жыцці. Я ўжо даўно хацеў табе гэта сказаць.
З задуменнасці яго вырваў матчын голас:
– А ты што, Куба, рассеўся? Рабіць няма чаго? Паслаў бы абрус… Што здарылася, сынку? – спалохана спытала яна, падыходзячы бліжэй. – Чаму ты плачаш?
– Плачу? Праўда? – адказаў ён, нахіляючы галаву, каб схаваць збянтэжанасць. – Тата мяне ўзрушыў, – дадаў ён, памаўчаўшы. – З табой таксама часам здараецца.
– Тата? Узрушыў? Цябе? – прамовіла яна, і недавер у яе голасе ўзрастаў з кожным словам. – Ясна, сынку, ясна. Дзень сёння такі – людзі ўзрушаюцца. Але пагаворым пра гэта пазней, – шапнула яна і пацалавала яго ў шчаку.
Маці пачала слаць белы абрус на стол, і Якуб ускочыў, каб ёй дапамагчы.
– Я сама. А ты, калі ласка, схадзі надзень што-небудзь прыстойнае замест гэтай зацяганай кофты. Можа, якую кашулю для разнастайнасці? Вось убачыш: і бацька ўзрушыцца – будзеш як банкір, – жартам дадала яна.
За святочны стол Якуб сеў у кашулі. Блакітнай. І ў сінім касцюме з васільковай узорыстай насоўкай, што вызірала з верхняй кішэні. Бацька падазрона паглядзеў на яго, не хаваючы здзіўлення, а мама ціха ўсміхнулася.
Пасля доўгай і пафаснай бацькавай прамовы яны падышлі да ялінкі, каб падзяліцца аплаткай. У мамы, як звычайна, у вачах стаялі слёзы, а бацька марна спрабаваў схаваць хваляванне, калі яны абдымаліся. А потым яны елі, распакоўвалі падарункі, спявалі калядкі.
Якуб думаў пра Надзю. Што яна робіць? Як выглядае? Хто цяпер побач з ёю? Ці чакае яна яго, Якуба? Што будзе сёння ўвечары? Каля дзявятай гадзіны ён забраў з пакоя цяжкі заплечнік з перавязанымі стужкай слоікамі фарбы. Перш чым ён зняў з вешалкі куртку, маці зашпіліла яму верхні гузік на кашулі і, пацалаваўшы, прашаптала на вуха:
– Ты самы прыгожы хлопец, якога я ведаю. Табе трэба часцей касцюм насіць. Неабходна, сынку.
Потым хутка пабегла на кухню, а вярнуўшыся, увапхнула яму ў рукі форму для выпечкі, завернутую ў фольгу, і сказала:
– Куды б ты ні ішоў, макоўнік ніколі не лішні. Калі будзеш начаваць не дома, калі ласка, вярніся да снядання. Без цябе не сядзем. Будзем чакаць. Памятай пра гэта, – дадала яна, цалуючы яго ў шчаку.
Надзін дом пераліваўся агнямі. На ўсіх шыбах зіхацелі падсвечаныя з сярэдзіны ялінкі, блішчалі зоркі і зорачкі на сініх і блакітных небасхілах, караскаліся на балконы святыя Мікалаі ў чырвоных мантыях. У палісадніку на некалькіх голых парэчкавых кустах мігцелі гірлянды. Аднапавярховы фахверкавы дамок на фоне раскошных пяціпавярховых шматкватэрных будынкаў, што акружалі яго з трох бакоў, выглядаў як фрагмент ілюстрацыі з іншай казкі.
– Я ўсё думаю, як жыхарам з «васьмёркі» ўдалося захаваць дом і ўчастак. Па сённяшніх часах гэта альбо гераізм, альбо да чорта грошай. Ведаеш пра гэта што-небудзь? – спытаў малады кіроўца, калі яны спыніліся перад Надзіным домам.
Якуб са здзіўленнем паглядзеў на яго.
– З чаго б мне ведаць?
– Бо я цябе, дружа, ужо васямнаццаты
