henning wat haar die fynere puntjies van teaterwerk geleer het. Hy het talle boeke vir naslaan en studie tot haar beskikking gestel en Ben Roux sal met geen operasie waarmee hy vorendag kan kom, haar onverhoeds en onvoorbereid betrap nie. Saans, wanneer Tinkie al gaan slaap het, gaan sy, net om heeltemal seker te maak, die afskrif van die operasielys vir die volgende dag na en sorg dat sy gereed sal wees indien daar dalk komplikasies gedurende ’n operasie intree.
Nee. Met haar werk kan selfs die kritiese Ben Roux geen fout vind nie. Maar dit maak hom nie sagter en meer tegemoetkomend teenoor haar nie. Sy oë, die enkele kere dat hulle hare wel ontmoet, sê baie duidelik: Wat jy hier op Rondekuil kom maak het, weet ek nie, maar jy kan maar jou energie spaar en teruggaan na die stad waarop jy so versot was.
Nie een keer wend hy weer die geringste poging aan om te probeer uitvind wat agter haar koms na Rondekuil skuil nie.
Deesdae vertoef hy ook nie meer ná ’n operasie om ’n bietjie met sy kollegas te gesels of ’n koppie tee te drink nie. Dit lyk asof hy nie gou genoeg uit sy teaterklere kan kom en wegkom uit dié afdeling van die hospitaal wat eens sy koninkryk was nie.
Nee, Ben het haar wortel en tak uit sy hart geroei. Daar is nie net vir geen ánder vrou in sy hart en sy lewe plek nie, maar beslis ook nie meer vir háár nie. Sy het haar beurt gehad en dit verspeel.
En nou? Wat nou? vra sy haarself meewarig af. Noudat sy weet waar sy met Ben staan, is daar mos geen rede om langer op Rondekuil te bly nie. Die doel waarvoor sy gekom het, sal nooit bereik word nie. Hoekom langer tyd en trane hier mors? Hoekom nie teruggaan na Herman Henning wat haar met oop arms sal ontvang nie? Hoekom nie maar gister finaal kanselleer en op ’n skoon blaadjie begin nie?
Marlene besef dat sy haarself goed vasgedraai het. Dit gaan darem ’n baie swak indruk skep as sy ná ’n enkele maand haar bedanking indien. En dit sal so reg in Ben Roux se kraal pas, hom net oortuig dat sy nie werklik verander het nie; dat sy maar steeds onbestendig en onbetroubaar is ten spyte van die epoulette op haar skouers. Sy kon kwalik ’n maand op Rondekuil uithou, sal hy redeneer; nes hy gedink het! Die stad en sy vermaak en die gemaksugtige lewe by haar ouers trek haar maar onweerstaanbaar terug. ’n Jakkals verander van haar, maar nie van snaar nie, sê die ou spreekwoord mos!
Dis in haar tweede week op Rondekuil dat Hennie op ’n dag by die hospitaal aankom, sy bakkie vol vrugte gelaai.
“Ons het so baie vrugte op die plaas, matrone, dat ek gedink het ek kan gerus maar ’n klompie hier by die hospitaal kom aflaai. Vrugte is mos altyd welkom, of hoe?”
Dat Ben Roux glad nie beïndruk is deur die pragtige gebaar van die jong boer nie, is duidelik. Hy is toevallig ook in matrone se kantoor om die operasielys vir die volgende dag deur te gaan toe Hennie met sy vrag vrugte opdaag.
Marlene, wat eenkant staan en aantekeninge maak, sien die frons waarmee hy die jong boer betrag, maar sy steur haar nie daaraan nie. Sy het Ben sedert haar aankoms hier nog baie selde sonder daardie frons gesien, en beslis nog nooit sien lag nie.
Sy hou nou op met skryf en kyk belangstellend na die jong man.
Op Rondekuil het mense nog tyd vir mekaar. Soms amper te veel tyd, sodat te veel onderling bespiegel word oor wat daardie een gedoen het of wat daardie een nou weer nagelaat het. Maar beslis lewe die mense van Rondekuil nie by mekaar verby nie. Hier is nou weer vir haar ’n voorbeeld. Daar is baie vrugte op die plaas, meer as genoeg vir eie gebruik, en die balans kan gerus aan die siekes en oues op die dorp uitgedeel word.
Dat Hennie se beweegredes nie heeltemal so onselfsugtig is nie, weet Ben. Marlene is egter salig onbewus daarvan dat hy nou al twee weke lank knaend probeer om die nuwe suster te siene te kry.
“En hoe lyk jou nuwe suster?” wou hy die eerste dag al van Ben weet toe hy hom by die poskantoor raakloop.
Die antwoord was bot en onbevredigend. “So-so.”
“Nou wat beteken dit? Beteken dit dat sy nou nie juis lelik is nie, maar ook nie juis mooi nie, of wat?”
“Ons het almal ons eie idee van mooi en lelik. Oordeel maar self.”
Hennie is bewus van die derde persoon in die kantoor, maar hy kyk nie direk nie. Hy weet egter dit moet die nuwe suster wees. Sy geluk was in! Hier is nie ’n groot versameling van meisies op Rondekuil nie. ’n Nuwe gesiggie is altyd welkom. Hierdie keer gaan hy sorg dat die ander manne hom nie voorspring nie.
Matrone aanvaar egter sy geskenk met ope arms en sonder om te vermoed dat dit ’n middel tot ’n doel is. “Dis baie gaaf van jou om ook aan ons te dink, Hennie. O, jy het seker nog nie vir suster Roux ontmoet nie, nè?”
Hennie kyk nou direk na haar en Marlene erken die bekendstelling, kyk hom dan vraend aan toe hy haar openlik verbaas aanstaar.
“Maar jy is dan pragtig!” Hy bloos bloedrooi en kyk vinnig, beskuldigend na die ander man, wie se frons nou verdiep. “Ekskuus. Ek wou nie persoonlik wees nie. Dis net … O, wel, ek is jammer, suster, maar jy ís pragtig en die man wat dit nie raaksien nie, moet sy oë laat toets.”
Matrone lag hartlik en Marlene glimlag vriendelik.
